Michelangelolaan 2
5623 EJ Eindhoven

040 - 239 91 11

Tracheostoma (Folder)

U, uw familielid of naaste krijgt binnenkort een tracheostoma of heeft al een tracheostoma. Op de afdeling heeft u hier informatie over gekregen. In deze folder kunt u alles rustig nalezen.

Wat is een tracheostoma?

Een tracheostoma is een opening in de luchtpijp. In deze opening kan een canule (pijpje) geplaatst worden. Hierdoor kan de patiënt zelf ademen, maar ook beademd worden door een machine.

Waarom een tracheostoma?

Er zijn verschillende redenen om een tracheostoma te plaatsen:

• Er wordt verwacht dat iemand langere tijd kunstmatig beademd moet gaan worden;
• Het ontwennen van de beademing verloopt moeizaam en duurt langer;
• Slijm wordt onvoldoende of niet opgehoest. Dit kan leiden tot infecties;
• Zwelling in het gezicht en/of de bovenste luchtwegen bijvoorbeeld door een ongeval of operatie. Het tracheostoma is dan nodig om een vrije luchtweg te garanderen.

Tracheotomie

Het woord tracheotomie is afgeleid van het Latijnse woord trachea dit betekent luchtpijp en tomie dit betekent een opening maken. Dit is precies wat er gebeurt: er wordt een opening in de luchtpijp gemaakt.

De tracheotomie is een kleine chirurgische ingreep die plaatsvindt op de Intensive Care (IC) of op de operatiekamer. De patiënt wordt hiervoor onder narcose gebracht.

Via de hals wordt een opening gemaakt in de luchtpijp. Door deze opening wordt een buisje (tracheacanule) in de luchtpijp geschoven. Op deze manier wordt er een kunstmatige verbinding van de luchtpijp naar de buitenlucht gemaakt deze verbinding is het tracheostoma. Het tracheostoma vervangt het beademingsbuisje in de mond of neus, de patiënt kan nu kunstmatig via het tracheostoma beademd worden.

Voordelen tracheostoma

• De patiënt kan makkelijker slijm ophoesten door de verkorte ademweg;
• Minder irritatie aan de mond en de neus;
• Minder kans op bijholte ontstekingen;
• Er is een betere mondhygiëne mogelijk;
• In sommige gevallen is spreken mogelijk;
• In sommige gevallen is eten en drinken mogelijk.

Nadelen tracheostoma

• De eerste paar dagen na het plaatsen kan het tracheostoma wat pijnlijk aanvoelen;
• De eerste paar dagen na het plaatsen van het tracheostoma kan het zijn dat de patiënt wat bloed ophoest;
• Na het verwijderen van het tracheostoma houdt de patiënt een klein litteken in de hals;
• Het kan voorkomen dat uitgeademde lucht onder de huid van de omringende weefsels terecht komt;
• Als gevolg van een tracheostoma kan een luchtweginfectie ontstaan, deze kan behandeld worden met antibiotica;
• Een tracheostoma plaatsen is een chirurgische ingreep, aan zo’n ingreep zijn altijd bepaalde risico’s verbonden. De behandelend arts kan u hier verder over informeren.

Spreken met een tracheostoma

Om te kunnen spreken, moet er lucht langs de stembanden kunnen gaan. Dit is alleen mogelijk als de cuff (een ballonnetje dat vast zit aan de canule) van de tracheacanule niet opgeblazen is. In een aantal gevallen is het niet mogelijk om de cuff leeg te laten, zodat spreken mogelijk is. Er wordt dan een spreekklepje op de canule geplaatst. De behandelend arts bepaalt of het toegestaan is om de cuff leeg te laten.

Eten en drinken met een tracheostoma

Als de patiënt goed kan slikken en zijn medische conditie laat het toe, dan kan een patiënt eten en drinken met een tracheastoma. Als dit niet kan, krijgt een patiënt voeding en vocht via een maagsonde en/of infuus. De behandelend arts neemt hierover een beslissing.

Herstel

Er zijn verschillende redenen om een tracheostoma aan te leggen deze redenen bepalen ook wanneer het tracheostoma verwijderd wordt. De behandelend arts neemt hier een besluit over. Als de patiënt voldoende hersteld is wordt de canule verwijderd. Het gaatje wordt vervolgens afgeplakt en groeit binnen korte tijd weer dicht.

Vragen

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, bespreek die dan met uw behandelend arts.

Contactgegevens

Catharina Ziekenhuis
040 – 239 91 11
www.catharinaziekenhuis.nl

Polikliniek Chirurgie
040 – 239 71 50

Routenummer(s) en overige informatie over de polikliniek Chirurgie vindt u op www.catharinaziekenhuis.nl/chirurgie