Uitzaaiingen in het buikvlies onder de loep bij promotieonderzoek
Bijna 4000 kankerpatiënten krijgen jaarlijks te maken met uitzaaiingen in het buikvlies. Anouk Rijken, arts-onderzoeker van het Catharina Ziekenhuis, promoveerde aan de Universiteit van Maastricht met haar onderzoek naar de klinische (welke behandeling krijgen patiënten met buikvliesuitzaaiingen en wat is de overleving van deze patiënten) en epidemiologische aspecten (hoe vaak komt het voor, neemt het aantal patiënten toe, wie krijgen er buikvliesuitzaaiingen) van patiënten met deze buikvliesuitzaaiingen. De bevindingen in haar onderzoek kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van nieuwe behandelingen en het verbeteren van vooruitzichten van deze patiënten.
“Tot een jaar of twintig geleden werden uitzaaiingen in het buikvlies gezien als een terminale ziekte, zonder dat daar een effectieve behandelmethode voor was”, zegt Rijken. “Er zijn inmiddels behandelmogelijkheden, zoals de HIPEC-operatie (waarbij een arts tumorweefsel uit de buikholte verwijdert), maar desondanks blijft de prognose voor deze patiënten nog altijd erg slecht.”
Inzicht
Met haar promotieonderzoek wil Rijken inzicht verschaffen in het aantal patiënten met buikvliesuitzaaiingen, de risicofactoren, behandelingen en overlevingskansen van deze patiënten. Daarbij gaat het om uitzaaiingen in het buikvlies vanuit verschillende vormen van kanker, waaronder darmkanker, maagkanker, leverkanker, alvleesklierkanker, galblaaskanker, galwegkanker en longkanker.
“Uit mijn onderzoek blijkt dat uitzaaiingen naar het buikvlies vaak voorkomen bij primaire kankersoorten in de buikholte, zoals darm- en maagkanker, maar dat ze ook optreden bij kankersoorten waarvan je het minder snel zou verwachten, zoals bij longkanker. Het onderzoek in mijn proefschrift bevat informatie uit een landelijk gedekte database met gegevens van de Nederlandse Kanker Registratie. Dit betreft unieke data wereldwijd.”
Minder bekende kankersoorten
Uit haar onderzoek blijkt dat darmkanker, maagkanker, alvleesklierkanker en eierstokkanker bij vrouwen de meest voorkomende kankersoorten zijn waaruit uitzaaiingen in het buikvlies uit kunnen ontstaan. Veertig procent van alle gevallen komt voor bij minder bekende kankersoorten vanuit organen die niet in de buikholte gelegen zijn. “Dat percentage is hoog en hopelijk helpt mijn onderzoek om hier in de toekomst meer onderzoek naar te doen”, zegt Rijken.
Ondanks dat er vooruitgang is geboekt ten aanzien van de behandeling van buikvliesuitzaaiingen, blijft de prognose van deze patiënten over het algemeen slecht. “Met dit onderzoek heb ik inzicht willen verschaffen in buikvliesuitzaaiingen, voor velen nog een onbekend ziektebeeld. Het verkregen inzicht moet het makkelijker maken voor nieuwe toekomstige onderzoeken om de vooruitzichten van deze patiënten uiteindelijk te verbeteren.”
Het hele proefschrift vind je hier: The burden of peritoneal metastases: exploring epidemiological and clinical aspects using population-based data — Maastricht University