Michelangelolaan 2
5623 EJ Eindhoven

040 - 239 91 11

Aanleg van een darmstoma (Folder)

U krijgt binnenkort een darmstoma. In deze folder vindt u informatie over de gang van zaken rondom het aanleggen van een stoma. Het is goed u te realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan beschreven is. 

Wat is een darmstoma?

Stoma is het Griekse woord voor mond en opening. In de medische wereld gebruikt men het woord stoma voor een operatief aangelegde opening in de buikwand voor urine (urinestoma) of ontlasting (darmstoma). Een darmstoma moet worden aangelegd wanneer ontlasting het lichaam niet langs de natuurlijke weg kan verlaten.

Voorbereidingen

Gesprek specialist

De specialist heeft in overleg met u besloten een darmstoma aan te leggen. De specialist informeert u tijdens uw polikliniekbezoek over de soort stoma en de operatie en bespreekt de mogelijke gevolgen en complicaties met u.

Gesprek stomaverpleegkundige

Op dezelfde dag als het gesprek met de specialist heeft u een kennismakingsgesprek met de stomaverpleegkundige. Deze verpleegkundige heeft zich gespecialiseerd in stomazorg en bespreekt met u het omgaan met de stoma en de gevolgen daarvan.

Pre-operatieve screening en anesthesie

U wordt geopereerd en bent daarom doorverwezen naar de polikliniek Pre-operatieve screening. Op deze polikliniek bekijkt de anesthesioloog of de operatie voor u extra gezondheidsrisico’s met zich meebrengt. Tijdens dit gesprek bespreken we de verdoving (anesthesie) en pijnstilling met u. We bespreken waarop u moet letten met eten, drinken en roken op de dagen rondom de operatie. Daarnaast spreken we af hoe u op die dagen uw medicijnen gebruikt. Dit geldt ook voor bloedverdunners. Omdat we uw medicijnen willen controleren krijgt u ook een afspraak bij de Apotheek. Zorg dat u tijdens deze afspraak een actueel medicijnen overzicht of medicijnpaspoort bij de hand heeft als u medicijnen gebruikt. Ook vragen we u om bij uw eigen apotheek toestemming te verlenen voor het digitaal delen van de medicatiegegevens.

Ter voorbereiding op deze afspraken vragen we u een vragenlijst in te vullen. Deze vragenlijst staat voor u klaar in MijnCatharina. Het is belangrijk dat u deze vragenlijst zo snel mogelijk invult. Nadat u de vragenlijst heeft ingevuld, plannen wij voor u een afspraak bij de Apotheek en een afspraak bij de polikliniek Pre-operatieve screening. Soms zijn dit telefonische afspraken; soms nodigen we u uit voor een bezoek op de polikliniek. Dit hangt af van de antwoorden op de vragenlijst en de operatie die u krijgt. 

Bij de Apotheek en de polikliniek Pre-operatieve screening kunt u alleen op afspraak terecht.

De Apotheek is telefonisch bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 09.00 en 16.00 uur via telefoonnummer 040 – 239 87 20.

De polikliniek Pre-operatieve screening is telefonisch bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 08.00 en 17.00 uur via telefoonnummer 040 – 239 85 01.

Meer informatie over pre-operatieve screening en verdoving vindt u in de folder ‘Anesthesie‘.

Opnamedatum

U komt op een wachtlijst te staan voor de operatie. Een medewerker van de polikliniek Chirurgie neemt ongeveer twee dagen voor de operatie contact met u op, om door te geven wanneer u wordt opgenomen. U wordt op de dag van de operatie opgenomen op de verpleegafdeling Chirurgie of de verpleegafdeling Chirurgie/ Gynaecologie.

De opname

Op de dag van de opname meldt u zich aan de balie van de met u afgesproken verpleegafdeling. Een verpleegkundige brengt u vervolgens naar de kamer.

Neemt u de medicijnen die u thuis gebruikt mee naar het ziekenhuis.

Voorafgaande aan de operatie

Nadat de verpleegkundige u heeft geholpen met het installeren op de kamer, voert deze een aantal controles bij u uit, zoals het meten van uw temperatuur en polsslag. Verder bestaat de voorbereiding op de operatie uit het toedienen van een injectie om trombose te voorkomen. Darmvoorbereiding is bij deze operatie niet nodig.

