Michelangelolaan 2
5623 EJ Eindhoven

040 - 239 91 11

ERAS-Sneller herstel na een buikoperatie bij (verdenking op) gynaecologische kanker (Folder)

U wordt binnenkort opgenomen voor een buikoperatie vanwege een vorm van gynaecologische kanker of verdenking hierop. Rondom deze operatie wordt het ERAS (Enhanced recovery after surgery)-programma toegepast. Dit programma bestaat uit verschillende zorgelementen die ervoor zorgen dat u na de operatie sneller hersteld en de kans op complicaties sterk afneemt. De laatste jaren is veel onderzoek gedaan naar factoren die invloed hebben op het herstel na een operatie. Hieruit blijkt dat uw herstel na de operatie verbeterd kan worden door:

• Goede voorbereiding voor de operatie door het geven van informatie; als u weet wat er gaat gebeuren en wat er van u verwacht wordt, levert dit minder spanning en angst op.
• Zo goed mogelijke conditie voor de operatie; dagelijks minimaal 30 minuten bewegen.
• Een goede conditie van de longen voor de operatie. Door middel van ademhalingsoefeningen traint u uw longen. Dit verkleint de kans op het ontstaan van een longontsteking na de operatie.
• Stoppen met roken: Het is belangrijk om zo snel mogelijk te stoppen met roken i.v.m. risico op complicaties na de operatie. 4 weken voor de operatie stoppen met roken is het beste. Mocht dit niet lukken, omdat de operatie sneller is gepland, dan is elke dag dat u stopt beter voor u.
• Stoppen met alcohol: Stoppen met alcohol tenminste 4 weken voorafgaand aan de operatie verkleint het risico op infecties na de operatie.
• Goede voeding tot aan operatie: Ondervoeding en/of gewichtsverlies voorafgaand aan de operatie vergroot het risico op complicaties na de operatie. Met name de inname van eiwitten is belangrijk bij het herstel na de operatie.
  Een optimale pijnbestrijding. Niet alleen de pijn wordt effectief bestreden, maar ook de nadelige effecten van pijnbestrijding op maag- en darmwerking houden we zo beperkt mogelijk. Hierbij vermijden we zoveel mogelijk het gebruik van morfine.
• Een zo kort mogelijke periode van bedrust na de operatie, zodat we samen met u het verlies van spierkracht beperken en de ademhaling stimuleren. Dit betekent dat we u zo snel mogelijk helpen uit bed te komen na de operatie, in principe al op de dag van de operatie.
• Een zo kort mogelijke periode van voedselonthouding (‘nuchter zijn’), zodat u zo min mogelijk gewicht verliest en zo min mogelijk spiermassa en spierkracht kwijtraakt.

Het is belangrijk dat uw algehele conditie vóór de operatie zo goed mogelijk is. 

Laxeren: de avond voor de operatie zet uzelf een klysma, zie hiervoor de uitleg die u heeft gekregen.

Opname

U wordt de dag van de operatie opgenomen via de afdeling Kortverblijf. U krijgt hier een oproep voor. Neem gemakkelijke kleding/pyjama’s, uw gewone kleding en stevige schoenen mee naar het ziekenhuis. Indien u thuis een loophulpmiddel gebruikt, neem deze dan mee en gebruik deze tijdens de opname. Uw persoonlijke eigendommen worden in een blauwe transportkoffer opgeborgen, een medewerker van Kortverblijf brengt deze naar de afdeling Oncologische chirurgie.

Neem uw eigen medicatie mee naar de opname. Zo weten we zeker dat we u gedurende de opname alle medicatie kunnen geven die u nodig heeft.  Indien u nog bijzonderheden en/of vragen heeft, geef dit dan aan bij de verpleegkundige.

Neem een pakje kauwgom mee naar het ziekenhuis, zodat u na de operatie direct kunt beginnen met het kauwen hiervan. Het kauwen van kauwgom stimuleert de darmen en heeft na de operatie een gunstig effect op het voorkomen van misselijkheid. 

