Michelangelolaan 2
5623 EJ Eindhoven

040 - 239 91 11

Babymassage (Folder)

In het Catharina Ziekenhuis bestaat de mogelijkheid om u te leren uw baby te masseren. Elke aanraking en contact met uw kind is al een vorm van babymassage. Door u een aantal technieken aan te leren, kunt u, ook in het ziekenhuis, intensief contact maken met uw baby.

Waarom babymassage?

Alle baby’s hebben behoefte aan warmte en geborgenheid van hun ouders. Ook u, als ouder van een baby, zal de afgelopen periode ervaren hebben, hoe fijn het is om uw kind dicht bij u te voelen. Baby’s leren al vroeg de geur, de stem en de handen van hun ouders kennen. Babymassage kan een manier zijn om meer vertrouwd te raken met uw kind. Dit is nog waardevoller als de start van uw kind anders is verlopen dan u had verwacht. Het doel van babymassage is het geven van geborgenheid en ontspanning. Het is bekend dat baby’s die regelmatig gemasseerd worden, op den duur beter gaan slapen en een beter ritme krijgen. Uit onderzoeken is gebleken dat te vroeg geboren kinderen door massage sneller in gewicht aankomen en eerder met ontslag kunnen.

Voor wie is babymassage bedoeld?

Babymassage kan voor elk kind prettig zijn. Voor kinderen die te vroeg geboren zijn of meteen na de geboorte opgenomen moeten worden op een kinderafdeling is het extra fijn om met behulp van babymassage contact te maken met hun ouders. Net als voor baby’s die moeilijk eten, veel huilen of moeilijk slapen. Ook voor uzelf kan het prettig zijn om via deze weg het contact met uw kind te verdiepen. Een ontspannen moment in een vaak hectische en indrukwekkende tijd.

Wat is de gang van zaken?

Misschien is babymassage u al aangeboden. U mag er natuurlijk ook zelf om vragen. Als u met babymassage wil beginnen, wordt met u hiervoor een geschikt moment afgesproken. Bijvoorbeeld rond de tijd dat u uw kindje aan het verzorgen bent. De eerste keren zal het maar een paar minuutjes duren, zeker in het geval van heel jonge baby’s. Het masseren vindt op de afdeling plaats, in principe in de ruimte waar uw kind verblijft. Verpleegkundigen en pedagogisch zorgverleners zijn opgeleid om u een aantal babymassage-technieken aan te leren.

Wij vertellen u over het doel en de effecten van babymassage. Op een pop doen we de technieken voor. U kunt ze meteen zelf bij uw kindje uitvoeren. Samen kijken we hoe uw kind hierop reageert. We volgen zijn of haar tempo! Op deze manier worden het genietmomenten voor u en uw baby. Waarschijnlijk moet uw kind er even aan wennen en ook voor u kan het spannend zijn, maar al snel zullen u en uw kind ervan genieten. De ene baby heeft de voorkeur voor een bepaalde techniek en de andere vindt weer iets heel anders prettig. Voorop staat dat uw baby het fijn vindt, zich kan ontspannen en u als ouder het leuk vindt om te doen en er van kan genieten. Bedenk dat u het masseren niet in één dag kunt leren, het heeft tijd nodig.

Hieronder staan enkele aandachtspunten, die u kunt gebruiken als leidraad.

• Kies een tijdstip op de dag waarbij u alle aandacht op uw kind kunt richten.
• Probeer babymassage te zien als een deel van de verzorging en pas het hierbij in.
• Doe de massage ruim voor of na de maaltijd. Vlak voor de maaltijd zal uw kindje te hongerig zijn om te kunnen genieten van de massage en vlak na de maaltijd bestaat het risico dat uw kindje gaat spugen door de prikkels die de massage geeft.
• Zorg voor een kamertemperatuur die uw kindje prettig vindt.
• Verwarm uw handen.
• Spreek uw kind ondertussen geruststellend toe en maak oogcontact.
• Houd altijd met één hand contact met uw kind.
• Als u olie wilt gebruiken, is het handig deze in een schaaltje doen, zodat u het contact met uw kind niet hoeft te onderbreken om telkens het flesje te pakken.
• Tijdens het masseren is het belangrijk te blijven kijken of uw kindje het (nog) prettig vindt. Volg uw kindje en dwing het niet.
• Stop met de massage als uw baby aangeeft moe te worden of het niet meer leuk te vinden.

Wanneer masseer je niet?

Als uw kindje benauwd is of koorts heeft mag er niet gemasseerd worden. Probeer zelf aan te voelen of uw kindje er zich prettig bij voelt. Twijfelt u? Natuurlijk mag u hierover altijd overleggen met de verpleegkundige of pedagogisch zorgverlener.

Technieken

Onderstaande informatie is bedoeld voor ouders die de babymassage uitgelegd hebben gekregen van een verpleegkundige of pedagogisch zorgverlener. Wanneer u deze informatie nog niet hebt ontvangen, kan het zijn dat u informatie mist die u kan helpen bij het aansluiten bij de behoeftes van uw kind. Hier kan u naar vragen bij de verpleegkundige of betrokken pedagogisch zorgverlener.

