Veilig, efficiënt en duurzaam: zo wordt in dit nieuwe gebouw voor steriele medische hulpmiddelen gezorgd
Een state-of-the-art afdeling voor het reinigen, desinfecteren en steriliseren van medische instrumenten en flexibele endoscopen is deze maandag geopend in het Catharina Ziekenhuis. Deze nieuwe CSA/CSD vormt de stille motor achter de zorg en tilt kwaliteit en duurzaamheid naar een hoger niveau.
Dagelijks gaan duizenden instrumenten door de handen van de medewerkers van de Centrale Sterilisatie Afdeling (CSA) en de Centrale Scopen Desinfectie (CSD). “Wat wij doen, is cruciaal voor het ziekenhuis”, zegt afdelingsmanager Thomas Emous. “Na een operatie komen de gebruikte instrumenten bij ons binnen. We reinigen, desinfecteren, controleren en steriliseren ze, zodat ze weer veilig gebruikt kunnen worden. De CSA is cruciaal voor de hele ziekenhuisoperatie en zorgt ervoor dat operaties en behandelingen veilig en efficiënt kunnen verlopen.”
De CSA ondersteunt vrijwel alle afdelingen, van verloskunde tot de spoedeisende hulp. Emous: “Maar de operatiekamers vormen de grootste afnemer van onze diensten. Vandaar dat ervoor gekozen is om ook onze nieuwbouw rechtstreeks te verbinden met deze kamers.”
Ook is de afdeling volledig gasloos: alle processen, zoals stoomopwekking en waterverwarming, draaien elektrisch. Dat past bij de duurzaamheidsambities van ons ziekenhuis
Slimme technieken
De verhuizing naar de nieuwbouw (rechts van de hoofdentree van het Catharina Ziekenhuis op de eerste verdieping) betekent een enorme stap vooruit. Deskundige Steriele Medische Hulpmiddelen David van Kemenade is vanaf het eerste ontwerp in 2019 betrokken geweest. “We hebben hier nu een prachtige, moderne afdeling staan. Alles is ingericht op de toekomst. Zo hebben we vier werkplekken om de gevoelige instrumenten van de Da Vinci-operatierobot te verwerken, in plaats van twee. Ook is de afdeling volledig gasloos: alle processen, zoals stoomopwekking en waterverwarming, draaien elektrisch. Dat past bij de duurzaamheidsambities van ons ziekenhuis.”
Duurzaamheid zit ook in slimme technieken. “We winnen water terug bij het reinigen en besparen zo op verbruik”, vertelt Van Kemenade. “En doordat we meer capaciteit hebben, kunnen we straks weer vaker kiezen voor herbruikbare in plaats van wegwerpinstrumenten. Dat scheelt enorm in afval en CO2-uitstoot.”
Wat de nieuwe afdeling extra bijzonder maakt, is dat CSA en CSD niet langer twee gescheiden eenheden zijn. “Dat zie je bijna nergens op deze schaal”, zegt Emous. “Door het samenvoegen van de twee afdelingen kunnen we pieken en dalen in de werkdruk veel beter opvangen. De aanvoer van gebruikt chirurgisch instrumentarium kent piekmomenten, vooral door de start- en eindtijden van het OK-programma en de transportbewegingen door het ziekenhuis. Door onze focus op deze momenten te leggen op de CSA voor de reiniging, kunnen we de pieken beter beheren en is er daarna meer capaciteit beschikbaar voor de reiniging en desinfectie van endoscopen. Dat zijn flexibele slangen met een kleine camera waarmee de arts binnenin het lichaam kan kijken. Dit zorgt ervoor dat we slimmer en efficiënter samenwerken binnen de teams en onze apparatuur optimaal benutten.”
Je staat veel, tilt sets die soms acht kilo wegen en maakt veel draaibewegingen. In de nieuwe afdeling hebben we dat beter verdeeld: medewerkers rouleren tussen ‘vuil’ en ‘schoon’ werk
Fysiek zwaar werk
Ook de zwaarte van het werk voor medewerkers wordt kleiner. “Het is in zijn algemeenheid fysiek zwaar werk”, legt Van Kemenade uit. “Je staat veel, tilt sets die soms acht kilo wegen en maakt veel draaibewegingen. In de nieuwe afdeling hebben we dat beter verdeeld: medewerkers rouleren tussen ‘vuil’ en ‘schoon’ werk en we beschikken over ergonomisch verstelbare werkplekken. De instrumentwasmachines be- en ontladen zichzelf, waardoor duwen en trekken verleden tijd is. Daarmee houden we het werk gezonder en aantrekkelijker.”
Projectleider Erik Sengers begeleidde de hele ontwikkeling, van bouwkundige keuzes tot digitale ambities. “Voor mij was dit een project waarin alles samenkwam: IT, techniek, wet- en regelgeving én processen op de afdeling. Dat maakt het bijzonder”, zegt hij. “Je merkt ook aan de collega’s hoe groot dit is: na jaren voorbereiden mogen ze eindelijk in een modern gebouw werken. Die trots is mooi om te zien. Terechte trots ook, want dit is echt een prestatie van het hele ziekenhuis.”
De nieuwbouw vervangt de CSA die in 2012 nog werd verbouwd. “Verbouwen terwijl je een afdeling draaiende moet houden, is enorm ingewikkeld”, verklaart Sengers. “Met nieuwbouw kun je echt een frisse start maken. Dat was hier nodig om ook voldoende ruimte te maken.”
We zijn trots dat we hier nu de modernste voorzieningen hebben. Maar het belangrijkste is dat we de zorg in het Catharina Ziekenhuis elke dag veilig en betrouwbaar kunnen ondersteunen
Inzet van het team
Het CSA/CSD-team bestaat uit veertig medewerkers die dagelijks duizenden instrumenten verwerken. “We hebben geïnvesteerd in voldoende machines en reservecapaciteit”, zegt Emous. “Zo blijven we ook bij onderhoud en keuringen de continuïteit garanderen. Daarmee zijn we de komende tien tot vijftien jaar voorbereid.”
De betrokkenen benadrukken dat de realisatie vooral te danken is aan de inzet van het team zelf. “Onze medewerkers hebben in de oude situatie met veel geduld en flexibiliteit doorgewerkt”, aldus Emous. “Zij hebben dit mogelijk gemaakt.” Van Kemenade vult aan: “We zijn trots dat we hier nu de modernste voorzieningen hebben. Maar het belangrijkste is dat we de zorg in het Catharina Ziekenhuis elke dag veilig en betrouwbaar kunnen ondersteunen.”
Sengers besluit: “Dit project laat zien dat samenwerking werkt. Het is niet alleen een technische oplevering, maar ook een nieuwe basis waarop we verder kunnen bouwen.”
