Michelangelolaan 2
5623 EJ Eindhoven

040 - 239 91 11

Gebroken sleutelbeen bij volwassenen (Folder)

Er is een sleutelbeenbreuk (clavicula fractuur) bij u vastgesteld. Deze folder geeft u informatie over de verschillende behandelingsmogelijkheden, de voor- en nadelen van de mogelijkheden en helpt u na te denken over wat er voor u belangrijk is. Zo kunt u zich voorbereiden op het gesprek met uw arts. Samen kiest u de behandeling die het beste bij u past. 

Het is goed u te realiseren dat de situatie voor u anders kan zijn dan hier is beschreven. Het kan zijn dat niet alle behandelingen geschikt voor u zijn.

Wat is een sleutelbeenbreuk?

De sleutelbeenbreuk is één van de meest voorkomende botbreuken. Het sleutelbeen is het bot tussen het borstbeen en de schouder. In sommige gevallen is er een bobbel voelbaar op de plek van de breuk. Breuken van het sleutelbeen worden in verschillende regio’s ingedeeld:

• In het begin, richting het borstbeen (mediaal)
• In het midden (midschacht)
• Aan het uiteinde, richting de schouder (lateraal)

De behandeling

Afhankelijk van het type breuk en de regio waarin de breuk zich bevindt, zijn er twee behandelmogelijkheden:

1. Geen operatie (conservatieve behandeling)
2. Een operatie (operatieve behandeling)

1. Geen operatie (conservatieve behandeling)

Rust is erg belangrijk voor een goede genezing. Door het dragen van een mitella (draagdoek) of sling krijgt het sleutelbeen voldoende rust. Uw behandelend arts bespreekt met u hoelang u de mitella/sling moet dragen. In sommige gevallen kan een fysiotherapeut een speciale tape aanleggen, die de pijn kan verlichten.

Als de stand van het sleutelbeen anders is dan normaal, vermindert dit in de loop van de eerste week meestal. Gemiddeld is het nodig drie tot vijf weken een mitella of sling te dragen. In verband met de pijn is het aan te raden om de mitella of sling de eerste week de hele dag te dragen. De laatste twee weken hoeft dat niet de hele dag. Tijdens het douchen/ baden en ’s nachts kan de mitella of sling worden afgedaan.

Oefeningen
Om verstijving van de schouder en de elleboog te voorkomen dient u oefeningen te doen, zodra dat mogelijk is. Wij adviseren om deze oefeningen meteen de eerste week toe te passen:

• Draaioefening voor de schouder: U doet deze oefening door het bovenlichaam voorover te buigen, zodat de arm in de mitella vrij komt te hangen en u draaiende bewegingen kunt maken met de schouder. Bij deze oefening lijkt het alsof u in een grote pan roert, waarbij u in de loop van de tijd de draaiende beweging steeds groter maakt. Herhaal dit indien mogelijk elk uur.
• Strekoefeningen voor de elleboog: Doe tijdens de hele periode zo nu en dan de arm uit de mitella en strek de elleboog. Wij adviseren dit meerdere malen per dag te herhalen.

Herstel zonder operatie
In het algemeen is de regel: ‘luister’ naar de pijn. Alles wat mogelijk is, zonder dat dit pijn veroorzaakt is toegestaan. Als u geen pijnklachten meer heeft, is de mitella of sling niet meer nodig. Na vier tot zes weken kunnen de meeste patiënten de arm weer boven de schouder bewegen. Blijven de bewegingen te pijnlijk of bent u niet tevreden over de functie dan adviseren wij contact op te nemen met uw huisarts of behandelaar. Deze kan beoordelen of behandeling door fysiotherapie nodig is.

Na zes weken is de breuk zodanig genezen, dat u de meeste werkzaamheden weer kunt hervatten. Bij zware lichamelijke arbeid, waarbij u de schouder veel belast, kan het zijn dat u enkele weken langer moet wachten.

Na genezing, kan ter hoogte van de breuk, een verdikking van het bot zichtbaar blijven of kan de stand van het sleutelbeen afwijken. Dit heeft meestal geen invloed op de functie van de schouder.

Risico’s bij een behandeling zonder operatie
Het kan zijn dat een breuk niet wil vastgroeien, dit merkt u wanneer uw functie beperkt blijft of de pijn niet wil verminderen. Dit komt voor bij ongeveer 10 tot 25% van de mensen en kan een reden zijn om alsnog voor een operatieve behandeling te kiezen.

