Michelangelolaan 2
5623 EJ Eindhoven

040 - 239 91 11

Obductie (Folder)

Naar aanleiding van het overlijden van één van uw dierbare naasten heeft de behandelend arts, of u zelf, verzocht een obductie te verrichten. Een obductie kan allerlei vragen oproepen, zoals ” Wat gebeurt er eigenlijk tijdens een obductie” en “Wanneer horen wij het resultaat van dit onderzoek”? Deze folder is bedoeld om antwoord te geven op uw vragen en u te helpen bij uw beslissing. Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, stel ze dan gerust. De arts zal ze graag beantwoorden.

Wat is een obductie?

Een obductie is het uitwendig en inwendig onderzoek van het lichaam van een overledene. Dit onderzoek wordt verricht door een medisch specialist: de patholoog. De patholoog inspecteert tijdens een obductie alle inwendige organen.

Waarom obductie?

De meest voorkomende reden voor een obductie is dat nabestaanden en artsen willen weten waaraan iemand is overleden. Een obductie kan hierover in veel gevallen duidelijkheid geven. Dit is belangrijk voor u, als nabestaande, maar ook voor anderen in de toekomst. Een obductie kan ook de artsen helpen eenzelfde ziektebeeld in de toekomst bij andere patiënten te herkennen en te behandelen.

In sommige gevallen wordt een obductie uitgevoerd om vast te stellen of er sprake kan zijn van een erfelijke ziekte.Tenslotte is een obductie van belang, omdat door bestudering van het obductiemateriaal veel kennis over ziekten kan worden verkregen.

Wat gebeurt er bij een obductie?

De patholoog opent het lichaam van de overledene om de inwendige organen te inspecteren. Daarna worden deze uit het lichaam verwijderd en verder onderzocht. Hierbij wordt ook de binnenkant van de organen geïnspecteerd. Van elk orgaan wordt een klein stukje weefsel weggenomen. Dit is nodig voor microscopisch onderzoek. De organen worden hierna teruggeplaatst in het lichaam.

In sommige gevallen kan een orgaan, na uitdrukkelijke toestemming van de nabestaanden, voor verder onderzoek naar het laboratorium worden meegenomen. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer de afwijking zo ingewikkeld is dat een expert uit een ander ziekenhuis moet worden geraadpleegd. Of als een orgaan eerst moet worden bewerkt voordat het onderzoek kan plaatsvinden. Indien er toestemming voor schedelobductie wordt gegeven is dit voor hersenen meestal het geval. Het weefsel en de organen worden bewaard en kunnen niet met de overledene worden mee begraven of gecremeerd. Dit lichaamsmateriaal zal later alsnog worden gecremeerd.

Hoe verloopt de procedure?

De behandelend arts zal u om toestemming voor lichaamsobductie en/of schedelobductie vragen en u deze folder overhandigen. Als u geen toestemming geeft, wordt geen obductie verricht.

Als u bezwaar heeft tegen het bewaren van organen of het uitnemen van de hersenen uit de schedel, kunt u dat natuurlijk kenbaar maken aan de arts. Het kan zijn dat dit tot gevolg heeft dat tijdens de obductie onvoldoende gegevens kunnen worden verkregen. Dat zal de arts dan van tevoren met u bespreken, zodat u een weloverwogen besluit kunt nemen.

Elke obductie die op een werkdag is aangemeld voor 08.15 uur wordt in principe dezelfde dag tussen 08.30 uur en 17.00 uur uitgevoerd. Als een obductie na 08.15 wordt aangemeld, dan wordt deze de volgende werkdag uitgevoerd. Enkel op vrijdag worden ook obducties uitgevoerd die in de loop van de dag worden aangemeld, mits de obductie kan beginnen voor 16.00 uur. Indien een obductie later op vrijdag of in het weekend wordt aangemeld, dan zal deze de eerstvolgende werkdag plaatsvinden.

Na de obductie wordt de overledene door de begrafenisondernemer opgehaald voor de voorbereidingen op de crematie of begrafenis. Het maakt voor deze gang van zaken geen verschil dat een obductie is uitgevoerd. De gevolgen van de obductie zijn niet zichtbaar bij de opbaring, tenzij er schedelobductie is verricht bij een overledene met weinig of geen hoofdhaar.

De patholoog maakt een verslag van de obductie en stuurt het resultaat van zijn bevindingen naar de behandelende arts. Dit duurt bij een lichaamsobductie ongeveer zes weken en bij een hersenobductie moet u met zes maanden rekening houden. Als u over deze uitslag geïnformeerd wilt worden, verzoeken wij u contact op te nemen met de polikliniek om een afspraak te maken voor een gesprek met de behandelend arts.

Uitzonderingen

Een obductie kan niet worden uitgevoerd als de overledene in een wilsbeschikking heeft laten opnemen dat hij/zij geen obductie wenst. U kunt dan ook als nabestaande niet meer toestemmen in een obductie.

Bij een niet-natuurlijk overlijden, bijvoorbeeld na een (vermoedelijk) ongeval of een misdrijf, is het noodzakelijk dat de gemeentelijke lijkschouwer wordt ingeschakeld. Die beoordeelt dan de omstandigheden van het overlijden en beslist, in overleg met de Officier van Justitie, of een gerechtelijke obductie moet worden verricht. Dit kan zonder uw toestemming plaatsvinden en u kunt hierop geen invloed uitoefenen.

Een obductie bij kleine kinderen verloopt in principe hetzelfde als bij volwassenen, behalve dat er eerder kan worden overgegaan tot het bewaren van (delen van) organen om deze op een later tijdstip uitgebreider te onderzoeken, dit zoals eerder gezegd in samenspraak met de nabestaanden. De gevolgen hiervan zal de kinderarts uitvoerig met u bespreken en zal u ook verwijzen naar de specifieke folders over dit onderwerp.

Vragen

Mocht u naderhand nog vragen hebben of krijgen dan kunt u op de website van de Nederlandse Vereniging voor Pathologie een uitgebreidere voorlichtingsfolder voor nabestaanden lezen (www.pathology.nl). Daarnaast kunt u uw vragen natuurlijk altijd aan de behandelend arts stellen.