Raynaud fenomeen

Het fenomeen van Raynaud is een vaataandoening waarbij de bloedtoevoer stopt naar de vingers of tenen. Dit zorgt voor gevoelloze, verkleurde vingers of tenen.

Er zijn twee vormen van Raynaud: de primaire en secundaire vorm. De primaire vorm komt het meest voor. Bij de primaire vorm van Raynaud treden de vaatkrampen en verkleuringen meestal tegelijk bij beide handen op, met uitzondering van de duimen. Soms zijn er ook klachten aan de tenen of de punt van de neus. Het secundair fenomeen van Raynaud kan het gevolg zijn van een ziekte met afwijkingen in de vaatwand. Dit zijn bijvoorbeeld auto-immuunziekten zoals sclerodermie, reumatoïde artritis of het Sjögren Syndroom. Ook bepaalde geneesmiddelen, zoals bètablokkers, veroorzaken soms deze secundaire vorm.

Symptomen

Typische symptomen van Raynaud zijn dode vingers of tenen. Deze zijn eerst wit en worden daarna blauw. Als de hand of voet weer warm is kleurt de huid rood, wat een pijnlijk en gloeiend gevoel in vingers en tenen geeft. Naast dat dode gevoel komen ook tintelingen voor, vooral in de vingers. Zo’n aanval duurt ongeveer 5 tot 30 minuten.

Onderzoek

De verschijnselen lijken vrij duidelijk, maar toch kan lichamelijk of bloedonderzoek nodig zijn voor een definitieve diagnose.

Behandeling

Een behandeling is niet altijd nodig. Met deze praktische tips zijn klachten te voorkomen:

  • blijf zoveel mogelijk in goed verwarmde ruimtes
  • kleed je warm aan
  • rook niet
  • beweeg voldoende
  • vermijd stress

Soms zijn de klachten ernstiger en is medische behandeling nodig:

  • medicijnen die de bloedvaten verwijden
  • doorsnijden van een zenuw, zodat de spiertjes in de vaatwand niet meer verkrampen
  • de zenuw tijdelijk uitschakelen door een injectie

Bij het secundaire fenomeen van Raynaud is de aanpak van de onderliggende ziekte belangrijk. Bij een goede behandeling verminderen de klachten. Soms hebben mensen al op jonge leeftijd last van Raynaud, maar verdwijnen de klachten op latere leeftijd.


© 2024 Catharina Ziekenhuis
Alle rechten voorbehouden