Smaak verloren door chemotherapie? Doe onze smaaktest!

In het Catharina Kanker Instituut gaat een groot onderzoek van start om de juiste smaak na een chemotherapie per patiënt weer op orde te brengen. Daar weten ze: smaken verschillen! Daarom wordt per patiënt de juiste smaak in kaart gebracht, zodat met eenvoudige toevoegingen het eten weer smakelijk is!

Lees hier meer over de smaaktest en het onderzoek en meld je aan!  
_{(De smaaktest is in eerste instantie alleen voor patiënten die onder behandeling zijn van het Catharina Kanker Instituut. Er worden elke maand nieuwe data bekend gemaakt. Wil je meedoen? Stuur dan een mail naar kokenvoorkanker@catharinaziekenhuis.nl.)}

‘Je hersenen weten hoe iets moet smaken, maar als je het eet of drinkt, smaakt het totaal anders.’ Een van de minder bekende effecten van een chemokuur is een verandering van je smaak en reuk. Chefkok Wilko Lichteveld en Lobke van den Wijngaert vinden dat hier veel meer aandacht voor moet komen. De twee speciaal opgeleide chefkoks starten vanaf 27 juli maandelijks met het afnemen van gratis smaakanamneses en smaaktesten af bij patiënten met kanker van het Catharina Kanker Instituut die door hun behandeling, geur- en smaakverandering ervaren.

Patiënten met kanker die chemotherapie ondergaan, ervaren vaak een verandering van geur en smaak; waaronder de bekende karton- en metaalsmaak. De smaakverandering komt doordat de smaakpapillen aangetast worden door de chemokuur.

Fabeltje

Wat je proeft, wordt bepaald door zowel de smaak in je mond als de geur van wat je eet of drinkt. “Op de tong zitten duizenden smaakpapillen met receptoren voor smaken als zoet, zuur, zout, bitter en umami/hartig. Elke papil heeft deze receptoren. Dat je bepaalde smaken beter zou proeven op verschillende plaatsen in je mond, is een fabeltje. De smaken worden doorgegeven aan je brein. Ook de geur van eten en drinken speelt een belangrijke rol in de smaakervaring. Tijdens een chemokuur verandert die smaakervaring. Dat komt doordat chemotherapie vooral snel delende cellen in het lichaam beïnvloedt. Hieronder vallen kankercellen, maar ook de smaak- en geurreceptoren”, legt Lobke uit.

Nancy de Beer (58) uit Son heeft uitgezaaide borstkanker en wordt palliatief behandeld. Ze krijgt chemotherapie in combinatie met immunotherapie. Ook haar geur en smaak is veranderd. “Dat is niet bij alles zo, maar soms smaakt iets ineens anders, niet zoals je het kent. Koffie is zo’n voorbeeld bij mij. Je weet hoe iets moet smaken, maar als je het eet of drinkt, smaakt het niet een beetje vies maar is het echt niet weg te krijgen…”

Persoonlijk

Smaakbeleving is heel persoonlijk. “Je moet elke dag eten. Maar als dat niet meer lekker smaakt, zorgt dat voor ontzettend veel onnodig leed. Eten wordt dan een dagelijkse struggle”, aldus Wilko, “ik spreek veel patiënten die zeggen dat ze liever wat eenzijdiger eten met een beetje plezier, dan dat ze echt misselijk worden van die vieze smaak van ander eten. Het voedselpatroon verschraalt daardoor vaak enorm, en dat is juist wat we niet willen tijdens een behandeling. In goede conditie blijven is juist dan heel belangrijk; en goed eten is daarbij de key.”

Onderzoek selectieve smaaksturing

Het tweetal start 27 juli met een grootschaliger onderzoek voor smaaksturing bij patiënten met kanker die een chemobehandeling ondergaan. In totaal kunnen 450 patiënten aan het onderzoek deelnemen, waaronder 300 in Nederland en 150 in Vlaanderen. Dit onderzoek wordt mede mogelijk gemaakt door het Center for Gastrologie (Bezieler van smaaksturing) in samenwerking met het  Nationaal Fonds tegen Kanker.  “Wij weten al dat wat we doen werkt, daarom zijn we ontzettend blij dat we dit nu ook op grote schaal wetenschappelijk mogen onderbouwen”, benadrukt Lobke, “want deze persoonlijke ‘zorg’ zou standaard moeten worden opgenomen in het basispakket van de zorgverzekeraar. Want ‘gezond lekker’ eten moet toegankelijk zijn voor iedereen. We kunnen niets doen aan de ziekte, dat overkomt je, maar we kunnen wel wat doen aan de kwaliteit van leven. De impact van lekker eten is enorm.”

Smaakanamneses

Wat houdt het onderzoek in? De patiënt krijgt een gratis smaaktest die bestaat uit het proeven van dertien verschillende natuurlijke smaken in verschillende concentraties. Daarbij wordt bepaald wat iemand lekker vindt en wat niet. “Door patiënten een smaakanamnese af te nemen en een smaaktest te laten doen wordt in kaart gebracht wat iemand lekker vindt. De uitslag van deze test wordt met de patiënt gedeeld. Zij blijven in direct contact staan met de chef-kok, waardoor zij dankzij goede coaching zelf goed aan de slag kunnen met de ingrediënten,” legt Wilko uit. “We weten dat een persoonlijke aanpak essentieel is. Tot nu toe hebben we niet één recept kunnen kopiëren naar een andere patiënt. Het is fantastisch om mee te maken als iemand weer smakelijk kan eten.”

Wil jij weer genieten van eten en ben je onder behandeling in het Catharina Ziekenhuis? Meld je dan voor vrijdag 22 juli aan voor de gratis smaakanamnese en smaaktest in het Catharina Kanker Instituut via kokenvoorkanker@catharinaziekenhuis.nl. En geniet deze zomer nog van de lekkerste recepten, op smaak voor u gemaakt!

Word je niet behandeld in het Catharina Ziekenhuis? Kijk dan eens op deze website.