Michelangelolaan 2
5623 EJ Eindhoven

040 - 239 91 11

Peritoneaal dialyse katheter (Folder)

Deze folder is bedoeld om u en uw naasten te informeren hoe een peritoneaal dialyse katheter (PD-katheter) wordt ingebracht. Uw persoonlijke situatie kan afwijken van de situatie zoals die in deze folder beschreven wordt. Als er na het lezen van deze informatie nog vragen zijn, neem dan gerust contact op met een van de zorgverleners van het nierfalenteam.

Het Catharina Ziekenhuis te Eindhoven en het Elkerliek ziekenhuis te Helmond/Deurne werken samen op het gebied van zorg voor nierfalen- en dialysepatiënten. Er wordt nierfunctie vervangende therapie aangeboden op twee locaties: afdeling Nierziekten & Dialyse Catharina Ziekenhuis te Eindhoven en Dialysecentrum Deurne.

Het streven is om de therapie op de locatie zo dicht mogelijk bij uw huisadres aan te bieden. Helaas is dit niet altijd mogelijk. Door medische of logistieke redenen kan het mogelijk zijn dat u (tijdelijk) overgeplaatst wordt naar het andere centrum. Daarnaast zijn opnames in combinatie met een dialysebehandeling en verschillende onderzoeken ten behoeve van uw dialysebehandeling alleen mogelijk in het Catharina Ziekenhuis te Eindhoven. Bij (tijdelijke) overplaatsing wordt u hierover te allen tijde persoonlijk geïnformeerd.

Deze folder is tot stand gekomen door samenwerking met afdeling Nierziekten van het Catharina Ziekenhuis te Eindhoven, Dialysecentrum Deurne van het Elkerliek ziekenhuis en afdeling Vaatchirurgie Catharina Ziekenhuis te Eindhoven

Wat is een PD-katheter?

De PD-katheter is een kunststof slangetje dat via de buikwand in de buikholte wordt ingebracht wanneer gestart moet worden met peritoneale dialyse. Dit gebeurt onder algehele narcose.

Welke voorbereidingen zijn nodig voor aanleg van een PD-katheter?

Afspraak bij de chirurg

De chirurg beoordeelt of een PD-katheter bij u ingebracht kan worden. De chirurg informeert u verder over de operatieprocedure.

Pre-operatieve screening

Voordat u geopereerd kunt worden neemt een anesthesist samen met u uw medische gegevens en medicatie door. De operatie gebeurt onder algehele narcose. Indien u antistollingsmedicatie gebruikt, bespreekt de anesthesist met u het gebruik van deze medicatie vooraf en na afloop van de operatie.

Plaatsbepaling PD-katheter

Vooraf aan de operatie komt de dialyseverpleegkundige samen met u de plaats van de PD-katheter bepalen. Hierbij wordt rekening gehouden met de plaats waar de tailleband van de broek of rok zit en met eventueel littekenweefsel. Als de plaats is bepaald, wordt met een stift gemarkeerd.

Hoe verloopt het inbrengen van de PD-katheter?

Voorafgaand aan de operatie wordt eenmalig antibiotica toegediend via een infuus ter voorkoming van infectie. Voor het inbrengen van een PD-katheter kan de opname tijd in het ziekenhuis variëren van een dagopname tot een opname van enkele dagen. De operatie wordt uitgevoerd door de chirurg. De operatie duurt gemiddeld 30 tot 45 minuten.

Na de operatie heeft u één of meerdere wondjes rondom de navel. De tip van de PD-katheter moet in het laagste punt van de buikholte liggen. Dit wordt de holte van Douglas genoemd.

Na de operatie controleert de dialyseverpleegkundige de PD-katheter op complicaties, wondgenezing en geeft uitleg over de leefregels.

Waarom leefregels en controles?

Voor het behoud van de PD-katheter is het belangrijk om zorgvuldig met uw PD-katheter om te gaan en deze regelmatig te (laten) controleren. Complicaties zoals een ontsteking of een nabloeding kunt u hierdoor mogelijk voorkomen of er kan tijdig worden ingegrepen.

Leefregels

De eerste vijf dagen na de PD-katheterimplantatie

• Mag u het verband niet verwisselen om de katheter niet te belasten en de kans op ontsteking te verminderen;

Na de eerste vijf dagen na de PD-katheterimplantatie

• Start u eenmaal per dag met Bactroban® neuszalf 2% in beide neusgaten aan te brengen;
• Mag u niet douchen of baden.

Na de PD-katheterimplantatie

Na de PD-katheterimplantatie is het belangrijk dat de PD-katheter goed vastgroeit in de buikwand. De buik heeft daarom rust nodig. Dat wil zeggen dat zo veel mogelijk moet worden vermeden dat er druk op de buikwand komt te staan:

• Til geen zware voorwerpen;
• Voer geen buikspieroefeningen uit;
• Ondersteun de buik bij niezen of hoesten;
• Draag geen strakke of knellende kleding en ook geen broekband op de huidpoort.

Hoe verloopt de periode na de PD-katheterimplantatie?