De gynaecoloog vraagt u voor de operatie of u tijdens de opname gereanimeerd wil worden, mocht dit nodig zijn. Zie ook de bijgevoegde folder ‘afspraken maken over uw behandelgrenzen‘. Indien u hier vragen over heeft, mag u deze uiteraard altijd stellen.

U mag tot 6 uur voorafgaand aan de operatie alles eten en u mag tot twee uur voor de operatie alleen nog heldere dranken nemen. Twee uur voor de operatie drinkt u twee flesjes pre-op. Hierna mag u niets meer eten en of drinken tot aan de operatie. De pre-op zorgt ervoor dat de darm ondanks geen eten toch gevoed blijft. Lang nuchter zijn heeft namelijk ook nadelen, onder andere dat het misselijkheid na de operatie verergert.

Mogelijk wordt er nog bloed geprikt voor de operatie. Vanuit de afdeling Kortverblijf brengen we u naar de operatiekamers. De duur van de operatie varieert van 2-5 uur.

Na de operatie belt de gynaecoloog uw 1^e contactpersoon om uitleg te geven over het verloop van de operatie. U wordt wakker op de uitslaapkamer en indien alle controles stabiel zijn, gaat u terug naar de verpleegafdeling.

Na de operatie

De eerste dagen na de operatie heeft of kunt u mogelijk verschillende ‘lijnen’ hebben, dit is mede afhankelijk van het verloop van de operatie, waaronder;

• Een infuus in de arm
  Deze gebruiken we de eerste dagen om uw pijnstilling toe te dienen en indien nodig extra vocht te geven.
• Een wonddrain
  We plaatsen een wonddrain om bloed en wondvocht uit het gebied van de wond af te voeren. Het is een dun slangetje van zacht plastic, waarvan een deel kleine gaatjes heeft. Het gedeelte zonder gaatjes loopt buiten de wond en buiten het lichaam naar een opvangsysteem.
• Een blaaskatheter
  De verblijfsduur van de blaaskatheter bespreken we iedere ochtend besproken met de arts. 
• Een maaghevel
  Een maaghevel is een slangetje dat via de neus wordt ingebracht. Deze eindigt in de maag. Aan dit slangetje kan een opvangzak bevestigd zijn, zo kan de inhoud van de maag erin lopen.
• Elastomeerpomp
  Lokale wondinfiltratie katheter in het wondgebied.

Pijnstilling

U krijgt standaard drie of vier keer per dag 1000mg paracetamol en pijnstilling via het infuus. Daarnaast kan de gynaecoloog tijdens de operatie een lokale wondinfiltratie katheter achterlaten in het wondgebied. Hieraan zit een pompje verbonden datcontinu pijnstilling afgeeft (elastomeerpomp). Afhankelijk van de stand is dit pompje binnen maximaal 72 uur leeg. Soms gaat u met dit pompje naar huis. U leert dan van de verpleegkundige hoe deze te verwijderen.

Het is erg belangrijk dat u tijdens de opname goed de pijnscore aangeeft. Wanneer de pijn voor u onder controle is, kunt u namelijk beter doorademen en uit bed komen. Dit voorkomt complicaties. Zie ook de folder: Hoe geef ik een pijnscore. 

De eerste dagen na de operatie prikken we soms bloed, zo kunnen we de ontstekingswaarden goed in de gaten houden. Al deze onderzoeken dienen ervoor om mogelijke complicaties zo vroeg mogelijk op te sporen. 

Na de operatie neemt u grotendeels uw eigen medicatie weer in, de artsen kijken welke medicatie u wel en niet mag gebruiken. U krijgt na de operatie alle medicatie van de afdeling. Dit om te voorkomen dat u medicatie dubbel inneemt of dat deze wordt overgeslagen. Indien u inhalaties, oogdruppels of zalf gebruikt mag u deze wel vanuit thuis meenemen en zelf gebruiken.

