Achter de buitenenkel lopen twee pezen: de peroneus brevispees en de peroneus longuspees. Zij worden op hun plek achter de buitenenkel gehouden door een bandvormig complex, het zogenaamde retinaculum. De functie van deze pezen is het buigen van de enkel en het heffen van de buitenzijde van de voet (eversie). Tevens zorgen de pezen voor stabiliteit van het enkelgewricht.

Drie problemen kunnen zich voordoen: ontsteking rond de pezen (tendinitis), scheuren van de pezen (ruptuur) en verschieten van de pezen vanuit hun normale positie achter de buitenenkel naar voren (luxatie).

Oorzaken

Tendinitis (ontsteking)
Dit is een overbelastingsletsel van de pees. Er is sprake van een geïrriteerde of ontstoken peroneuspees. Het ontstaat meestal door herhaalde of langdurige activiteiten die de pees veel belasten. Dit komt typisch voor bij overmatig lopen, rennen op oneffen ondergrond of bij bepaalde sportactiviteiten. Bijdragende factoren in het oplopen van deze blessure kunnen zijn: slechte voetenstand/biomechanica, verkeerd schoeisel, vermoeidheid, overgewicht en slechte opbouw van training. Ook kunnen klachten ontstaan nadat men zijn/haar enkel heeft verzwikt. De stabiliteit rondom het enkelgewricht is dan niet voldoende met als gevolg dat de peroneuspees extra hard moet werken om de enkel stabiel te houden. Deze overbelasting kan vervolgens leiden tot weefselschade in de pees. Dit geeft pijn en zwelling aan de buiten-/zijkant van de enkel.

Ruptuur (scheur)
Bij langdurige overbelasting en ontsteking van de pees kan deze in de lengte scheuren.

Luxatie (verschieten)
De peroneuspezen kunnen tijdens een verzwikking uit hun groeve naar voren over de buitenenkel schieten. Zij schieten echter vrijwel altijd weer spontaan terug in hun oorspronkelijke positie. Als dit het geval is, dan is de luxatie niet meer te constateren. Wel is altijd een scheur van het bandvormig weefsel (retinaculum) dat de pezen in de groeve houdt. Wanneer dit niet goed geneest, kunnen er gemakkelijk recidieven (nieuwe luxaties) optreden. Vaak is dan de luxatie zelf op te wekken met een voetbeweging. Patiënten klagen dan over een klikkend gevoel rond de enkel en instabiliteitsgevoel.

Diagnostiek

Een echografie is het beste onderzoek om een peesprobleem vast te stellen. Zowel ontsteking (tendinitis), scheurtjes, als luxaties zijn prima met echo te herkennen. Een MRI-scan kan in sommige gevallen nodig zijn om de diagnose te bevestigen en de ernst van de aandoening vast te stellen.

Behandeling

Niet-operatieve behandeling
Vaak kunnen deze peesproblemen niet-operatief (conservatief) worden behandeld met goede resultaten. Vermindering van belasting op de pezen speelt de belangrijkste rol. Dit kan door te stoppen met sporten, al dan niet een periode van braces of gipsimmobilisatie. Voetstandafwijkingen kunnen worden gecorrigeerd door inlegzooltjes. Ontstekingsremmende pijnstillers zijn vaak onderdeel van de behandeling. Belangrijk is activiteiten te hervatten binnen de grenzen van pijn en reactie. Fysiotherapie wordt regelmatig geadviseerd om de belasting op te bouwen en de stabiliteit rond de enkel te verbeteren. Er is geen plek voor corticosteroïdeninjecties rond de pezen.

Operatieve behandeling
Als eenmaal de pezen (in de lengte) zijn gescheurd, of als ze luxeren, dan is een operatie onvermijdelijk. Een gescheurde pees dient te worden gehecht. Bij luxerende pezen moeten ze weer op hun plaats achter de buitenenkel worden gebracht.