2. Operatie (operatieve behandeling)

Bij een operatie worden de botten weer aan elkaar gemaakt, meestal door een plaat en schroeven of een pin in het bot. Bespreek met uw arts, welke behandeling voor u mogelijk is. In de volgende gevallen wordt een operatie medisch gezien sterk geadviseerd:

• Een bot dat door de huid heen dreigt te gaan;
• Het ontstaan van neurologische klachten van de zenuwen naar de arm onder het sleutelbeen;
• Een volledig verplaatste breuk van het sleutelbeen;

Herstel met operatie
Door de operatie is er een wond ontstaan. De pleister mag 2 dagen na de operatie verwijderd worden. Als de wond droog is, mag de pleister er af blijven. De wond is gehecht met een oplosbare hechting. Soms kan het zijn dat de eindknoopjes verwijderd moeten worden. Dit kan bij de huisarts na 2 weken. Als de wond droog is, mag u weer douchen. U mag de eerste 5 dagen na de operatie niet zwemmen of in bad.

Na de operatie mag u snel starten met oefeningen, dit zijn dezelfde oefeningen zoals vermeld bij een behandeling zonder operatie. U kunt even snel weer aan het werk of aan het sporten bij een behandeling zonder operatie (conservatieve behandeling) als bij een operatie. Wanneer u weer kan werken en sporten hangt met name af van welk werk of sport u beoefend.

Risico’s op een complicatie na operatie
Elke operatie heeft risico’s, bij deze ingreep gaat het dan met name over een wondinfectie, dof gevoel rondom het litteken en niet goed vast willen groeien van het bot.
De kans op een wondinfectie is ongeveer 2 tot 5%. Een wondinfectie herkent u aan: roodheid, pus/troebel wondvocht, koorts, zwelling, pijn rondom wondgebied. We adviseren u bij deze verschijnselen contact op te nemen met uw behandelaar.

Het kan zijn dat u klachten krijgt van de plaat en schroeven die tijdens de operatie geplaatst zijn. Hierdoor kan het noodzakelijk zijn om een tweede operatie te doen, waarbij de plaat en schroeven verwijderd worden. De kans daarop is ongeveer 10%.

Er is een kans dat de botten niet aan elkaar groeien. Bij klachten zal een nieuwe operatie worden geadviseerd. Dit komt ongeveer bij 5% van de mensen voor.

Vergelijking behandelmogelijkheden

Wat is voor u belangrijk?

Onderstaande vragen helpen u om na te denken over wat er voor u belangrijk is. Samen met uw behandelaar kiest u welke behandeling het beste bij u past. 

• Wat verwacht u van een behandeling? Zoals, beter kunnen bewegen, minder pijn, weer kunnen sporten?
• In hoeverre wilt u nu een operatie?
• In hoeverre maakt u zich zorgen over de risico’s van een operatie?
• Wilt u liever een bobbel of een litteken op de plek van de breuk?
• Heeft u nog aanvullende vragen of zorgen die u wilt bespreken met de arts?

Opleidingsziekenhuis

Het Catharina Ziekenhuis is een opleidingsziekenhuis. Wij bieden tal van opleidingsmogelijkheden voor artsen, verpleegkundigen en paramedische beroepen en werken daarin nauw samen met opleidingscentra en –ziekenhuizen in de regio. Dit kan betekenen dat uw behandeling, onderzoek of operatie (mede) uitgevoerd wordt door een zorgverlener in opleiding. Denk hierbij aan een arts in opleiding tot specialist, een coassistent of een verpleegkundige in opleiding. Veiligheid is het allerbelangrijkste, daarom staat de zorgverlener in opleiding altijd onder supervisie van een gekwalificeerde zorgverlener. Indien u niet wenst geholpen te worden door een zorgverlener in opleiding, kunt u dit aangeven bij uw behandelend arts.

Vragen

Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Neem dan contact op met de polikliniek Chirurgie (traumachirurgie) of polikliniek Orthopedie.

Contactgegevens

Catharina Ziekenhuis
040 – 239 9111
www.catharinaziekenhuis.nl

Spoedeisende Hulp
040 – 239 96 00

Polikliniek Chirurgie (traumachirurgie)
040 – 239 71 50

Polikliniek Orthopedie
040 – 239 71 80

Routenummer(s) en overige informatie over de afdeling Algemene chirurgie kunt u terugvinden op www.catharinaziekenhuis.nl/chirurgie
Routenummer(s) en overige informatie over de afdeling Orthopedie kunt u terugvinden op www.catharinaziekenhuis.nl/orthopedie