Gynaecoloog-oncoloog Ralph Hermans als trainer naar Indonesië

“Ik kwam tumoren tegen zo groot als een basketbal”, vertelt gynaecoloog oncoloog dr. Ralph Hermans. Hij ging namens Dutch School drie weken lang naar Indonesië om daar, ter plekke, kennis te delen over de behandeling van gynaecologische tumoren en praktijkonderwijs te geven. “Het contrast met de dagelijkse praktijk in Nederland was groot: werkomstandigheden, het aantal patiënten en de ernst van de aandoeningen. Ik heb veel schrijnende gevallen gezien. Ik vond het een fascinerende en leerzame ervaring”, legt dr. Ralph Hermans uit. 

‘Train de trainers. Simpel, helder en effectief’. Dat is de missie van Dutch School, ’The Dutch School of Gynecologic Oncology and Pelvic Surgery’. Daarin werken gynaecologen en wetenschappers van de Nederlandse Universitaire Medische Centra en opleidingsklinieken samen. Naast het brengen van kennis over gynaecologische kanker, richten zij zich ook op bekkenbodemchirurgie. Toen Hermans de vraag kreeg van Dutch School om mee te reizen naar Indonesië, hoefde hij niet lang na te denken. “Ik liep al een tijdje rond met het idee om iets te doen in een ontwikkelingsland. Nu de kinderen de deur uit zijn, kwam die ruimte. Ik had me voorbereid, ik had een beetje een idee wat ik kon verwachten maar ik ging er vooral vrij in. Ik heb me meermalen verbaasd”, aldus Ralph.

Roeien met de riemen

Dutch School gaat ieder jaar met een groep gespecialiseerde artsen vanuit Nederland naar Indonesië om mee te werken, vaardigheden aan te leren en kennis over te dragen. “Het ontbreekt ze vooral aan geld voor operatiematerialen, middelen voor chemotherapie en bestralingsapparatuur. Ze roeien letterlijk met de riemen die ze hebben”, vertelt hij, “en met de middelen waarover ze wel beschikken, wordt geprobeerd de best mogelijke zorg te bieden aan de vrouwen.”

Tumor als een basketbal

Even bijkomen van de reis was er voor Ralph niet bij. “Ik kon meteen beginnen. Binnen no-time stond ik op de operatiekamer, kreeg ik een scan van drie maanden oud onder ogen en zag ik een vrouw met een tumor zo groot als een basketbal. Je maakt de buik open en wacht af wat je tegen komt. Om maar een indicatie te geven: voordat een chirurg in Nederland gaat opereren heeft hij foto’s en scans die niet ouder zijn dan een paar dagen”, vertelt Hermans, “als mens raakte het me, wat een immens contrast met de medische zorg in Nederland. Het delen van patiëntgegevens gaat bijvoorbeeld via de persoonlijke mobiele telefoon.”

Gebedsruimte

Ook de inrichting van de operatiekamers in Indonesië was net iets anders dan Ralph gewend was. “Buiten op de gang zit alle familie te wachten op de uitslag van de operatie. Er is bedrijvigheid alom, het krioelt van het personeel. Op de operatiekamer zelf is een speciale ruimte ingericht als gebedsruimte. Meerdere keren per dag wordt er gebeden, geloof speelt een belangrijke rol.”

Bevolkingsonderzoek

Baarmoederhalskanker treft in Nederland jaarlijks zo’n 700 vrouwen. Tweehonderd hiervan komt te overlijden. Alleen al in het bezocht ziekenhuis in Surabaya worden 3600 vrouwen per jaar getroffen door deze ziekte. “Dit enorme aantal patiënten is wel te verklaren. In Nederland kennen we het bevolkingsonderzoek waardoor de ziekte vaak in een vroegtijdig stadium wordt ontdekt. In Indonesië is er geen bevolkingsonderzoek, is er geen preventieve vaccinatie. De diagnose baarmoederhalskanker bij vrouwen in ontwikkelingslanden, hakt er dubbel in, misschien zelfs wel driedubbel. Zij zijn de bron van nieuw leven. Maar ook de spil van het gezin, de boekhouders, verzorgers en opvoeders. Zijn ze dood, dan staan hun kinderen meestal alleen. Daarom is in ontwikkelingslanden baarmoederhalskanker één van de grotere gezondheidsvraagstukken. Ik hoop met mijn bezoek een stukje kennis te hebben overgedragen, waardoor de zorg wellicht iets is verbeterd.”