Na de operatie starten we naast de pijnstilling ook met andere medicatie. Dit zijn onder andere medicijnen om de maag en darmen weer goed op gang te brengen, u krijgt medicijnen om misselijkheid te voorkomen en anti-trombose spuitjes, Fragmin. Deze spuitjes krijgt u één keer per dag en verkleinen het risico op trombose (bloedpropje).  Deze spuitjes blijft u tot 4 weken na de operatie gebruiken. Tijdens de opname leert de verpleegkundige u of uw familie hoe deze te zetten, zodat u na de opname niet afhankelijk bent van thuiszorg.

Na de operatie is het belangrijk dat u zo snel mogelijk gaat bewegen. Dit zal gedurende de opname steeds verder uitgebreid worden, de verpleegkundige en/ of fysiotherapeut helpen u hierbij. Zie ook het schema hieronder.

Bewegen is heel erg belangrijk na de operatie, door veel te bewegen, helpt u zelf mee om uw herstel te bevorderen. Het verkleint de kans op een trombose. Het helpt om de beweging van het maagdarmstelsel op gang te krijgen (de peristaltiek), verbetert de doorbloeding en daarmee de wondgenezing. Ook gaat het verlies van spierkracht tegen en zorgt ervoor dat u zo snel mogelijk weer onafhankelijk bent van de zorg van anderen. Ook helpt bewegen om de kans op een luchtweginfectie te verkleinen. Wanneer u goed rechtop zit of staat kunt u namelijk beter doorademen. Een luchtweginfectie verlengt de duur van de opname en is ongunstig voor de wondgenezing doordat het de zuurstofvoorziening vermindert. Om de kans op deze complicatie nog verder te verkleinen, is het de bedoeling dat u meermaals per dag de ademhalingsoefeningen uitvoert.

Na de operatie mag u vrijwel direct beginnen met eten/drinken. Het advies is om na de operatie licht verteerbaar voedsel verdeeld over de dag te eten. Op dag 1 na de operatie zijn er geen restricties meer en krijgt u een energie- en eiwit verrijkt dieet aangeboden.

Na de operatie komen iedere ochtend een (zaal) arts en een verpleegkundige bij u langs. We bespreken met u hoe het gaat. We kijken naar uw klachten, het herstel en of er bijvoorbeeld lijnen verwijderd kunnen worden en wanneer de verwachte ontslagdatum is.

Ontslag

De opnameduur is afhankelijk van de operatie die u heeft gehad. Het moet natuurlijk wel verantwoord zijn dat u naar huis gaat.

• Zo moet u voldoende kunnen eten en drinken.
• Ook moet u voldoende zelfstandig kunnen bewegen. U moet zelfredzaam zijn in de ADL (algemene dagelijkse levensverrichtingen), zoals bijvoorbeeld het douchen en traplopen. Het is wel aan te raden om alvast te inventariseren wie u thuis kan helpen met zwaarder werk, zoals het huishouden of het doen van de boodschappen. Dit kan niet door het ziekenhuis voor u geregeld worden.
• Gedurende de opname leren we u zelfstandig de Fragmin spuitjes te zetten, eventueel met hulp van uw mantelzorger. Zo zijn onze patiënten zelfredzaam en kunnen zij zelfstandig naar huis, zonder afhankelijk te zijn van de Thuiszorg.

Contact opnemen

Telefonisch spreekuur gynaecologie oncologie

Ma- vrijdag van 09.00-10.00 te bereiken via 040-239 66 80

Polikliniek Gynaecologie oncologie

Tijdens kantoortijden (8.30-16.30 uur) te bereiken via 040-239 66 77.

Buiten kantooruren kunt u contact opnemen met de Spoedeisende hulp via telefoonnummer 040-239 96 00. 

