Scheefstand van de grote teen (hallux valgus)
Een hallux valgus is een scheefstand van de grote teen, die vaak gepaard gaat met een ontstoken en gezwollen knobbel (bunion).
Oorzaken
De vorm van de binnenkant van de voet speelt een rol, maar ook eventuele hypermobiliteit van de gewrichten en het bestaan van een platvoet. Deze factoren zijn deels waarschijnlijk genetisch bepaald en kunnen dus ook goed in de familie voorkomen. Hiernaast is het zo dat afwijkingen in de rest van de voet, bijvoorbeeld een stijve enkel, ook kunnen leiden tot overbelasting van de binnenkant van de voorvoet, waardoor een hallux valgus kan ontstaan. Bovendien spelen schoenen met te nauwe punten een rol. Ook helpt het dragen van hoge hakken niet mee, aangezien alle genoemde oorzaken hierdoor nog meer de neiging hebben om een hallux valgus te ontwikkelen.
Symptomen
Sommige mensen komen bij de orthopedisch chirurg omdat zij hun voet “niet mooi” vinden. Meestal is pijn echter de belangrijkste klacht. De veranderde stand van de grote teen kan ertoe leiden dat mensen anders gaan lopen en bijvoorbeeld het basisgewricht van de tweede teen overbelasten. Vaak kunnen mensen geen passende schoenen vinden en geven te nauwe schoenen al snel een irritatie van de “bunion” (knobbel).
Diagnostiek
De stand en beweeglijkheid van de voet en de enkel zullen worden bekeken. Hierbij kan het handig zijn uw eventuele steunzolen mee te nemen naar de polikliniek. Het komt wel eens voor dat de kwaliteit hiervan niet zo goed is, of dat blijkt dat de zolen verkeerd worden gebruikt. Verder zullen röntgenfoto’s van de voet worden gemaakt. Meestal geeft dit voldoende informatie om de juiste behandeling te kunnen bepalen.
Behandeling
Niet-operatieve behandeling
Dit wordt weleens genoemd: “de schoen aanpassen aan de voet”. Orthesen (siliconen tussenstukjes), zool- of schoenaanpassingen of (semi-)orthopedische schoenen kunnen de pijnklachten vaak grotendeels opvangen. De stand van de teen verandert hierdoor echter niet essentieel. Vaak is het daarom nodig om deze aanpassingen lange tijd te blijven gebruiken. Bij zeer ernstige vormen van hallux valgus is het soms niet goed mogelijk om de klachten hiermee op te vangen. Zelfs met orthopedische schoenen moeten mensen dan vooral ook hun activiteiten aanpassen.
Operatieve behandeling
Bij een hallux valgusoperatie (“de voet aanpassen aan de schoen”) zijn er veel verschillende mogelijkheden. Zelden wordt alleen de ‘knobbel’ verwijderd. Er zijn diverse operatietechnieken, die meestal zijn gebaseerd op een standscorrectie van het middenvoetsbeentje, soms in combinatie met een kapselplastiek of een standscorrectie van het basisbotje van de grote teen. Bij de combinatie van hallux valgus met flinke platvoeten is het soms zelfs nodig om ook het middenvoetsgewrichtje hogerop vast te zetten. Bij vrijwel alle ingrepen blijft het basisgewricht van de grote teen beweeglijk. Een extreme hallux valgus, zeker bij de oudere voet, kan worden gecorrigeerd door de grote teen in de juiste stand vast te zetten.
