HIPEC
Een HIPEC-behandeling is een combinatie van chemotherapie en chirurgie. De chirurg verwijdert eerst zichtbare tumoren. Vervolgens dient hij tijdens een operatie verwarmde chemotherapie rechtstreeks in de buikholte toe. Deze behandeling is bedoeld om kankercellen in de buik zo effectief mogelijk te bestrijden. HIPEC staat voor Hypertherme Intraperitoneale Chemotherapie.
De behandeling wordt alleen toegepast bij specifieke vormen van buikvliesuitzaaiingen van bijvoorbeeld darmkanker of eierstokkanker. HIPEC wordt uitgevoerd in gespecialiseerde ziekenhuizen zoals het Catharina Ziekenhuis, door een multidisciplinair team.
HIPEC in het kort
- Gericht op buikvliesuitzaaiingen, bijvoorbeeld bij darmkanker of eierstokkanker.
- Verwarmde chemotherapie (41–43°C) wordt direct na de operatie in de buikholte gespoeld om achtergebleven kankercellen te doden.
- Een HIPEC-operatie is op dit moment de enige behandeling die bij uitzaaiingen in het buikvlies kans op genezing biedt.
Zo werkt HIPEC
De HIPEC-behandeling bestaat uit twee onderdelen:
- Chirurgie: tijdens deze operatie worden alle zichtbare tumoren in de buik zoveel mogelijk verwijderd.
- Verwarmde chemotherapie: direct na de operatie wordt de buikholte gedurende ongeveer 90 minuten gespoeld met verwarmde chemotherapie (circa 41-43°C). De hitte versterkt de werking van de chemotherapie en helpt om overgebleven kankercellen te vernietigen.
Doordat de chemotherapie lokaal in de buikholte blijft, worden de bijwerkingen voor de rest van het lichaam beperkt.
Wanneer wordt HIPEC toegepast
HIPEC wordt niet bij elke patiënt met buikvliesuitzaaiingen toegepast. De behandeling kan worden gegeven aan patiënten met:
- Uitzaaiingen van dikkedarm- of endeldarmkanker die beperkt zijn tot het buikvlies.
- Pseudomyxoma Peritonei (PMP). Dit is een zeldzaam ziektebeeld waarbij uitgebreide slijmvorming optreedt die ontstaat uit een tumor van de blinde darm.
- Eierstokkanker met uitzaaiingen in het buikvlies.
Voorwaarde is dat de tumoruitzaaiingen volledig of grotendeels operatief verwijderd kunnen worden en dat er geen uitzaaiingen buiten de buikholte zijn. Er vindt altijd een uitgebreide beoordeling plaats om te bepalen of HIPEC een geschikte behandeling is.
Risico’s en bijwerkingen van HIPEC
HIPEC is een zware behandeling met risico op complicaties. Mogelijke risico’s en bijwerkingen zijn:
- Infecties of lekkage van darmnaden;
- Nabloedingen
- Traag herstel van de darmfunctie
- Vermoeidheid en conditieverlies na de operatie
Patiënten verblijven gemiddeld zo’n 10 dagen in het ziekenhuis maar dat kan in individuele gevallen korter of langer zijn.
Zo verloopt een HIPEC-behandeling
Voorbereiding: De HIPEC-operatie is alleen zinvol als er geen uitzaaiingen in lever of longen zijn. Daarom krijgt u van tevoren verschillende onderzoeken om te zien of de operatie in uw geval zinvol is. Als de operatie zinvol is, dan is er bij het begin van de operatie een tweede beslismoment. De chirurg bekijkt dan hoeveel organen en weefsels in de buik door het tumorweefsel zijn aangetast en of verder opereren zinvol is.
Operatie: De totale operatie duurt gemiddeld tussen de 6 en 10 uur. De chirurg verwijdert in die tijd al het zichtbare kanker- en/of slijmweefsel uit de buik. Afhankelijk van de plaats en de hoeveelheid kankerweefsel kan het nodig zijn om ook delen van de darm of andere organen (zoals milt, galblaas, maag, vetschort, baarmoeder en/of eierstokken) weg te nemen. Soms moet de chirurg een tijdelijk of blijvend stoma aanleggen.
