Cardiologen Benelux bijeen voor complexe dotterbehandelingen in Eindhoven

Maar liefst 130 cardiologen uit de Benelux, en zelfs enkele uit Engeland en Frankrijk, zijn de afgelopen dagen neergestreken in het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven. Daar waren ze live getuige van zeven complexe dotterbehandelingen waarin nieuwe technieken werden toegepast en besproken. Het congres was bijzonder geslaagd. De buitenlandse gasten waren vol lof over de strakke logistiek, de goede discussies en de kwaliteit van de cases die niet bepaald gemakkelijk waren.

Een dergelijk tweedaags congres mag overigens gerust revolutionair heten, want tot voor kort werden dit soort complexe dotterbehandelingen alleen gedaan door de allerbeste experts uit Nederland en België. De laatste jaren zijn er echter in Europa diverse community’s van dottercardiologen ontstaan waarin artsen dit soort complexe kennis delen. Het Catharina Ziekenhuis, waar al deze innovatieve technieken al worden toegepast, heeft daarom het initiatief genomen om middels een congres de nieuwste kennis en ideeën onder collega’s in de Benelux te delen.

Nu mensen steeds ouder worden en blootstaan aan steeds meer risicofactoren, verandert ook de aard van de verkalkingen in de aders. Kun je die verkalking bij mensen rond de vijftig nog vergelijken met jonge kaas, zacht en romig, naarmate mensen ouder worden wordt dat oude kaas, hard en korrelig. Die verkalkte vaten zijn vaak kei hard en met de gewone technieken niet te behandelen, maar tijdens dit congres werd een aantal innovatieve oplossingen getoond. Interventie-cardioloog Inge Wijnbergen, met Koen Teeuwen een van de Eindhovense opererende artsen, houdt verschillende van de getoonde ontwikkelingen tegen het licht.

Shockwave

“De shockwaveballon is zo’n nieuwe oplossing voor ernstig verkalkte vernauwingen in de kransslagader. Je kunt het een beetje vergelijken met het vergruizen van nierstenen. Je schuift de ballon over een draadje naar de vernauwing. Dat ballonnetje is aangesloten op een kastje met stroom. Op de ballon zitten ijzeren puntjes, zogenaamde emitters, en daar zet je elektriciteit op. De vloeistof in de ballon, die je een beetje hebt opgeblazen, gaat vervolgens verdampen en dat veroorzaakt een soort schokgolf die ervoor zorgt dat de kalk in de wand van het bloedvat gaat kraken. Je vergruist als het ware de kalk in het bloedvat. Dan krijg je meer elasticiteit in het vaatje en kun je alsnog een stent plaatsen.” Een stent is een metalen buisje dat tijdens het dotteren geplaatst wordt om het vernauwde bloedvat open te houden.

Diamantboor

Een andere oplossing voor sterk verkalkte kransslagaders is de diamantboor. “Normaal leg je met dotteren een heel klein draadje door de vernauwde kransslagader. Over dat draadje schuif je een klein ballonnetje, dat blaas je op, zo creëer je ruimte en dan kun je een stent plaatsen. Bij verkalkt letsel kom je er niet zomaar langs. Daar is nu een boor voor ontwikkeld. Een piepklein boortje met een diamanten punt. Daarmee boor je de harde kalklaag weg tot je ruimte hebt voor je ballonnetje én je stent.”

Oude vaten openen

Een andere ontwikkeling zien we op het gebied van bypasses. “Mensen met vernauwingen in de kransslagaders krijgen tijdens een openhartoperatie meestal één of meerdere bypasses. Maar wat zien we, die bypasses gaan na verloop van jaren opnieuw dichtzitten. Met name vaten uit het been zitten na tien jaar vaak weer helemaal dicht. Wat doe je dan? We kunnen die vaten natuurlijk dotteren en er een stent inzetten, maar de laatste jaren zien we dat het vaak beter is om op zoek te gaan naar het originele vernauwde vat en juist dat te dotteren. Vroeger konden we dat niet, met de technieken van nu wel. Samen met de VUmc in Amsterdam bekijken we in een internationaal onderzoek welke oplossing op termijn de beste is.”

Mechanische hartpomp

“Bij mensen die op een moeilijke plek gedotterd moeten worden en die al een heel slechte pompfunctie hebben van zichzelf, gebruiken we tegenwoordig de Impella hartpomp. Dat is een ondersteunende pomp, die je aanlegt door de aorta in de linkerhartkamer. Het is een soort katheter waar een motortje op zit. Die zuigt het bloed uit de hartkamer en pompt het in de aorta. Je helpt de hartkamer om het bloed weg te pompen. Als je bij een complexe dotter problemen verwacht, dan kun je dat van tevoren inbrengen en dan kun je toch rustig je werk doen zonder dat je je zorgen hoeft te maken dat het hart in plotseling stopt met pompen.”

Live opereren

Behalve wat gezonde spanning wordt interventie-cardioloog Inge Wijnbergen bepaald niet nerveus van alle internationale collega’s die  tijdens de operatie op haar vingers kijken. “Om te beginnen zitten ze niet voor je neus,” lacht ze. “Maar het belangrijkst bij dit soort dingen is dat je bij jezelf blijft. Jij bent op dat moment de behandelaar en jij moet doen wat het beste is voor jouw patiënt. Kun je het achteraf altijd nog hebben over wat je anders had kunnen doen, want ook op ons vakgebied zijn er vaak meerdere wegen naar Rome. Dat is ook het mooie van al die nieuwe ontwikkelingen. Je kunt vernauwingen nu op meerdere manieren opheffen. Als je meer opties bij de hand hebt, kun je tijdens de operatie ook veel beter switchen tussen de verschillende mogelijkheden. Zo kom je uiteindelijk veel makkelijker tot een goed resultaat. Wat ook helpt is dat we ingewikkelde behandelingen tegenwoordig vaak met zijn tweeën doen. Dan kun je sparren en dat komt de uitkomst, en dus de kwaliteit van leven van onze patiënten altijd ten goede.”