Basisprincipes:

• Omdat de huid van de baby nog kwetsbaar is, raden we aan om zoete amandelolie te gebruiken. Deze is fijn voor de huid, smeert goed uit en is eetbaar, dus veilig wanneer uw kindje zijn handen in zijn mond stopt. Warm voordat je gaat masseren eerst de olie even op tussen je handen.
• Blijf tijdens de massage altijd lichaamscontact houden, om schrikreacties van een plotselinge aanraking te voorkomen.
• Huid op huid contact heeft een positief effect op verschillende lichamelijke aspecten alsook op de hechtingsrelatie tussen ouder en kind.
• Het is belangrijk om goed te kijken naar wat je kindje fijn vindt en het tempo en de hoeveelheid handelingen hierop af te stemmen. Begin eerst met één of twee handelingen en ga stap voor stap verder, zodat je kindje niet overprikkeld raakt. Stop op tijd, zodat het voor jullie beiden een positieve ervaring blijft.
• Doe de handelingen die je doet minimaal drie keer en in een rustig tempo, omdat baby’s een tragere verwerkingstijd hebben.

Borst en buik

• Leg beide handen op de borst van de baby. Wanneer het kindje erg klein is, kan dit met één hand.
• Houd je hand even stil, zodat de baby kan wennen aan de aanraking en rustig wordt. Hierbij is het belangrijk dat de persoon die masseert zich ook rustig en ontspannen voelt.
• Leg met beiden handen twee vingers (of één bij een klein kindje) op het borstbeen. Het borstbeen is de plek tussen de ribben, in het midden van de borstkas. Laat je vingers naar de zijkant glijden zonder het contact met je kindje te verliezen. Leg eerst één hand terug naar het midden en daarna de tweede. Op deze manier hoef je het lichaamscontact niet te verbreken.
• Beweeg met je hand van de heup van de baby naar de tegenover gelegen schouder. Hierbij beweeg je je hand dus schuin naar boven. Vervolgens laat je je hand weer schuin naar beneden glijden. Dit doe je hetzelfde aan de andere kant van de heup.
• Onder het borstbeen van het kindje zit een kuiltje. Dit is tussen de ribben aan het einde van het borstbeen. Leg je hand op dat kuiltje en glijd langzaam met je hand naar beneden over de buik. Leg vervolgens je andere hand op het kuiltje en maak dezelfde beweging. Doe dit om en om met beiden handen in een langzaam en ritmisch tempo.

Armen en benen

• Pak met je linkerhand het armpje en houd deze vast. Sluit je rechterhand om het armpje en glijd van de bovenarm naar het handje. Deze handeling herhaal je door je linker en rechterhand af te wisselen, zodat je geen lichaamscontact met je kindje hoeft te verliezen.
• Herhaal meerdere keren hetzelfde beentje voordat je afwisselt, om extra overprikkeling te voorkomen.
• Pak het handje en maak kleine rondjes met je duim over de handpalm. Doe dit altijd met de klok mee.
• Sluit het handje door een ‘aaibeweging’ over de rug van de hand te maken. Leg vervolgens je hele hand over het gesloten handje van de baby om een warm en geborgen gevoel te geven.
• Herhaal deze handelingen bij de andere arm.
• Pak met je linkerhand het dichtstbijzijnde beentje. Omsluit het bovenbeen met je rechterhand. Glijd met je hand van het bovenbeen naar het voetje. Deze handeling herhaal je door je linker en rechterhand af te wisselen, zodat je geen lichaamscontact met je kindje hoeft te verliezen.
• Houd met je ene hand het enkeltje vast. Gebruik je andere hand om met je duim van de hak naar de teentjes te glijden. De teentjes gaan zich krommen. Dit heet het ‘grijpreflex’. Dit reflex wordt hierdoor gestimuleerd.
• Gebruik nu je hele hand om vanuit de hak naar de tenen de glijden. Als je baby wat ouder is en minder gevoelig is voor prikkels, kan je deze handeling uitbreiden door aan het einde van deze beweging met je hand, in het gezichtsveld van je baby, te wiebelen met je vingers als een extra visuele prikkel. Hierdoor kan het kindje oefenen met het volgen van objecten met de ogen.
• Houd het voetje even vast met je gehele hand om een warm en veilig gevoel te geven.
• Herhaal dit bij het andere beentje.

   

Afronding

• Rond de massage af door je handen op het hoofdje van de baby te leggen en heel rustig naar beneden te bewegen. Vanaf het hoofdje naar de borst, buik, beentjes en voetjes.
• Na de massage is het voor de baby fijn om nog even ontspannen bij je te blijven liggen en even te knuffelen. Veel plezier!

Opleidingsziekenhuis

Het Catharina Ziekenhuis is een opleidingsziekenhuis. Wij leiden artsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners op. Dit betekent dat ook een zorgverlener in opleiding uw behandeling, onderzoek of operatie kan uitvoeren. Maar dit is niet altijd zo. Uw veiligheid staat altijd bij ons voorop. Als een zorgverlener in opleiding u helpt, werkt deze altijd onder begeleiding van een gediplomeerd zorgverlener. Als u niet wilt dat een zorgverlener in opleiding u helpt, dan kunt u dit met uw arts bespreken.

Vragen

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Neem dan contact op met een van onze pedagogisch zorgverleners: (040) 239 82 00.

Contactgegevens

Catharina Ziekenhuis
040 – 239 91 11
www.catharinaziekenhuis.nl

Couveuseafdeling
040 – 239 82 95

Routenummer(s) en overige informatie over de Couveuseafdeling is www.catharinaziekenhuis.nl/kindergeneeskunde