Uniek spreekuur voor endeldarmpatiënten die niet geopereerd kunnen worden

Het aantal oudere patiënten met endeldarmkanker neemt door vergrijzing van de samenleving toe. Meer dan de helft van de patiënten is 70 jaar of ouder. Het Catharina Ziekenhuis is een landelijk verwijscentrum voor complexe endeldarmkanker. “Regelmatig worden patiënten met endeldarmkanker, die niet in aanmerking komen voor een operatie naar het Catharina Ziekenhuis verwezen voor een alternatief behandeladvies”, aldus Burger, “binnen deze groep zien we veel oudere kwetsbare patiënten die een operatie gewoonweg niet aankunnen. Daarnaast kunnen persoonlijke wensen of overtuigingen van een patiënt ook een reden zijn om niet meer te opereren. Juist voor deze specifieke patiëntengroep heeft het ziekenhuis een speciaal spreekuur ontwikkeld waarin diverse disciplines samenwerken.”

Houvast en duidelijkheid

Uit eerdere onderzoeken blijkt dat ongeveer 15 procent van de patiënten met endeldarmkanker niet geopereerd wordt. “Het alternatieve behandelplan dat we tijdens dit spreekuur maken geeft de patiënt en ons houvast en duidelijkheid om een goede keuze te kunnen maken uit de diverse behandelopties. We kijken hierbij enerzijds naar de kwaliteit van leven en anderzijds naar het te verwachte effect van de behandeling op de tumor en de overlevingskans. Maar wel specifiek afgestemd op de fysieke conditie én wensen van de patiënt. Een dergelijke spreekuur voor deze specifieke patiëntengroep is uniek. Op deze manier hopen we de zorg voor deze groep patiënten te kunnen verbeteren”, benadrukt Burger.

Hoe werkt het spreekuur?

Patiënten die niet geopereerd kunnen worden, worden besproken in een multidisciplinair overleg (MDO). In dit overleg zitten diverse specialisten bij elkaar aan tafel, waaronder een chirurg-oncoloog, medisch-oncoloog, een radiotherapeut en, wanneer het om een oudere of kwetsbare patiënt gaat, een geriater.

Burger: “De patiënt krijgt op één dag afspraken met alle betrokken specialisten. Vaak is een beoordeling door de geriater nodig, die een inschatting maakt van wat een patiënt aan kan en wat het resultaat van behandeling zou kunnen zijn, niet alleen wat betreft overlevingskans, maar juist ook wat betreft kwaliteit van leven.”

Het grote voordeel voor de patiënt is dat deze niet vier keer naar het ziekenhuis hoeft te komen. Omdat een hele dag in het ziekenhuis vaak zwaar is voor patiënten die op dit spreekuur komen, worden ze voor één dag opgenomen. Zij kunnen dan tussen de afspraken door rusten en krijgen op hun kamer iets te eten en drinken aangeboden. In de middag overlegt het team nog een keer en stelt dan een optimaal behandelplan vast, waarbij we kijken naar wat er mogelijk is, wat zinvol is, wat de patiënt aankan en wat de patiënt wil. Burger: “Samen met de patiënt maken we daarna het definitieve plan, persoonlijk en op maat gemaakt. De patiënt weet snel waar hij of zij aan toe is en wat de mogelijkheden zijn.” 

Darmkanker is een veelvoorkomende vorm van kanker in Nederland. In 2020 kregen 12.000 patiënten de diagnose darmkanker (dunne-, dikke- en endeldarmkanker). Het Catharina Ziekenhuis is gespecialiseerd in zowel dikke darmkanker als endeldarmkanker. Voor complexe vormen van endeldarmkanker is het Catharina Kanker Instituut een landelijk verwijscentrum. In het Catharina Ziekenhuis wordt veel onderzoek gedaan om de behandelingen voor deze vormen van kanker verder te verbeteren. Daarnaast wordt veel onderzoek gedaan naar de behandeling van endeldarmkanker bij oudere en kwetsbare patiënten.