Op de dag van de opname komt de stomaverpleegkundige bij u langs om in overleg met u de plaats te bepalen waar de stoma gaat komen. Toch kan dit slechts een aanduiding zijn. De arts die u opereert is hierbij namelijk afhankelijk van de omstandigheden in de buik. Als alle voorbereidingen zijn getroffen, wacht u tot u aan de beurt bent. De verpleegkundige kan u vertellen wanneer dit ongeveer zal zijn.

De operatie

De verpleegkundige zorgt dat u klaar bent voor de operatie. Zodra u aan de beurt bent, brengt de verpleegkundige u in bed naar de voorbereidingskamer. De operatieassistent haalt u hier op zodra de operatiekamer gereed is. De operatie vindt plaats onder algehele narcose. Deze wordt toegediend via een infuus.

Na de operatie

Na de operatie wordt u naar naar de uitslaapkamer (recovery) gebracht. Zodra u stabiel bent, wordt u teruggebracht naar de verpleegafdeling Chirurgie of de verpleegafdeling Chirurgie/ Gynaecologie voor verder herstel. Direct na de operatie heeft u een aantal slangetjes:

• een infuus voor toediening van vocht en medicijnen;
• mogelijk één slangetje (drain) in uw buik voor afvoer van eventueel bloed en inwendig wondvocht;
• een slangetje via uw plasbuis in uw blaas (blaaskatheter) voor afloop van urine.

Naarmate u verder herstelt na de operatie, worden al deze hulpmiddelen verwijderd.

De stoma

Na de operatie heeft u een zakje op de buik waar de ontlasting in komt. De stomaverpleegkundige informeert u over de verschillende opvangmaterialen en de verzorging van de stoma. De eerste dagen na de operatie zit er een doorzichtig zakje op uw stoma geplakt zodat de stoma goed zichtbaar is. Later wordt dit vervangen door een huidkleurig zakje.

De stomaverpleegkundige kijkt samen met u wat het meest geschikte opvangmateriaal is en met welk materiaal u het beste kunt omgaan. Ook zal de (stoma) verpleegkundige samen met u oefenen, zodat u de stoma zelf kan verzorgen als u naar huis gaat.

Afhankelijk van welke operatie u heeft gehad, kan het zijn dat u na de operatie nog ‘loze aandrang’ blijft houden (het gevoel dat u naar het toilet moet, zonder dat er ontlasting komt). Wanneer u deze aandrang voelt, kunt u het beste hieraan toegeven en naar het toilet gaan. Er kan slijm komen; dit is normaal. De stomaverpleegkundige legt u dit verder uit.

In de dagen na de operatie wordt er geleidelijk aan gestart met voeding. U krijgt eten en drinken naarmate uw maag-darmstelsel dit kan verdragen. Via vloeibare voeding bouwt dit zich op naar vaste voeding. Het is belangrijk dat u voldoende drinkt, vezelrijk eet en uw voeding goed kauwt. De diëtist kan u hierover verder adviseren.

In het begin komt er alleen bloederig vocht en/of slijm uit de stoma, dit is normaal. Na een aantal dagen gaat de stoma dunne ontlasting produceren, die na verloop van tijd vaster zal worden. Bij een stoma van de dunne darm blijft de ontlasting dun. Dit is omdat het indikkingsproces dat in de dikke darm plaatsvindt, nu gemist wordt. Bij een stoma van de dikke darm is de ontlasting vaak van gewone dikte en de hoeveelheid ontlasting blijft normaal.

Een stoma is een ingrijpende verandering waarmee u moet leren leven. Dat is niet gemakkelijk. Duidelijke voorlichting, goede voorbereiding op de operatie en begeleiding helpen daarbij. De stomaverpleegkundige bespreekt welke problemen er kunnen optreden bij het hebben van een stoma en is altijd bereid om uw vragen te beantwoorden, ook als u al uit het ziekenhuis bent ontslagen.

