Patiënt belangrijkste informatiebron om zorg te verbeteren

Iedereen heeft ze ooit wel eens ingevuld, vragenlijsten. De zogenaamde PROMs. De PROMs (Patient Reported Outcome Measures) zijn vragenlijsten waarin wordt gevraagd hoe de patiënt zich voelt en hoe het met hem of haar gaat. Hierin staan vragen over bijvoorbeeld pijn, vermoeidheid en emotionele toestand. Patiënten, eventueel met hulp van hun naasten, vullen deze vragenlijsten in op verschillende momenten in het zorgtraject. De antwoorden van de individuele patiënt kunnen door de zorgverlener met de patiënt worden besproken in de spreekkamer. Als zorgverleners weten hoe het met een patiënt gaat, kunnen zij samen de zorg beter afstemmen op de behoeften van de patiënt.

Essentieel

Uroloog dr. Eric Vrijhof noemt de lijsten essentieel. “Het gesprek in de spreekkamer kan dan ook veel efficiënter worden gevoerd. De patiënt kan de lijsten op zijn gemak thuis invullen en de specialist kan voordat hij de patiënt ziet, kijken waar mogelijke ‘knelpunten’ zitten. Ik merk vaak dat als de patiënt voor me zit, er snel zaken worden vergeten. Specialisten kijken in de spreekkamer op hun computerscherm naar alle uitslagen en zijn daarnaast afhankelijk van wat de patiënt hen in het consult vertelt. Soms wordt het gewoon vergeten, maar er zijn ook dingen waar uit schaamte niet over wordt gesproken. Als een bepaald onderwerp terugkomt in de vragenlijsten, krijgen patiënten toch het gevoel dat het ‘normaal’ is om te bespreken. Dat het erbij hoort. Denk aan impotentie bijvoorbeeld. Geen gemakkelijk onderwerp om te bespreken.”

Respons omhoog

Sinds een jaar stuurt de afdeling Urologie van het Catharina Ziekenhuis deze lijsten zelf naar hun patiënten. “Onze PROMs werden tot een jaar geleden altijd verstuurd via een extern bureau. Dat hebben we er tussenuit gehaald. We doen het zelf en hebben onze polikliniek hierop ingericht. Op deze manier maken we het persoonlijker en kunnen we het ook beter monitoren. Zo bellen we patiënten op die de lijsten nog niet hebben ingevuld. Vragen of ze er hulp bij nodig hebben. Niet om ze op hun huid te zitten, maar om de responspercentage, dus het aantal ingevulde lijsten, omhoog te krijgen. Voorheen zag je vaak dat alleen patiënten die ontevreden waren over hun behandeling de lijsten invulden. Dat gaf een scheef beeld van de uitkomsten. Streven is nu om alle patiënten (tevreden of ontevreden) zover te krijgen dat ze de lijsten invullen. Door het responspercentage omhoog te brengen, zijn uitkomsten veel betrouwbaarder”, benadrukt Vrijhof.

Grotere rol

Vrijhof is er van overtuigd dat deze vragenlijsten binnen de zorg in de toekomst een steeds grotere rol gaan spelen. “Enerzijds worden onze patiënten mondiger en willen ze meepraten over hun zorg en samen met hun specialist beslissen welke behandeling het beste aansluit. Anderzijds gaan zorgverzekeraars in de toekomst steeds meer kijken naar resultaten. Zijn de resultaten van een ziekenhuis goed, bijvoorbeeld op gebied van  prostaatkankeroperaties, dan zullen ze die veel sneller inkopen bij dat ziekenhuis. Op deze manier krijg je steeds meer gecentraliseerde zorg, gespecialiseerde zorg en wordt de zorg binnen heel Nederland verbeterd. Want uiteindelijk verdient de patiënt de beste zorg. En als dat transparanter wordt, heeft de patiënt ook een keuze”, benadrukt Vrijhof.