Michelangelolaan 2
5623 EJ Eindhoven

040 - 239 91 11

Laserbehandeling (Folder)

U heeft van de gynaecoloog de diagnose van genitale wratten (condylomen accuminata) of een voorstadium van kanker aan de vagina (VAIN) of schaamlippen gekregen (VIN/vulvaire HSIL). Deze afwijkingen worden veroorzaakt door een infectie met het humane papillomavirus (HPV). Iedereen raakt wel 1 keer of vaker besmet met het HPV virus.

HPV is dus een veelvoorkomend virus en wordt in twee categorieën onderscheiden: infectie met een laag risico HPV type of met een hoog risico HPV type. Genitale wratten worden veroorzaakt door een infectie met een van de laag risico type HPV. De hoog risico type HPV kunnen voorstadia van kanker veroorzaken. Deze voorstadia zijn dus nog geen kanker. Bij een blijvende infectie met een hoog risico type HPV, kan behandeling nodig zijn om te voorkomen dat er kanker ontstaat.

In deze folder krijgt u uitgelegd hoe de behandeling van deze voorstadia van kanker of van genitale wratten met een laser in zijn werk gaat. Houdt er rekening mee dat uw situatie anders kan zijn dan in deze folder beschreven.

Soorten afwijkingen

1. Afwijkingen door een infectie met het laag-risico HPV

Condylomen accuminata

Genitale wratten ontstaan enkele weken tot zelfs meer dan een jaar na infectie met laag risico HPV. Vaak zijn er eerst enkele kleine wratten die langzaam groter worden en zich uitbreiden. Genitale wratten hebben geen gevolgen voor uw gezondheid maar kunnen wel vervelend zijn. Ze doen geen pijn maar jeuken soms. Ze kunnen vanzelf verdwijnen maar er kan ook gekozen worden voor een behandeling omdat ze klachten geven, of aanwezig blijven en om te voorkomen dat ze zich eventueel uitbreiden.

Soms lukt het niet alle wratten in één keer te verwijderen of komen ze na de behandeling terug. Dan is een tweede, en soms meerdere behandelingen nodig. Omdat het virus vaak vele jaren aanwezig blijft, kunnen wratten ook na langere tijd terugkomen.

2. Afwijkingen door een infectie met het hoog-risico HPV

Vaginale intraepitheliale Neoplasie (VAIN)

Bij lichamelijk onderzoek van uw vagina (schedewand) is er een stukje weefsel (biopt) afgenomen. De patholoog heeft dit stukje weefsel onderzocht en hierin een voorstadium van vaginakanker gevonden. VAIN staat voor Vaginale (van de vaginawand) Intraepitheliale (in de bekledende laag) Neoplasie (gezwelvorming).
De ernst van de VAIN wordt ingedeeld in 3 klassen:

• VAIN 1

Het weefsel heeft milde afwijkingen die vanzelf kunnen verdwijnen en een behandeling is niet nodig. De afwijkingen worden over 12 maanden met een uitstrijkje vervolgd.

• VAIN 2

Het weefsel heeft matige afwijkingen, de kans is klein dat deze afwijkingen vanzelf verdwijnen en er is een kans dat zij zich verder ontwikkelen tot vaginakanker. Daarom kan een afwachtend beleid of een laserbehandeling voor u geschikt zijn. Uw behandelend arts zal u hierin adviseren.

• VAIN 3

Het weefsel heeft ernstige afwijkingen, de kans is klein dat deze afwijkingen vanzelf verdwijnen en er is een kans dat zij zich verder ontwikkelen tot vaginakanker. Daarom kan een laserbehandeling voor u nodig zijn.

Vulvaire intraepitheliale Neoplasie (VIN)/vulvaire HSIL

Bij lichamelijk onderzoek van de schaamlippen is er een afwijking aan uw schaamlippen gevonden. Van deze afwijking is een stukje weefsel afgenomen (biopt). De patholoog heeft dit biopt onderzocht en hierin een voorstadium van schaamlip (vulva) kanker gevonden. Deze voorstadium worden usual VIN (uVIN) of vulvaire HSIL genoemd. De kans dat er schaamlipkanker ontstaat is klein. Als er geen behandeling plaatsvindt is de kans ongeveer 10% en als de afwijking behandeld wordt ongeveer 4%.

De behandeling

De behandeling is een dagbehandeling. Op de operatiedag moet u nuchter zijn voor de operatie. U mag niet eten, drinken en roken op de afgesproken tijdstippen. Met behulp van een CO2-laser worden de afwijkingen van de vagina en/of de schaamlippen verwijderd. De laser brandt de afwijkingen weg. De arts hoeft dus niet in uw huid te snijden. Tijdens de behandeling draagt iedereen in de ruimte een bril om de ogen te beschermen voor het laserlicht. Deze bril krijgt u van uw behandelend arts.

Na de behandeling mag u met pijnstilling weer naar huis. Na twee weken volgt er een telefonische controle afspraak. In het geval van vulvaire afwijking wordt er na 3 maanden een controle afspraak in gepland. In het geval van VAIN wordt na 6 maanden het effect van de behandeling geëvalueerd door het maken van een uitstrijkje van de schedewand.

