Revolutionair algoritme tegen corona
Het Algemeen Klinisch Laboratorium van het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven heeft een revolutionair laboratorium-algoritme ontwikkeld om patiënten op de Spoedeisende Hulp (SEH) sneller te screenen op COVID-19. De SEH zet artificial intelligence in om de effecten van corona in het bloed te kunnen herkennen.
Klinisch chemicus dr. Arjen-Kars Boer: “Op het hoogtepunt van de coronapiek kregen wij de vraag of er geen snellere test was om COVID-19 uit te sluiten. Op de Spoedeisende Hulp is het belangrijk om zo snel mogelijk te weten of een patiënt coronapositief is of niet. Daarvoor zijn we gaan kijken naar de informatie die we al hadden. Bij patiënten die op de SEH binnen komen, wordt namelijk standaard bloed afgenomen voor een zogenoemde quickscan. Hun bloed wordt op maar liefst 30 verschillende waarden getest. We vroegen ons af of er in hun bloed soms subtiele veranderingen aanwezig waren die kenmerkend zijn voor COVID-19. Konden we niet een soort direct herkenbare streepjescode vinden? En ja, dat blijkt dus te kunnen! Maar we kregen het niet cadeau…”
Bits en bytes
De gegevens van ruim 10.000 patiënten van de SEH moesten eerst omgezet worden in bits en bytes, dat was een monnikenwerk op zich. Er moest artificial intelligence aan te pas komen om uit die overstelpende hoeveelheid data de juiste conclusies te kunnen trekken. “Vervolgens moesten we op zoek naar de kleinste set uitslagen die een goeie voorspelling doen,” zegt bio-statisticus ir. Ruben Deneer. Hij heeft zijn promotie onderzoek voor de TU/e drie maanden stil gelegd om met behulp van algoritmes deze enorme hoeveel data aan te vallen. “Uiteindelijk zijn we er in zeer korte tijd in geslaagd om tien laboratoriumtesten te identificeren die samen de meest belangrijke voorspellers van COVID-19 vormen.”
Extreme snelkookpan
Het snelle resultaat vervult Boer en Deneer met grote trots. “Van idee tot implementatie in drie maanden, dat is een extreme snelkookpan!” glundert Arjen-Kars Boer. “In het Catharina Ziekenhuis zijn we heel goed in big data en we zien het daarom als onze maatschappelijke verantwoordelijkheid om dit soort uitdagingen aan te pakken. We deden het naast ons gewone werk, dat was geen sine cure, maar we moeten vandaag de zorg van morgen verbeteren. In drie maanden een dergelijke tool ontwikkelen, dat is echt uniek. In de hele wereld is dit nog niet in de literatuur beschreven.”
Meteen toepassen
De nieuwe tool wordt in het Catharina Ziekenhuis door de SEH-artsen ingezet. Boer gaat onvermoeibaar door: “Het grote voordeel van deze test is dat we nu veel doelmatiger met de zorg kunnen omgaan. Nu testen we bij wijze van spreken 100 mensen met een PCR-test, de standaard corona-test zeg maar, terwijl het er maar tien hoefden te zijn. Tegelijkertijd zien we met deze nieuwe tool corona-verschijnselen in het bloed van mensen die, omdat ze geen herkenbare symptomen hebben, niet op corona getest worden. Die kunnen we nu alsnog een PCR-test aanbieden, want als er iets is wat we niet willen is dat er besmette mensen op een ‘reguliere’ afdeling in het ziekenhuis komen te liggen.” Boer benadrukt nog één ding: “Let wel dit is geen vervanger van de PCR-test, dit is voor de dokter een extra tool!”
De volgende stap is bekijken of dit algoritme ook in andere ziekenhuizen kan worden toepast. “Dat heeft nog wat voeten in de aarde, want elk ziekenhuis voert andere tests uit op de SEH, maar uiteindelijk is het nog slechts een kwestie van tijd dat andere ziekenhuizen onze tool overnemen.”