Geriatrische screening maakt TAVI-behandeling gerichter en veiliger
Alle patiënten die in aanmerking komen voor een TAVI-behandeling (een hartklepvervanging via de lies) krijgen sinds kort een geriatrische screening. Volgens geriater Carolien van der Linden van het Catharina Ziekenhuis levert deze aanpak mogelijk grote voordelen op voor kwetsbare, oudere hartpatiënten en komen patiënten die een volledig geriatrisch onderzoek niet nodig hebben, niet voor niks bij de geriater.
De TAVI-behandeling is een techniek waarbij een vernauwde hartklep wordt vervangen zonder openhartoperatie. Een uitkomst voor veel oudere patiënten, die zo’n ingrijpende operatie niet altijd goed kunnen doorstaan. Maar niet elke patiënt heeft baat bij het vervangen van een hartklep. Soms zijn er andere oorzaken voor de klachten van de patiënt.
In de nieuwe opzet vult iedere TAVI-kandidaat eerst thuis een korte digitale vragenlijst in over het dagelijks functioneren: zijn er geheugenproblemen, lukt het nog om zelfstandig te douchen, of is iemand recent gevallen? Aan de hand van deze informatie beslist de geriater of er een uitgebreid geriatrisch onderzoek nodig is. “Zo zien wij alleen de patiënten bij wie we echt wat toe kunnen voegen”, zegt Van der Linden.
“Voorheen zagen we alle patiënten boven een bepaalde leeftijd. Maar er is een groot verschil tussen een fitte man van 82 die nog volop sport en iemand van pakweg 72 met meerdere lichamelijke en psychische problemen die veel minder actief is. In het oude systeem zou de fitte patiënt wél een volledig onderzoek krijgen en de patiënt van 72, die het nodig heeft, krijgt er geen. Door de screening kunnen we nu veel gerichter patiënten helpen.”
Klachten goed in beeld krijgen
Dat onderzoek doen bij de juiste patiënten is belangrijk, benadrukt Van der Linden. “We kijken naar het hele plaatje: de lichamelijke gezondheid, het geheugen, de veerkracht en wat iemand belangrijk vindt in het leven. Soms ontdekken we tijdens dit onderzoek bijvoorbeeld geheugenproblemen of lichamelijke klachten die eerder niet waren opgemerkt.”
Die problemen kunnen ook een oorzaak van de klachten zijn. Soms blijken andere aandoeningen, zoals longproblemen of ingezakte rugwervels, de boosdoener. “In dat geval helpt een nieuwe klep niet, of niet voldoende”, legt Van der Linden uit. “Met het uitgebreide geriatrisch onderzoek kunnen we voorkomen dat deze patiënten een operatie krijgen die ze niet van hun problemen afhelpt.”
Daarnaast kijkt de geriater ook naar de levensverwachting en de persoonlijke doelen van de patiënt. “Wat wil iemand nog bereiken? Wil iemand bijvoorbeeld weer kunnen golfen of is zelfstandig blijven wonen het belangrijkste doel? Die wensen kunnen bepalend zijn voor de keuze voor een behandeling.”
De nieuwe screening is sinds mei 2025 ingevoerd en de eerste ervaringen zijn positief. “De vragenlijsten worden goed ingevuld. Hopelijk kunnen we gerichter behandelen en patiënten beter informeren. Dat maakt de zorg niet alleen persoonlijker, maar ook doelmatiger en verbetert de zorguitkomsten voor patiënten die de ingreep ondergaan”, zegt Van der Linden. En dat is precies wat waardegedreven zorg beoogt: een behandeling die past bij de patiënt én die de beste uitkomst oplevert.
Dit project is onderdeel van het Waardegedreven zorg-programma van het Catharina Ziekenhuis. Binnen dit programma worden 20 verschillende aandoeningen onder de loep genomen om te onderzoeken waar we de zorg voor patiënten echt kunnen verbeteren. Waardegedreven zorg is een benadering die de kwaliteit van zorg meet aan de hand van de uitkomsten die er écht toe doen voor onze patiënten. We meten en streven naar verbeteringen op belangrijke gebieden, zoals kwaliteit van leven, overleving, opnameduur, pijnervaring, complicaties en heropnames.