Resultaten van de behandeling

De afwijkingen kunnen terugkomen. De behandeling kan dan nogmaals plaatsvinden.

Bijwerkingen van de behandeling

• Roodheid en zwelling van de huid
• Het ontstaan van blaren
• Het verlies van wondvocht
• Wondinfecties
• Pigment verandering: witte vlekken of donkere vlekken. Soms verdwijnen deze plekken niet.
• Het ontstaan van littekens

Nabehandeling/nazorg

Algemeen

De wonden kunnen als brandwonden aanvoelen. U mag voor de pijn paracetamol, maximaal 4 keer per dag 1000 mg, gebruiken. In het algemeen kunt u tot twee weken na de behandeling pijn ervaren. Daarnaast krijgt u voor de schaamlippen een pijnstillende zalf (Emla) meer naar huis. De pijn zal steeds minder worden.

Wondzorg

Vaak ontstaan problemen met de wondgenezing pas als u thuis bent. Er kan een wondinfectie ontstaan. Het is daarom belangrijk dat u de wond goed verzorgt.

Wondzorg bij een gesloten wond

• Na het douchen of baden dept u de wond voorzichtig droog. Niet wrijven met de handdoek want dit kan de wond beschadigen.
• Wij adviseren u thuis geen ondergoed te dragen en de wond aan de lucht te laten drogen tot de wond goed genezen is. Als u het huis verlaat mag u wel ondergoed dragen.
• Gebruik geen maandverband omdat daar plastic in zit en dit gaat broeien.

Wondzorg bij een open wond

• Spoel de wond twee keer per dag onder de douche met lauwwarm water.
• Als de wond open is, boent u voor extra reiniging met een vochtig gaas over de wondbodem.
  • Dep de wondomgeving droog na het douchen.
  • Breng barrière crème aan indien de gezonde huid rondom de wond week wordt. De verzekering vergoed deze crème niet meer. Daardoor kan uw arts of verpleegkundige deze niet voorschrijven, maar wel adviseren om zelf aan te schaffen. U kunt proefmonsters hiervan vragen aan de balie op de poli Gynaecologische Oncologie.
  • Laat de wond zoveel mogelijk aan de lucht drogen.
  • Na het plassen en/of ontlasting is het raadzaam de wond te spoelen met gebruik van een spoelfles onder de douche.
  • Deze wondverzorging dient u uit te blijven voeren totdat de wond volledig gesloten is of uw behandelend specialist anders aangeeft.

Poliklinische controles

• Telefonische controle en het uitslaggesprek vindt ongeveer 2 weken na de behandeling plaats.

Voor een vulvaire afwijking vindt er 3 maanden na behandeling een controle afspraak plaats.

• Bij sprake van een VAIN vindt er 6 maanden na behandeling een controle afspraak plaats met het maken van een uitstrijkje.
• Omdat de afwijkingen kunnen terugkomen zullen er regelmatige controles plaatsvinden. Heeft u tussen de afspraken door klachten zoals pijn, jeuk of ziet u nieuwe plekjes/wondjes, dan wordt u verzocht eerder een afspraak te maken.

Wanneer moet u direct contact opnemen?

• Bij plotseling optredende koorts boven de 38.5 ºC.
• Tekenen van infectie van de wond zoals zwelling, pijn en roodheid van de wond.

Neem tijdens kantooruren contact op met de polikliniek Gynaecologische oncologie. Neem buiten kantooruren contact op met de Spoedeisende hulp.

Opleidingsziekenhuis

Het Catharina Ziekenhuis is een opleidingsziekenhuis. Wij leiden artsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners op. Dit betekent dat ook een zorgverlener in opleiding uw behandeling, onderzoek of operatie kan uitvoeren. Maar dit is niet altijd zo. Uw veiligheid staat altijd bij ons voorop. Als een zorgverlener in opleiding u helpt, werkt deze altijd onder begeleiding van een gediplomeerd zorgverlener. Als u niet wilt dat een zorgverlener in opleiding u helpt, dan kunt u dit met uw arts bespreken.

Vragen?

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Neem dan contact op met de polikliniek Gynaecologische Oncologie.

Contactgegevens Catharina ziekenhuis

Catharina Ziekenhuis
040 – 239 91 11
www.catharinaziekenhuis.nl

Polikliniek Gynaecologische Oncologie
Binnen kantooruren:
Telefonisch spreekuur: dagelijks van 09.00 uur tot 10.00 uur
040 – 239 66 80.

Buiten telefonisch spreekuur:
040 – 239 66 77

Buiten kantooruren (16.00 uur tot 09.00 uur):
Spoedeisende Hulp
040 – 239 96 00

Geef aan dat u onder behandeling bent bij een gynaecoloog-oncoloog.

Bij levensbedreigende spoed belt u de spoedlijn huisarts of 112.

Routenummer(s) en overige informatie over de polikliniek Gynaecologie vindt u op www.catharinaziekenhuis.nl/gynaecologie.