Promotieonderzoek: Internet als hulpmiddel om gezonder te leven

Er zijn veel gezondheidswebsites en -apps online, maar er zijn er maar weinig programma’s zo uitgebreid en onderbouwd als het programma dat gezondheidswetenschapper Daniela Schulz ontwikkelde voor haar promotie-onderzoek aan de Universiteit Maastricht: Using the Internet to promote a healthy lifestyle.

Schulz – naast haar promotieonderzoek ook werkzaam als projectleider Kwaliteitscyclus Uitkomstindicatoren in het Catharina Ziekenhuis – wil een gezonder Nederland en vroeg zich af of ze het internet kon gebruiken om mensen bewust te laten worden van hun vaak ongezonde gedrag, zoals te weinig bewegen of te veel alcohol drinken.

De promovendus ontwikkelde daarvoor een online vragenlijst waarbij mensen direct heldere, op maat gemaakte en wetenschappelijk onderbouwde feedback kregen over vijf belangrijke gezondheidsthema’s: roken, alcoholgebruik, fruitconsumptie, groenteconsumptie en beweging. Schulz koos daarbij voor verkeerslichten om duidelijk te maken of iemand goed bezig is (groen) of juist ongezond gedrag vertoont (rood). Met als gulden middenweg uiteraard het oranje stoplicht voor mensen die ‘net niet’ gezond bezig zijn.

Effectief

Maar er was meer dan alleen stoplichten. Deelnemers kregen ook persoonlijke adviezen over hoe ze hun leefstijl kunnen verbeteren en er kon een actieplan worden samengesteld over het voorbereiden van de leefstijlverandering en het omgaan met een moeilijke situatie, zoals op een feestje anderen zien roken en drinken en dan zelf toch nee kunnen zeggen.

In de onderzoeksfase werd dit programma een onderdeel van een grote GGD-gezondheidsenquête in Noord-Brabant en Zeeland, dat elke vier jaar plaatsvindt.  En de grote vraag is dan natuurlijk: werkt het? ‘Ja’, zegt Schulz. ‘We hebben veel mensen kunnen bereiken door samen te werken met de GGD. En het programma is effectief. Het is niet zo dat mensen bij een rood stoplicht ineens ontzettend veel groente en fruit gaan eten, maar er zijn wel gedragsveranderingen waar te nemen. Men wordt zich bewuster van gezond gedrag en probeert dat toe te passen.’

Spinn-off

Ook bracht de net gepromoveerde gezondheidswetenschapper in kaart of het gebruik van haar middel kosteneffectief is. Ook daar was het antwoord ja op. ‘Voor relatief weinig geld – alleen de hostingkosten van de website – kun je veel mensen bereiken en gedragsveranderingen waarnemen. En een gezonde(re) leefstijl verkleint op lange termijn de kans op ziektes en aandoeningen.’

Dus moet iedereen zich nu direct aanmelden op www.mijngezondgedrag.nl? ‘Ha ha, dat kan helaas niet. Het onderzoek is afgerond, dus is de geldkraan ook dicht, waardoor de website offline is. Maar de GGD Limburg heeft mijn programma al meegenomen in haar laatste grote onderzoek, en Mondriaan heeft onze alcoholmodule geïmplementeerd, dus er is al wel wat spin-off. Nu is het natuurlijk hopen dat het landelijke GGD, of een andere partij, hier heil in ziet. Ik hoop het wel, want ik ben erg enthousiast.’

Wilt u het hele proefschrift lezen? Stuur dan een mailtje naar daniela.schulz@catharinaziekenhuis.nl