Door de baarmoeder te leren kennen, kunnen we beter sturen
Zwanger worden is niet voor elke vrouw een vanzelfsprekendheid. Verminderde vruchtbaarheid is een groeiend probleem in de Westerse wereld en hoewel behandelingen zoals bijvoorbeeld IVF zich blijven ontwikkelen, ligt de slagingskans rond de 30 procent. Bij een op de drie koppels met verminderde vruchtbaarheid is niet bekend wat de oorzaak is. Onderzoekster Celine Blank van het Catharina Ziekenhuis verricht metingen om te kijken wat voor invloed samentrekkingen van de baarmoeder hebben op de innesteling van een embryo bij bijvoorbeeld IVF of bij vrouwen die maar niet zwanger worden. Zij doet haar onderzoek onder promotor gynaecoloog prof. dr. Dick Schoot van het Catharina Ziekenhuis.
“Iedere baarmoeder trekt samen tijdens een maandelijkse cyclus; voor de ovulatie en wellicht het meest bekend tijdens de menstruatie. Uit onderzoek, uitgevoerd door de Technische Universiteit Eindhoven (TU/e) in het Catharina Ziekenhuis, is de hypothese ontstaan dat de baarmoeder ook autonome samentrekkingen maakt, vergelijkbaar met het hart. Maar er zijn vrouwen waarbij de baarmoeder bovenmatig samentrekt terwijl ze niet zwanger zijn. In mijn onderzoek wil ik bekijken of deze samentrekkingen effect hebben op de innesteling van een embryo. Als dat zo blijkt te zijn, kunnen we de slagingskans bij bijvoorbeeld een behandeling van IVF wellicht in de toekomst verhogen”, legt Blank uit.
Twee methodes
Samen met de TU/e heeft Blank twee methodes ontwikkeld waarmee eenvoudig, betrouwbaar en objectief de samentrekkingen van de niet-zwangere baarmoeder gemeten kan worden. Blank: “Hierbij gaat het om een electrohysterografie (EHG) en Speckle Tracking met 3D echografie. Het klinkt moeilijker dan dat het is. Voor de EHG metingen worden er stickers op de buik bij de vrouw geplakt en meten we samentrekkingen, voor de vrouw totaal niet belastend. Je kunt het vergelijken met een hartfilmpje (ECG). We meten alleen nu niet de elektriciteit die het hart afgeeft, maar die van de baarmoeder. Met Speckle Tracking volgen we puntjes in het echobeeld gedurende een aantal minuten en als deze dan naar elkaar toe bewegen kunnen we dat zien als een samentrekking.
Baarmoedertransplantaties
Het tweede deel van het onderzoek van Blank houdt zich bezig met baarmoedertransplantaties. “Er is een samenwerking ontstaan tussen het Universitair Ziekenhuis in Gent en het Sahlgrenska Universitair Ziekenhuis in Zweden. “De eerste geslaagde baarmoedertransplantaties ter wereld zijn uitgevoerd in Zweden in 2013. Uit de tien geopereerde vrouwen zijn inmiddels 7 gezonde kinderen geboren. Voor mijn onderzoek naar samentrekkingen van de baarmoeder, is deze groep vrouwen natuurlijk erg bijzonder. Binnen deze groep wil ik middels EHG de samentrekkingen van de baarmoeder meten voor en na de baarmoedertransplantatie. Hoe meer we de baarmoeder leren kennen, hoe beter we kunnen sturen. Het is een heel bijzonder orgaan maar we weten nog te weinig over haar gedragingen. Als we daar meer over te weten kan dit mogelijk ook bijdragen bij het verhogen van de slagingskans van IVF.”
Onderzoek
Het Catharina Ziekenhuis is een topklinisch ziekenhuis dat bekend staat om zijn ambitieuze karakter. Ambities van specialisten, artsen (niet) in opleiding tot specialist (A(N)IOS) en andere onderzoekers, uiten zich onder andere in veel wetenschappelijk onderzoek en bijbehorende promoties. Het wetenschappelijk onderzoek dat gedaan wordt, scoort zowel landelijk als internationaal, hoge ogen. Promoties, het behalen van een academische graad van doctor, zijn dagelijkse praktijk. Voor een niet-academisch ziekenhuis is dat bijzonder. Het promotieonderzoek van Celine Blank gebeurt in samenwerking met het Catharina Ziekenhuis, Technische Universiteit Eindhoven (TU/e), het Universitair Ziekenhuis in Gent en het Sahlgrenska Universitair Ziekenhuis in Zweden. Haar promotor is gynaecoloog prof. dr. Dick Schoot van het Catharina Ziekenhuis.