Na het verwijderen van het tumorweefsel legt de chirurg 3 slangen (drains) door de buikwand in de buikholte. Deze slangen vormen een spoelsysteem. Via dit spoelsysteem spoelt de arts de buikholte met chemotherapie. Deze oplossing is verwarmd, voor een betere werking. Het spoelen duurt anderhalf uur.
Na de operatie: de patiënt herstelt op de intensive care of een verpleegafdeling. De eerste dagen zijn gericht op pijnbestrijding, wondzorg en het op gang brengen van de darmen.
Revalidatie: na ontslag volgt een periode van herstel en controle. Fysiek en emotioneel herstel kan weken tot maanden in beslag nemen.
Het Catharina Ziekenhuis is expert op het gebied van HIPEC
Het Catharina Ziekenhuis beschikt over een gespecialiseerd team binnen het Catharina Kanker Instituut dat toonaangevend is op het gebied van de HIPEC. Jaarlijks worden circa 75 nieuwe patiënten behandeld door een toegewijd team van oncologisch chirurgen, internist-oncologen en gespecialiseerde verpleegkundigen die intensief samenwerken om de best mogelijke zorg te leveren.
Dankzij deze multidisciplinaire aanpak en jarenlange ervaring kunnen patiënten met buikvliesuitzaaiingen op een veilige en effectieve manier worden behandeld. Het Catharina Ziekenhuis fungeert als landelijk verwijscentrum voor HIPEC-operaties en is een van de belangrijkste centra voor wetenschappelijk onderzoek naar deze behandeling.
Prof. dr. Ignace de Hingh en prof. dr. Pim Burger, beiden hoogleraar op het gebied van HIPEC, dragen met tientallen internationale publicaties en voordrachten bij aan de wereldwijde kennisontwikkeling. Verschillende onderzoekers van het Catharina Ziekenhuis zijn in de afgelopen jaren gepromoveerd op dit onderwerp. Bovendien wordt er nauw samengewerkt met het Integraal Kankercentrum Nederland (IKNL) en is het landelijke HIPEC-register opgezet vanuit Eindhoven. Daarmee wordt waardevolle data verzameld voor verdere verbetering van de zorg.
Als erkenning voor zijn expertise maakt prof. dr. Ignace de Hingh deel uit van de executive board van de internationale organisatie PSOGI (Internationale werkgroep voor buikvlieskanker).
Deze combinatie van hoogwaardige zorg, onderzoek en internationale samenwerking zorgt ervoor dat de behandelresultaten van het Catharina Ziekenhuis tot de beste wereldwijd behoren.
Lees deze ervaringsverhalen van patiënten:
- 35 jaar en drie keer de diagnose buikvlieskanker: ‘Blij dat chirurg een derde operatie aandurfde’
- Drie keer kanker: ‘We panieken pas als het nodig is’
Een greep uit de onderzoeken en nieuwsartikelen over HIPEC-behandeling en buikvlieskanker van het Catharina Ziekenhuis:
- Nieuwe studie geeft richting aan inzet chemotherapie bij uitzaaiingen van dikkedarmkanker
- Positief effect bevolkingsonderzoek voor darmkankerpatiënten met uitzaaiingen in het buikvlies
- Chirurg deelt live kennis over HIPEC-operatie in 55 landen op één dag!
- Model voorspelt overleving na HIPEC-behandeling
- Onderzoek Catharina Ziekenhuis: overlevingskansen bij buikvlieskanker erg slecht
- Experimenteel onderzoek in Catharina Ziekenhuis voor patiënten met uitgezaaide darmkanker
- HIPEC-behandeling bij eierstokkanker beschikbaar in het Catharina Ziekenhuis
Wetenschappelijke publicaties over uitzaaiingen in het buikvlies zijn te vinden op pubmed.