• Op de vijfde dag na plaatsing van de PD-katheter wordt de huidpoort beoordeeld door de dialyseverpleegkundige. U krijgt hiervoor een afspraak in uw eigen centrum.
• De dialyseverpleegkundige maakt met u een afspraak om te kijken of de PD-katheter goed functioneert. Dit gebeurt door een kleine hoeveelheid spoelvloeistof in de buik te laten lopen (proef in- en uitloop). Hiervoor wordt de verlenglijn op de PD-katheter geplaatst;
• Na een geslaagde proef in- en uitloop wordt er, in overleg met u en de nefroloog een datum vastgesteld voor start van de PD-training. Tijdens de PD-training leert u om de behandeling zelfstandig uit te voeren.

Welke complicaties kunnen ontstaan?

Nabloeding

Na de PD-katheterimplantatie is er kans op nabloeden van de operatiewondjes. Indien de omvang van de nabloeding in korte tijd toeneemt, moet u contact opnemen met afdeling Nierziekten Catharina Ziekenhuis of Dialysecentrum Deurne. Zie bereikbaarheidskaart.

Geprikkeld middenrif

Tijdens de operatie wordt uw buik gevuld met een hoeveelheid koolzuurgas. Dit is nodig om de chirurg ruimte te geven om goed in de buik te kunnen kijken en werken. Er kan wat gas achterblijven in de buik, wat het middenrif prikkelt. Dit kan geen kwaad, maar geeft een gevoel van spierpijn in uw schouders. Dit verdwijnt binnen enkele dagen. Bij klachten die na enkele dagen niet verdwenen zijn moet u contact opnemen met afdeling Nierziekten Catharina Ziekenhuis of Dialysecentrum Deurne. Zie bereikbaarheidskaart.

Geprikkeld buikvlies

De tip van de PD-katheter ligt onder in de buik, die bekleed is met buikvlies. In dit vlies lopen bloedvaten en zenuwen. Wanneer de PD-katheter het buikvlies raakt, veroorzaakt dit een prikkeling. Dit gevoel kan uitstralen naar de blaas en/of anus. Wij vragen u de klachten wel te melden bij een bezoek aan afdeling Nierziekten Catharina Ziekenhuis of Dialysecentrum Deurne.

Koorts

Indien u na de PD-katheterimplantatie koorts ontwikkeld, van boven de 38°C, moet u direct contact opnemen met afdeling Nierziekten Catharina Ziekenhuis of Dialysecentrum Deurne. Zie bereikbaarheidskaart.

Niet functioneren PD-katheter

De tip van de PD-katheter ligt onder in de buik, in de holte van Douglas. Soms komt het voor dat de tip van de PD-katheter niet goed blijft liggen in de holte van Douglas. De spoelvloeistof kan dan niet goed in- en uitlopen. Hiervoor zijn verschillende oplossingen:

• Als er sprake is van verstopping van de darmen, krijgt u vezels en/of medicatie om de darmbewegingen te stimuleren. Beweging van de darmen kan ervoor zorgen dat het uiteinde van de PD-katheter weer goed gaat liggen.
• De chirurg kan het uiteinde van de PD-katheter verleggen.
• De chirurg brengt een nieuwe PD-katheter in.

Bij 15 tot 20% van de patiënten is het noodzakelijk dat de chirurg de PD-katheter verlegt of wel een nieuwe PD-katheter inbrengt.

Privacy

Uw privacy is voor ons belangrijk. Ervaart u dit anders dan dat wij dit beogen bespreek dit dan met een zorgverlener van het nierfalenteam.

Internet

Als u zelf wilt zoeken op internet kunnen wij u de volgende websites aanraden:

• www.3goedevragen.nl
• www.nieren.nl
• www.nierstichting.nl
• www.nierwijzer.nl
• www.nvn.nl
• www.rnv-nefron.nl

Opleidingsziekenhuis

Het Catharina Ziekenhuis is een opleidingsziekenhuis. Wij bieden tal van opleidingsmogelijkheden voor artsen, verpleegkundigen en paramedische beroepen en werken daarin nauw samen met opleidingscentra en –ziekenhuizen in de regio. Dit kan betekenen dat uw behandeling, onderzoek of operatie (mede) uitgevoerd wordt door een zorgverlener in opleiding. Denk hierbij aan een arts in opleiding tot specialist, een co-assistent of een verpleegkundige in opleiding. Veiligheid is het allerbelangrijkste, daarom staat de zorgverlener in opleiding altijd onder supervisie van een gekwalificeerde zorgverlener. Indien u uitdrukkelijk niet wenst geholpen te worden door een zorgverlener in opleiding, kunt u dit aangeven bij uw behandelend arts.

Vragen

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Neem dan gerust contact met ons op. U kunt ons bereiken via het centrale telefoonnummer van ziekenhuis of via de gegevens op de bereikbaarheidskaart.

Contactgegevens

Catharina Ziekenhuis
040 – 239 91 11
www.catharinaziekenhuis.nl

Elkerliek ziekenhuis (locatie Deurne)
0493 – 32 88 88
www.elkerliek.nl