Catharina Ziekenhuis neemt deel aan studie naar HIPEC-behandeling bij maagkanker
Hoe effectief is een HIPEC-behandeling bij patiënten met maagkanker en uitzaaiingen op het buikvlies? Dat is de centrale vraag van een studie onder leiding van het Antoni van Leeuwenhoek in samenwerking met het Catharina Ziekenhuis. Het Catharina Ziekenhuis is hét gespecialiseerde centrum als het om de HIPEC-behandeling en de behandeling van maagkanker gaat. Op dit moment is er helaas geen effectieve behandeling voor deze patiënten. Hun levensverwachting is uiterst somber, gemiddeld vier maanden.
HIPEC-behandelingen, een behandeling waarbij de buikholte gespoeld wordt met verwarmde chemotherapie, worden al met veelbelovend resultaat toegepast bij patiënten met buikvliesuitzaaiingen van dikke darmkanker of eierstokkanker. Nu is een fase III studie gestart om de effectiviteit bij maagkanker te onderzoeken. Met de HIPEC-behandeling hopen de onderzoekers deze patiëntengroep een nieuwe behandeling te bieden.
Wat is HIPEC?
Bij HIPEC (Hypertherme Intraperitoneale Chemotherapie) wordt de buikholte gespoeld met verwarmde chemotherapie om de nog aanwezige kankercellen te doden nadat de zichtbare buikvliesuitzaaiingen zijn verwijderd. Het buikvlies bekleedt de buikholte aan de binnenzijde en is een veel voorkomende plaats van verspreiding en innesteling van losgelaten maagkankercellen. De HIPEC behandeling wordt gecombineerd met het verwijderen van de maagkanker zelf. De berichten uit Azië over deze behandeling zijn positief bij een selectie van patienten. De vraag is of dit ook naar de Westerse patiënt met maagkanker te vertalen is.
Voorbereiding
Aan deze fase III studie gingen de nodige voorbereidende onderzoeken vooraf. Allereerst werd literatuuronderzoek gedaan naar welke cytostatica in aanmerking zouden komen voor een HIPEC procedure bij maagkankerpatiënten. Oxaliplatin en Docetaxel zijn beiden effectief tegen maagkanker als ze via het infuus gegeven worden.
Hoofdonderzoeker Johanna van Sandick van het Antoni van Leeuwenhoek: “Vervolgens hebben we in een fase I studie onderzocht of de HIPEC behandeling – met deze twee middelen – veilig kan worden toegepast bij maagkankerpatiënten met buikvliesuitzaaiingen. Ook werd in die studie onderzocht welke dosering van deze chemotherapiespoeling in de buikholte haalbaar is in combinatie met het verwijderen van de maagkanker zelf. Uitkomst van deze studie is dat de HIPEC-behandeling bij maagkankerpatiënten veilig en haalbaar is mits aan een aantal voorwaarden is voldaan: de buikvliesuitzaaiingen mogen niet te uitgebreid zijn, de maagkanker zelf moet operatief te verwijderen zijn en er mag geen ziekteprogressie zijn tijdens de chemotherapie die gegeven wordt voorafgaand aan de operatie. Bovendien zijn voor de intensieve zorg na de operatie strikte werkafspraken ontwikkeld.”
Verbetert de overleving?
Het onderzoek is nu dus een fase verder. De vraag in het huidige onderzoek is of de HIPEC-behandeling effectief is in het verbeteren van de overleving van deze patiëntengroep. Het is een gerandomiseerde studie, dat wil zeggen dat patiënten die aan de studiecriteria voldoen worden geloot tussen de studie behandeling (operatie met HIPEC) en de huidige standaard behandeling in Nederland (palliatieve systemische chemotherapie). In totaal dienen 106 patiënten deel te nemen om voldoende solide onderzoeksresultaten te genereren om een uitspraak te kunnen doen over de effectiviteit van de behandeling.
Voorwaardelijke toelating
Deze behandeling, die alleen in studieverband plaatsvindt, is per 1 oktober jl. voorwaardelijk toegelaten tot het basispakket van de Zorgverzekeringswet voor de duur van 5 jaar. In totaal is hiermee een bedrag van € 1.855.000 gemoeid. De studie is in het Antoni van Leeuwenhoek gestart. Vier andere centra verspreid over Nederland sluiten hierbij aan: het Antonius ziekenhuis in Nieuwegein, Erasmus MC in Rotterdam, UMCG in Groningen. Het Catharina Ziekenhuis gaat in maart van start. De verwachting is dat de resultaten in 2022 bekend zijn.