Wetenschapswoensdag: Dotteren even goed als een bypassoperatie?

Het is vandaag Wetenschapswoensdag! Twee keer per maand, op woensdag krijgen ‘onze’ onderzoekers een podium om hun onderzoek te presenteren. Het Catharina Ziekenhuis is een topklinisch ziekenhuis dat bekend staat om zijn ambitieuze karakter. Ambities van specialisten, artsen (niet) in opleiding tot specialist (A(n)ios) en andere onderzoekers, uiten zich onder andere in veel wetenschappelijk onderzoek en bijbehorende promoties. Het wetenschappelijk onderzoek dat gedaan wordt, scoort zowel landelijk als internationaal, hoge ogen. Voor een niet academisch ziekenhuis is dat bijzonder. Deze keer cardioloog i.o. Frederik Zimmermann.

In Nederland worden patiënten die vernauwingen hebben in 1 of 2 kransslagaders rond het hart standaard gedotterd. Als er vernauwing in alle drie de kransslagaders zitten, krijgt de patiënt nu nog een bypass operatie. Frederik Zimmermann, onderzoeker in het Catharina Ziekenhuis, bekijkt of mensen met drie dichtgeslibde kransslagaders ook kunnen worden gedotterd. Hij doet zijn onderzoek binnen de Fame 3-studie onder promotor prof. dr. Nico Pijls.

Vernauwingen in kransslagaders (aderverkalking) komen veel voor. 25 procent van de Nederlanders ouder dan 50 jaar en 40 procent van de Nederlanders ouder dan 60 jaar hebben één of meerdere vernauwingen in de kransslagaders.

Voorkomen van een hartinfarct

“Hoe erger de vernauwing, hoe groter de kans op angina pectoris, pijn op de borst. Als een kransslagader helemaal dicht zit, kan er geen zuurstof meer bij het achterliggende spierweefsel komen en sterft een deel van het hart af. In dat geval spreken we van een hartinfarct. Met een bypassoperatie of dotterbehandeling kun je deze vernauwingen behandelen voordat een infarct optreedt”, aldus Zimmermann. “Oude studies lieten zien dat een bypassoperatie beter is in het voorkomen van een hartinfarct dan een dotterbehandeling bij patiënten met vernauwingen in alle drie de kransslagaders.” 

Dottteren enorm verbeterd

“De dottertechnieken zijn de laatste jaren echter enorm verbeterd, onder andere door het dotteren op basis van een zogeheten Fractionele Flow Reserve-meting (kortweg FFR-meting), een techniek jaren geleden uitgevonden door prof. Nico Pijls van het Catharina Ziekenhuis. “Met een speciale sensor wordt de bloeddruk vóór en achter een vernauwing gemeten. Door middel van deze FFR-metingen kan onderscheid gemaakt worden tussen onschuldige en potentieel gevaarlijke vernauwingen”, legt Zimmermann uit, “een deel van de vernauwingen blijkt door deze meting relatief onschuldig en kan veilig met medicijnen behandeld worden. Een ander deel van de vernauwingen leidt echter tot zuurstofgebrek in het achter de vernauwing liggende deel van de hartspier. Het zijn juist deze vernauwingen die klachten geven en de kans op een hartinfarct of overlijden verhogen. Door alleen deze vernauwingen te dotteren, wordt de kans op een hartinfarct het beste verminderd.”

Dotteren

Hij vervolgt: “Als we dotteren, dan schuift een interventiecardioloog via een slagader in de lies of de pols een dunne draad naar de vernauwing in de kransslagader van het hart. Dat gebeurt onder plaatselijke verdoving. Vervolgens brengt de cardioloog een ballonnetje in dat ter hoogte van de vernauwing wordt opgeblazen, totdat het bloedvat wijd genoeg is om het bloed weer goed te laten doorstromen. Daarna wordt in het geopende bloedvat een stent geplaatst. Dat is een metalen veertje, vergelijkbaar met een veertje in een balpen. Zo’n stent voorkomt dat het bloedvat in de loop van de tijd opnieuw dicht gaat zitten. Ook deze stents zijn in de afgelopen jaren enorm verbeterd”, aldus Zimmermann. “Als blijkt dat dotteren bij drie dichtgeslibde kransslagaders even goed is als een bypass operatie, betekent dit voor de patiënt een vele malen minder belastende behandeling. Bij een bypass operatie moet het hele borstbeen open worden gemaakt. Zowel cardiologen als hartchirurgen werken enthousiast mee aan de studie, het gaat er namelijk om wat het beste is voor de patiënt.”

Grootste studie

De Fame 3 studie is de grootste lopende studie ter wereld die dotteren met een bypassoperatie vergelijkt. “Ruim 1500 patiënten vanuit 50 ziekenhuizen zullen wereldwijd worden geïncludeerd. Het Catharina Ziekenhuis en Stanford University in Amerika hebben de leiding over dit grote onderzoek. De eerste resultaten verwacht ik over twee jaar”, besluit Zimmermann.


© 2024 Catharina Ziekenhuis
Alle rechten voorbehouden