Starten met een biological (Folder)
5623 EJ Eindhoven
040 - 239 91 11
Starten met een biological (Folder)
De behandelend dermatoloog heeft u een biological voorgeschreven. In deze folder vindt u meer informatie over de procedure die gevolgd wordt bij het starten van een biological die door middel van injectie in het onderhuids vetweefsel (subcutaan) wordt toegediend.
Het is goed u te realiseren dat de situatie voor u anders kan zijn dan hier beschreven is.
Wanneer u gaat starten, krijgt u in een persoonlijk gesprek met een gespecialiseerd verpleegkundige uitgebreide informatie over de werking, bijwerkingen en aandachtspunten van het medicijn. Deze folder is geen vervanging van de bijsluiter van de apotheek.
Wat zijn biologicals?
Biologicals zijn medicijnen die geheel of gedeeltelijk uit dierlijk of menselijk eiwit bestaan. Ze grijpen in op chronische ontstekingsprocessen in het lichaam. Bij psoriasis zijn er ontstekingen in de huid en is de cyclus van de huidcellen verstoord, waardoor een opstapeling van hoorncellen ontstaat. Andere aandoeningen waarvoor biologicals worden voorgeschreven zijn o.a. hidradenitis suppurativa en eczeem. Belangrijke ontstekingseiwitten die een sleutelrol spelen bij bovengenoemde chronische huidziektes zijn TNF-alfa’s en interleukines. Door deze eiwitten te blokkeren worden ontstekingsverschijnselen geremd.
Voorbeelden van huidige biologicals zijn; Adalimumab (Amgevita®, Humira®), Ustekinumab (Stelara®), Etanercept (Enbrel®), Ixekizumab (Taltz®), Secukinumab (Cosentyx®) en Guselkumab (Tremfya®).
Het effect van biologicals
Het effect van een biological is vooraf moeilijk te voorspellen. Dit verschilt van patiënt tot patiënt en is ook afhankelijk van het type en ernst van de ziekte. Meestal moet u het middel enkele weken gebruiken voor u effect merkt van de behandeling. Indien het middel voor u een gunstig effect heeft, kunt u ze jaren gebruiken.
Helaas is er niet bij iedereen een gunstig effect. Als het medicijn bij u niet werkt of als u teveel last heeft van bijwerkingen, wordt in samenspraak met u en de dermatoloog het middel gestopt en gekeken of we bij u een vervangend middel kunnen starten.
Onderzoeken voorafgaand aan de behandeling
Omdat de biologicals ontstekingsreacties in het lichaam remmen, is de afweer verlaagd en bent u vatbaarder voor infecties. Daarom moet, voordat u kunt starten, uitgesloten worden dat u besmet bent (geweest) met tuberculose, hepatitis of HIV. Hiervoor wordt een röntgenfoto van de longen gemaakt en worden bloedtesten gedaan. Daarnaast vindt algemeen screenend laboratorium onderzoek plaats (bloedafname en urine onderzoek) vooraf aan de behandeling. Pas nadat alle uitslagen van de onderzoeken bekend zijn en geen contra-indicaties zijn vastgesteld, kan gestart worden met de behandeling.
Starten met het medicijn
U krijgt meestal telefonisch van de dermatoloog of gespecialiseerd verpleegkundige te horen dat u mag starten met het middel. U krijgt een afspraak bij de gespecialiseerd verpleegkundige. Tijdens dit consult krijgt u uitleg over uw specifieke medicijn, de werking en mogelijke bijwerkingen en frequentie van toediening. Ook komen onderwerpen als vakantie, vervoer en hoe om te gaan met eventuele infecties aan bod. Tijdens deze consulten wordt regelmatig uw bloed gecontroleerd en is tijd gepland om uw persoonlijke situatie te bespreken. Daarnaast wordt tijdens ieder bezoek de ziekteactiviteit gemeten door middel van lichamelijk onderzoek en vragenlijsten.
Risico’s en complicaties
Op de injectieplaats kan een zwelling ontstaan, tevens kan de injectieplaats gaan jeuken of u kunt allergisch reageren. Biologicals zijn er in meerdere varianten met de mogelijk bijbehorende risico’s en bijwerkingen. Deze worden tijdens het consult met u besproken en staan beschreven in de bijsluiter van het desbetreffende medicijn. Heeft u vragen over bijwerkingen van de biological die u gebruikt? Dan kunt u tijdens kantooruren contact opnemen met de polikliniek Dermatologie.
Wanneer direct contact opnemen?
Bij infecties of koorts dient u altijd te overleggen met de dermatoloog of gespecialiseerd verpleegkundige. Infecties kunnen namelijk anders verlopen bij gebruik van een biological. Heeft u last van ernstige bijwerkingen, ook dan dient u contact op te nemen met de polikliniek Dermatologie tijdens kantooruren. Buiten kantoortijden neemt u contact op met de Spoedeisende Hulp van het Catharina ziekenhuis.
Wijze van toediening
De injecties moeten subcutaan worden geplaatst, dit betekent in het onderhuidse weefsel. Vanuit hier wordt het biological geleidelijk in het bloed opgenomen. De meest gebruikte plaats in de onderbuik, maar de injecties kunnen ook in een bovenbeen of bovenarm worden toegediend. Belangrijk is dat de injecties niet in een psoriasis plek worden toegediend.
Afhankelijk van het soort biological, krijgt u de injectie toegediend tijdens het consult op de polikliniek of leert u hoe u zelf moet injecteren, zodat u dit zelf thuis kunt doen. In de meeste gevallen is bij zelfinjectie een eenmalige instructie voldoende. Mocht u zich onzeker of niet prettig vinden de injecties zelf te geven, geef dit dan gerust aan.
Levering medicijnen door de poliklinische apotheek (Catharina apotheek)
De poliklinische apotheek van het Catharina Ziekenhuis draagt zorg voor de levering van uw medicijn. Wanneer u tijdens het consult met de gespecialiseerd verpleegkundige de injecties toegediend krijgt, haalt u vooraf aan het consult bij de Catharina Apotheek de spuiten zelf op. De poliklinische apotheek bevindt zich direct naast de hoofdingang van het Catharina Ziekenhuis.
Opleidingsziekenhuis
Het Catharina Ziekenhuis is een opleidingsziekenhuis. Wij bieden tal van opleidingsmogelijkheden voor artsen, verpleegkundigen en paramedische beroepen en werken daarin nauw samen met opleidingscentra en –ziekenhuizen in de regio. Dit kan betekenen dat uw behandeling, onderzoek of operatie (mede) uitgevoerd wordt door een zorgverlener in opleiding. Denk hierbij aan een arts in opleiding tot specialist, een co-assistent of een verpleegkundige in opleiding. Veiligheid is het allerbelangrijkste, daarom staat de zorgverlener in opleiding altijd onder supervisie van een gekwalificeerde zorgverlener. Indien u uitdrukkelijk niet wenst geholpen te worden door een zorgverlener in opleiding, kunt u dit aangeven bij uw behandelend arts.
Vragen
Mocht U na het lezen van deze folder nog vragen hebben, dan kunt u op werkdagen tussen 8.30-16.30 telefonisch contact met ons opnemen met de polikliniek Dermatologie
Contactgegevens
Catharina Ziekenhuis
040 – 239 91 11
www.catharinaziekenhuis.nl
Polikliniek Dermatologie
040 – 239 72 70
Spoedeisende Hulp
088 – 8765151
Routenummer(s) en overige informatie over de afdeling Dermatologie kunt u terugvinden op www.catharinaziekenhuis.nl/dermatologie