Leefregels

Elastomeerpomp

• Als u naar huis gaat met de Elastomeerpomp dan mag u deze zelf verwijderen als hij leeg is. Dit is maximaal na 72 uur= 3 dagen, de ballon is dan leeg in de fles.
• Eerst de doorzichtige pleister losmaken en dan kunt u voorzichtig aan het slangetje trekken tot deze er geheel uit is. Pot en slangetje kunt u gewoon in de afvalbak weggooien.
• Plak indien nodig een pleister.

Een goede voorbereiding begint thuis

Om ervoor te zorgen dat het herstel na de operatie vlot kan verlopen is het belangrijk dat uw conditie vóór de operatie zo optimaal mogelijk is. Blijf daarom uw dagelijkse activiteiten (verzorging, huishouden en/of boodschappen) doen. Als u sport, probeer dit dan te blijven doen, eventueel aangepast.

Wij adviseren u dagelijks 30 tot 60 minuten aaneengesloten te bewegen, denk hierbij aan activiteiten zoals wandelen of fietsen.

Oefenprogramma

Ademhalingsoefeningen

Om uw herstel te bevorderen, is het belangrijk om bij voorkeur elk uur onderstaande ademhalingsoefeningen uit te voeren.

1. Diep doorademen

• Maak vijf diepe ademhalingen
• Houd bij de inademing aan het eind de adem even vast

1. Uitblazen met getuite lippen op elkaar

• Adem rustig door uw neus in
• Tuit uw lippen tijdens het uitademen
• Druk de lippen net genoeg uit elkaar om er lucht door te laten, alsof u langzaam een kaarsje uitblaast
• Herhaal dit 5 keer

Oefening gaan zitten/ staan

• Ga zitten op een stoel en kruis de handen voor de borst
• Zet uw voeten op heupbreedte
• Kom staan zonder uw handen hierbij te gebruiken
• Vervolgens zakt u door de knieën en raakt u met de billen de zitting van de stoel en kom vervolgens weer staan
• Herhaal de oefening

Opdrukken vanuit de stoel

• Ga op een stoel zitten
• Pak de stoelleuning aan beide zijden vast
• Duw uzelf omhoog zodat de billen los van de stoel komen
• Houdt deze positie 2 seconden vast
• Laat u vervolgens weer rustig zakken
• Herhaal de oefening

Staand knie heffen

• Ga staan met de voeten op heupbreedte
• Til de rechterknie op
• Zet uw been weer op de grond
• Til de linkerknie op
• Herhaal de oefening

Tenenstand

• Sta met de voeten op heupbreedte
• Ga op uw tenen staan, door u recht omhoog te duwen
• Zak vervolgens weer langzaam terug naar de beginpositie
• Herhaal de oefening
• Indien u zichzelf instabiel voelt tijdens de oefening gebruik dan een steuntje (bijvoorbeeld een tafel of deurkozijn)

Opleidingsziekenhuis

Het Catharina Ziekenhuis is een opleidingsziekenhuis. Wij bieden tal van opleidingsmogelijkheden voor artsen, verpleegkundigen en paramedische beroepen en werken daarin nauw samen met opleidingscentra en –ziekenhuizen in de regio. Dit kan betekenen dat uw behandeling, onderzoek of operatie (mede) uitgevoerd wordt door een zorgverlener in opleiding. Denk hierbij aan een arts in opleiding tot specialist, een co-assistent of een verpleegkundige in opleiding. Veiligheid is het allerbelangrijkste, daarom staat de zorgverlener in opleiding altijd onder supervisie van een gekwalificeerde zorgverlener. Indien u niet wenst geholpen te worden door een zorgverlener in opleiding, kunt u dit aangeven bij uw behandelend arts.

Vragen

Heeft u nog vragen of moet u nog een afspraak maken? Neem dan gerust contact op met de polikliniek Gynaecologische Oncologie, route 203, op telefoonnummer: 040-239 66 77.

Contactgegevens

Catharina Ziekenhuis
040 – 239 91 11
www.catharinaziekenhuis.nl