Nut van bewegen gedurende ziekenhuisopname

Om uw herstel zo spoedig mogelijk te laten verlopen,  is het belangrijk dat u snel weer begint met bewegen. Bewegen is belangrijk om trombose te voorkomen en ook om verlies van spierkracht tegen te gaan. Bovendien is uit onderzoek gebleken dat wanneer u rechtop zit, de ademhaling beter is. Luchtweginfecties komen daardoor minder voor.

Adviezen

• Draag stevige schoenen en uw eigen kleding in plaats van een pyjama.
• Gebruikt u thuis een hulpmiddel zoals: rollator, bril of gehoorapparaat? Neem deze mee, zodat u deze kunt gebruiken tijdens uw ziekenhuisopname.
• Gebruik het bed alleen als u echt moet rusten.
• Nuttig de maaltijden zittend op een stoel.
• Probeer activiteiten zoveel mogelijk zelf te doen, zoals wassen en aankleden, en het ritme van thuis te handhaven.
• Als de conditie het toe laat en het is veilig, loop dan regelmatig een stukje op de gang. Liever meerdere keren per dag een stukje, dan 1 keer een lang stuk en de rest van de dag niet meer. Vraag hulp aan een verpleegkundige indien nodig.
• Probeer na vertrek uit het ziekenhuis zelf of met hulp uw activiteiten weer op te bouwen. Vergroot dagelijks uw loopafstand.

Wist u dat ….

• U tussen uw 50^ste en 70^ste levensjaar gemiddeld 30% van uw spiermassa verliest
• Na een week in bed liggen u weer 5% verliest
• Als u minder dan 3x per dag loopt, u een 6x hogere kans heeft op functieverlies dan degenen die 3x of meer lopen
• 10 dagen bedrust vergelijkbaar is met 15 jaar fysieke achteruitgang door veroudering
• Bewegen de darmperistaltiek stimuleert

Mogelijke risico’s en complicaties

Geen enkele operatie is zonder risico’s. Zo zijn ook bij deze operatie de normale risico’s op complicaties aanwezig, zoals nabloeding, wondinfectie, trombose of longontsteking.

Na de behandeling

Als alles goed gaat, kunt u ongeveer een week na de operatie naar huis. Dit is echter afhankelijk van uw herstel. Vanuit het ziekenhuis wordt thuiszorg geregeld. De medewerkers van de thuiszorg kunnen u in de thuissituatie verder begeleiden bij het verzorgen van en omgaan met uw stoma.

Leefregels

De (stoma)verpleegkundige geeft u uitleg over de leefregels rondom een stoma. U krijgt brochures mee zodat u thuis op uw gemak nog eens alles kan doorlezen.

Als u weer thuis bent, is het belangrijk dat u zich zo goed mogelijk houdt aan de volgende leefregels:

• Algemeen: Probeer zoveel mogelijk uw normale activiteiten te hervatten. Uitgebreide informatie hierover vindt u in de brochures van de stomavereniging Harry Bacon.
• Douchen/baden: U mag douchen zodra de operatiepleister is verwijderd. Deze wordt de eerste dag na de operatie verwijderd door de verpleegkundige. U mag baden en zwemmen zodra de hechtingen verwijderd zijn. Dit wordt gedaan op de polikliniek bij uw eerste polikliniekbezoek. De temperatuur van het water mag maximaal 38°C zijn, niet warmer.
• Lichamelijke activiteiten: Het is raadzaam om geen zware werkzaamheden te verrichten of zwaar te tillen (>5kg) gedurende de eerste zes weken.
• Sporten: Vermijd de eerste zes weken sporten die veel lichamelijke inspanning vergen. Beoefen nooit meer ‘lijf-aan-lijf’ sporten, zoals boksen en oosterse vechtsporten.
• Fietsen en autorijden: De eerste zes weken moet u ook rustig aan doen met fietsen en autorijden. Dit houdt in dat u maximaal een uur achter elkaar (rustig) mag fietsen of autorijden.
• Seksualiteit: Afhankelijk van de ingreep zijn er mogelijk beperkingen. Uw behandelend arts legt u dit uit, omdat dit voor iedereen verschillend is. Meer informatie hierover kunt u nalezen in de folder ‘stoma en seksualiteit? van de stomavereniging Harry Bacon.
• Voeding en ontlasting: Bepaalde voedingstoffen kunnen een dunnere ontlasting geven, waardoor voeding de darm sneller passeert. Ook kan bij bepaalde voeding meer gasvorming optreden, wat hinderlijk kan zijn. De stomaverpleegkundige kan u hierover adviseren. Zorg dat u niet teveel in gewicht aankomt of afvalt, dat kan problemen geven met de stoma en de verzorging. Afhankelijk van de soort stoma, is het belangrijk dat de diëtist u ook poliklinisch blijft begeleiden. De diëtist bespreekt dit met u. Ook hierover vindt u meer in de folder ‘voeding bij een stoma’ van de stomavereniging Harry Bacon.
• Werk: Afhankelijk van de operatie en nabehandeling kunt u, in overleg met uw behandelend arts, binnen enkele weken uw werkzaamheden weer hervatten. Dit is afhankelijk van het soort werk dat u doet en van uw lichamelijke conditie. Hierover kunt u meer lezen in de folder ‘stoma en werk’ van de stomavereniging Harry Bacon.

