‘Als een ziekenhuis de patiënt centraal stelt, zie je direct welke processen overbodig zijn’

Value Based Health Care is hip. Het is als idee erg eenvoudig en charmant: zorg moet georganiseerd worden rondom waarde (value) voor patiënten. In Nederland verzamelen we ongelooflijk veel data, zeker op het gebied van borstkanker. De zeven Santeon ziekenhuizen, waaronder het Catharina Ziekenhuis, zijn in 2014 gestart met het Value Based Health Care programma dat bestaat uit Zorg voor Uitkomst en Zorg voor Verbetering. Een programma dat uniek is in Nederland.

Het is niet het enige data-verzameltraject, maar wel het enige traject waarin naast het verzamelen van data, ook de vervolgstap naar concreet verbeteren wordt gezet. Patiënten hebben een belangrijk aandeel in het programma. “Zorg voor Uitkomst is de aanleiding en Zorg voor Verbetering is een logische volgende stap”, legt chirurg dr. Yvonne van Riet uit.

Verbeterteam

“In Zorg voor Verbetering vergelijken we in een zogenaamde scorecard tussen de Santeon ziekenhuizen de uitkomstindicatoren die patiënten belangrijk vinden, kosten- en procesindicatoren. We kijken waar verschillen zitten die de moeite waard zijn om nader te onderzoeken én te verbeteren. Wat ik zo bijzonder vind aan Zorg voor Verbetering, is dat we elke twee maanden als compleet borstkankerteam bij elkaar zitten, inclusief patiënten”, aldus dr. Van Riet.

Mirjam Voragen – deelneemster VBHC-verbeterteam.

Kleine dingen, grote impact

Mirjam Voragen is één van die patiënten en maakt deel uit van het VBHC-verbeterteam borstkanker van het Catharina Ziekenhuis. In 2014 kreeg Mirjam zelf borstkanker en is haar linkerborst verwijderd. Ze is nu ‘schoon’ en zit middenin het proces van een borstreconstructie. “Kritisch naar jezelf kijken is altijd belangrijk, niet altijd makkelijk maar wel noodzakelijk als je wil verbeteren. Kleine dingen kunnen een grote impact hebben, zeker voor patiënten”, zegt Mirjam. “Als een ziekenhuis de patiënt centraal stelt, zie je direct welke processen overbodig zijn. Processen moeten voor je werken en in mijn ogen moet je niet zelf een proces worden. Dat zie je vaak gebeuren. Ik vind het dan ook bewonderenswaardig dat de Santeon ziekenhuizen, waaronder het Catharina Ziekenhuis, ‘zwaktes’ durft te benoemen en open staat voor verbeteringen. Hiermee geef je een duidelijk signaal af; de patiënt staat centraal. Dat getuigt van professionaliteit.”

Diverse onderwerpen

Iedere twee maanden komt de projectgroep, die bestaat uit specialisten en patiënten bijeen om met elkaar over diverse uitkomsten te praten. De onderwerpen zijn uiteenlopend; van de tijd dat een patiënt op de operatietafel ligt tot tissues op een bureau en uitkomsten van overleving in de diverse ziekenhuizen. “De onderwerpen zijn heel divers. Ik weet nog dat ik in 2014 te horen kreeg dat ik borstkanker had en mijn tranen moest drogen met zo’n hard papieren handdoekje uit een automaat. Iets ontzettend kleins maar oh zo waardevol. Nu staan er dozen met zachte tissues. Dit is natuurlijk iets heel simpels wat ook zo opgelost kan worden. Het geeft wel aan dat ook minder medische zaken besproken worden.”

Toekomst

Het Catharina Ziekenhuis hoopt dat het Value Based Health Care programma het besef doet groeien dat data niet het doel is maar de acties die eruit voort komen. “Waar we naartoe willen is dat je dynamisch met je data omgaat en in een cyclus terecht komt. Dat je kritisch blijft kijken, hoe doe ik het en hoe kan ik verder verbeteren? Dat dat ingebouwd raakt in je systeem van kwaliteit”, benadrukt dr. Van Riet.