Diagnose Kanker en dan…een MRI- en CT scan
De diagnose kanker is gesteld en samen met de arts is het behandeltraject besproken. Vaak een onzekere tijd. Wat staat je te wachten? Doet de behandeling pijn? Wat zijn de bijwerkingen? Dit willen we uitleggen met de serie ‘Diagnose Kanker en dan…’. Deze keer radioloog dr. Astrid Donkers over het verschil tussen een MRI- en CT-scan.
Beeldvormend onderzoek laat zien hoe het lichaam er van binnen uit ziet. Het is een belangrijk hulpmiddel bij het stellen van diagnoses. Dr. Astrid Donkers hierover: “Van patiënten krijgen wij vaak de vraag: ‘Wat is nu het verschil tussen een CT- en MRI-scan?’ Hoewel de twee apparaten uiterlijk veel op elkaar lijken, zitten er wel degelijk grote verschillen tussen. Een CT-scan geeft een arts een compleet overzicht van bijvoorbeeld het gehele boven- en onderlichaam. Een MRI daarentegen laat meestal maar een beperkter deel van het lichaam zien, bijvoorbeeld alleen de onderbuik en toont organen meer op detailniveau. Tumoren kunnen zo op twee verschillende manieren in beeld worden gebracht. De MRI-scan en de CT-scan vullen elkaar aan en worden dan ook vaak beiden ingezet. De werking van beide apparaten berust deels op hetzelfde principe: met behulp van een computer kunnen dwarsdoorsneden van het menselijk lichaam worden gemaakt. De CT-scan maakt gebruik van röntgenstraling om deze dwarsdoorsneden te maken, terwijl bij een MRI-scan de patiënt in een groot magneetveld ligt. Bij zowel de MRI- als de CT-scan kan gebruik worden gemaakt van een contrastmiddel. Het contrastmiddel van de MRI-scan verschilt wel met die van de CT- scan.”
MRI-scan
Het voordeel van de MRI (Magnetic Resonance Imaging, red.) is dat er geen röntgenstralen aan te pas komen. Tijdens het onderzoek lig je in een smalle tunnel. De voorkant en achterkant zijn open. Donkers vervolgt: “Een MRI-scan is echter niet altijd het meest geschikte onderzoek. In sommige gevallen kan een patiënt de MRI niet in omdat hij of zij bijvoorbeeld een pacemaker of metaalsplinter in het lichaam heeft. Sommige pacemakers raken ontregeld door het magnetisch veld en een magneet trekt metalen aan. Ook mensen die last hebben van ernstige claustrofobie kunnen moeite hebben met een MRI- onderzoek. Patiënten die wat angstig zijn laten we in het Catharina Ziekenhuis altijd een keer proefliggen. De tunnel waarin de patiënt geschoven wordt, kan vrijwel het gehele lichaam omsluiten. Als patiënten dit een keer hebben ervaren, is vaak de grootste angst weg. Pijn doet het onderzoek niet, maar het kan wat benauwend zijn.”Tijdens het MRI-onderzoek klinken harde, kloppende geluiden. “Het apparaat maakt behoorlijk wat herrie en daarom geven we de patiënt oordopjes of een koptelefoon met muziek.” Afhankelijk van het gebied dat onderzocht moet worden, duurt het onderzoek tussen de 20 en maximaal 60 minuten.
CT-scan
Een CT-scan (Computer Tomografie, red.) is beeldvormend onderzoek waarbij met röntgenstraling dwarsdoorsneden van het lichaam worden gemaakt. De computer voegt de plaatjes weer samen tot een geheel. “Bij de CT-scan is geen sprake van een tunnel, maar van een ring waar de patiënt doorheen schuift. Elke opname is een dwarsdoorsnede van het lichaam.” De beweegbare tafel waarop je ligt schuift elke keer enkele millimeters verder onder de boog waar de scanner zich bevindt. Dit gebeurt net zo lang tot dat het hele te onderzoeken lichaamsdeel in beeld is gebracht. Een CT-scan maakt geen lawaai en is een kort durend onderzoek. “
Straling
Bij een CT scan zijn patiënten vaak wat angstig over de hoeveelheid straling. “Tuurlijk is er straling aanwezig en daar hebben ze absoluut een punt. Maar de hoeveelheid straling is door alle nieuwe technieken steeds verder naar beneden gegaan en er wordt continue aan gewerkt om met zo min mogelijke dosis de juiste diagnose te stellen”, benadrukt Donkers. Een CT- onderzoek is meestal binnen twintig minuten klaar. Het Catharina Ziekenhuis beschikt over drie MRI scanners en drie CT scanners.