Wanneer neemt u direct contact op?

Het is belangrijk dat u bij de volgende verschijnselen contact opneemt:

• bij nabloeding, roodheid, zwelling of koorts;
• bij benauwdheid of pijn bij de ademhaling.

Neem telefonisch contact op:

• met de polikliniek Chirurgie (tijdens kantooruren);
• met de Spoedeisende Hulp (buiten kantooruren).

De telefoonnummers vindt u onder ‘Contactgegevens’.

Controle

Na ongeveer twee weken heeft u een controleafspraak bij uw specialist en een afspraak bij de stomaverpleegkundige. De stomaverpleegkundige verwijdert dan de hechtingen. Na ongeveer acht weken komt u nog een keer naar de stomaverpleegkundige. Vervolgens worden, afhankelijk van hoe het met u gaat, verdere controles afgesproken.

Meer informatie

Nederlandse Stoma vereniging ‘Harry Bacon’

U kunt voor informatie terecht bij de vereniging van en voor stomapatiënten ‘Harry Bacon’. Zij hebben een aantal brochures samengesteld met daarin uitgebreide informatie over de zorg rondom een stoma. Mocht u behoefte hebben aan lotgenotencontact, dan kan dit ook via deze vereniging:
Wilhelminastraat 45
3621 VG Breukelen
Telefoon: 0346-26 22 86 (ma t/m vrij van 9.00 – 16.30 uur)
Internet: www.harry-bacon.nl
E-mail: harry.bacon@tip.nl

Voorlichtingscentrum KWF Kankerbestrijding

Sophialaan 8
1075 BR Amsterdam
Hulp- en informatielijn: 0800-0226622 (ma t/m vrij tussen 10.00 -12.30 en 13.30 – 16.00 uur)
Telefoon: 020-570 0500
Internet: www.kankerbestrijding.nl

Maag Lever Darm Stichting

Postbus 430
3430 AK Nieuwegein
Telefoon: 030-605 5881
Infolijn: 0900 20 25 625 (€ 0,20 p/m), bereikbaar op werkdagen van 9.00 tot 17.00 uur.
Internet: www.mlds.nl
E-mail: voorlichting@mlds.nl

Crohn en Colitis Ulcerosa vereniging Nederland

Internet: www.crohn-colitis.nl

Vragen

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, stel deze dan aan uw behandelend specialist, de stomaverpleegkundige of uw huisarts. U kunt hiervoor op werkdagen tijdens kantooruren een afspraak maken.

Contactgegevens

Catharina Ziekenhuis
Telefoon 040 – 239 91 11
www.catharinaziekenhuis.nl

Spoedeisende Hulp
040 – 239 96 00

Polikliniek Chirurgie
040 – 239 71 50

Stomaverpleegkundige
040 – 239 75 66

Verpleegafdeling Chirurgie
040 – 239 75 50

Verpleegafdeling Chirurgische oncologie
040 – 239 75 00

Routenummers en overige informatie over de afdeling Chirurgie kunt u terugvinden op www.catharinaziekenhuis.nl/chirurgie