Diagnose Kanker en dan…Radiotherapie

De diagnose kanker is gesteld en samen met de arts is het behandeltraject besproken. Vaak een onzekere tijd. Wat staat je te wachten? Doet de behandeling pijn? Wat zijn de bijwerkingen? Deze keer in ‘Diagnose Kanker en dan…’ de bestralingen.

Radiotherapie, in de volksmond bestraling, vindt plaats om tumoren op een bepaalde plek te vernietigen. Kankercellen hebben het vermogen sneller te groeien en zich sneller te delen dan de meeste normale lichaamscellen. Hoge doses bestraling kunnen cellen doden of ervoor zorgen dat ze niet meer groeien of zich niet meer delen. “Het is wel zo dat zowel gezonde cellen als kankercellen lijden onder de gevolgen van bestraling, maar de gezonde lichaamscellen kunnen zich sneller en beter herstellen”, legt radiotherapeut Hetty van den Berg van het Catharina Ziekenhuis uit. “En omdat zowel gezonde cellen als zieke cellen worden bestraald, kun je je voorstellen dat je enorme roofbouw op je lichaam pleegt. Het lichaam gebruikt al zijn reserves en heeft tijd nodig om te herstellen, dus vermoeidheid na de bestralingen is een veel voorkomende klacht. En ook de huid kan wat gevoeliger worden. Zeker aan het einde van een bestralingstraject kan de huid op de plek die elke keer bestraald wordt wat pijnlijker en droger worden.”  

De behandeling

Bestralingen worden meestal vijf dagen per week gegeven, gedurende zo’n vijf tot zeven weken. In de ‘vrije’ dagen kunnen het lichaam en de huid zich weer herstellen. De straling en dosis is afhankelijk van de soort en de grootte van de tumor en de lichamelijke gesteldheid. “Het is vaak de frequentie die belastend is voor een patiënt. Dat is niet zo vreemd: dagelijks naar het ziekenhuis hakt er wel in, zeker met de geestelijke bagage die je dan meedraagt”, aldus Hetty van den Berg. “De effectieve bestralingstijd is slechts enkele minuten. De hele behandeling duurt per keer ongeveer een kwartier. Dit komt omdat de patiënt in de juiste houding op de bestralingstafel gelegd moet worden en er vervolgens verschillende controles uitgevoerd moeten worden om te bepalen of de bestraling goed gericht wordt. Je voelt er helemaal niets van, het bestralingsapparaat is enkel wat lawaaierig.”

Voorbereiding

Als voorbereiding op de bestraling wordt een CT-scan gemaakt van het betreffende deel van het lichaam. “Daarna worden er markeringen op het lichaam van de patiënt aangetekend om de houding op het bestralingstoestel (de lineaire versneller) precies weer te geven. Aan de hand van de plaatjes van de CT-scan wordt een bestralingsplan en berekeningen gemaakt, specifiek voor de patiënt. Hierbij wordt rekening gehouden met organen die niet mee bestraald moeten worden. En zo wordt schade aan de gezonde weefsels beperkt.”

Bekijk hieronder de ervaringen van de vier patienten in de eerste aflevering van de tv-serie Diagnose Kanker. In de eerste aflevering ondergaan twee patiënten radiotherapie.