Michelangelolaan 2
5623 EJ Eindhoven

040 - 239 91 11

Stappenplan zelfkatheterisatie voor vrouw (Folder)

Aandachtspunten vooraf

• Zet alle spullen binnen handbereik.
• Afhankelijk van de katheter die u gebruikt, maakt u deze gebruiksklaar (zie instructiefolder fabrikant) en plaatst u deze binnen handbereik.
• Was uw handen goed met water en zeep (vergeet uw duim niet!).
• Als u nog spontaan kunt en mag plassen, probeer dan eerst op de gewone manier te plassen.

Katheteriseren kunt u op verschillende manieren doen. Probeer uit welke houding u het prettigst vindt. Installeer u hiervoor goed in bed, rol­stoel of op het (invalide) toilet. Soms is het handig om in het begin op bed te oefenen, of een steuntje in de rug te hebben als u staand katheteriseert (bijvoorbeeld tegen een muur).

1. Installeer u goed in bed, (rol) stoel of (invalide)toilet.
2. Houdingen:
   – In bed: halfzittend (zie tekening 1).
   – Op het toilet: zittend of staand (zie tekening 2 t/m 4).
   – In rolstoel: afhankelijk wat mogelijk is.
3. Reinig het gebied rondom de plasbuis met een verbandgaasje met water, van vóór naar achter, richting de anus (niet terugvegen!). Reinig eerst de schaamlippen en daarna het gebied rondom de plasbuis. Gebruik géén zeep.
4. Spreid met de hand waarmee u niet katheteriseert de schaamlippen goed en trek deze iets omhoog. (zie tekening 5).
5. Gebruik eventueel een spiegel, om de opening van de plasbuis te kunnen vinden.
6. Pak met de andere hand de katheter vast bij het inbrengstukje.
7. Breng de katheter rustig in de plasbuis tot in de blaas. Als de urine begint te lopen zit u in de blaas. Schuif nu de katheter nog een klein stukje verder.
8. Soms voelt u wat weerstand als de katheter bij de overgang van de sluitspier naar de blaas zit. De sluit­spier is dan wat gespannen. Meestal ontspant deze snel en kunt u de ka­theter verder inbrengen. Soms helpt het om even te zuchten of te hoesten.
9. Buig de katheter met de ope­ning richting toilet, zodat de urine rechtstreeks in het toilet kan lopen. Als u zich in bed katheteriseert, buigt u de katheter naar beneden, richting opvangbakje.
10. Soms zijn extra hulpmiddelen of speciale katheters nodig om het katheteriseren toe te kunnen passen en de urine op een makkelijke manier op te kunnen vangen. Bijvoorbeeld als u in bed of in de rolstoel moet katheteriseren. De (continentie) verpleegkundige bespreekt dit met u en oefent ook het gebruik van deze hulpmiddelen met u.
11. Als de urine afvloed stopt, trekt u de katheter een stukje terug. Let op, meestal komt er dan nog wat urine.
12. Als er niets meer komt, haalt u de katheter rustig uit de blaas. U kunt eventueel uw duim op het uiteinde houden en de katheter omhoog hou­den als u deze uit de plasbuis trekt. De urine die dan nog in de katheter zit, loopt er pas uit als u uw duim van het uiteinde haalt.
13. De katheter kunt u in de pedaal­emmer deponeren. Katheters zijn steriel en voor eenmalig gebruik. U mag deze niet nog een keer gebrui­ken, omdat ze na gebruik niet meer steriel zijn. U loopt anders kans op een infectie.
14. Maak alles schoon en was uw handen.

Vragen

Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met de polikliniek Urologie.

Contactgegevens

Catharina Ziekenhuis
Telefoon 040 – 239 91 11
www.catharinaziekenhuis.nl

Spoedeisende Hulp
040 – 239 96 00

Polikliniek Gynaecologie
040 – 239 93 00

Polikliniek Urologie
040 – 239 70 40

Routenummer(s) en overige informatie over de afdeling Urologie kunt u terugvinden op www.catharinaziekenhuis.nl/urologie.
Routenummer(s) en overige informatie over de afdeling Gynaecologie kunt u terugvinden op www.catharinaziekenhuis.nl/gynaecologie