Artrose (slijtage) van de enkel
Artrose is een aandoening van het kraakbeen in gewrichten. Doordat in een gewricht het bot is bedekt met een laag glad kraakbeen, kan het gewricht soepel bewegen. Bij artrose slijt het kraakbeen overmatig, waarbij het gladde oppervlak dun en/of brokkelig wordt en/of het kraakbeen helemaal verdwijnt.
Oorzaken
Er zijn globaal drie oorzaken voor artrose in de enkel:
- Een andere aandoening, zoals een botbreuk (enkelfractuur) of instabiliteit van de enkelbanden na veelvuldig zwikken. Dit heet posttraumatische artrose.
- Een ontstekingsreactie in het enkelgewricht, zoals bij reuma kan optreden. Meestal worden beide enkels/voeten aangetast en bestaat de kans dat artrose ook in andere gewrichten ontstaat. Dit kan op elke leeftijd voorkomen.
- Slijtage van de kraakbeenlaag door ouderdom of onbekende oorzaak. Hierdoor wordt deze laag met kraakbeen op het botuiteinde dunner en uiteindelijk komt het onderliggende bot (gedeeltelijk) bloot te liggen. Deze vorm van artrose komt het meest voor bij mensen van middelbare leeftijd of ouder.
Symptomen
- pijn bij (het starten van) beweging
- (ochtend)stijfheid
- pijn in rust
- zwelling van de enkel
- bewegingsbeperking
- standsafwijking
Diagnostiek
Meestal zijn lichamelijk onderzoek en röntgenfoto’s voldoende om de diagnose te stellen.
Behandeling
Indien er sprake is van artrose van het enkelgewricht zal dit niet kunnen genezen, omdat kraakbeen niet herstelt. Afhankelijk van het type, de plaats en de ernst van de artrose zijn verschillende behandelingen mogelijk.
Niet-operatieve behandeling
- Gewicht. Hoe minder groot de belasting van het gewricht, hoe minder pijnklachten er optreden. Het voorkomen van overgewicht is dan ook belangrijk.
- Activiteit/fysiotherapie. Een beweegprogramma onder begeleiding van een fysiotherapeut om uw spieren sterk te maken en de beweeglijkheid van uw voet en enkel zo goed mogelijk te houden.
- Corticosteroïdinjectie. In het gewricht kunnen injecties worden gedaan met pijnstillers of ontstekingsremmers om de pijn te verminderen.
- Schoenaanpassing. Op maat gemaakte (orthopedische) schoenen, bijvoorbeeld met een harde zool die de afwikkeling van uw voet vergemakkelijkt.
Operatieve behandeling
Indien niet-operatieve behandeling niet het beoogde effect heeft en de pijn blijft aanhouden, kan worden besloten een operatie aan de enkel uit te voeren. Er zijn verschillende operatietechnieken mogelijk, die ingezet kunnen worden afhankelijk van waar de artrose precies zit, hoe ernstig deze is en wat de klachten precies zijn. Een enkelprothese (“kunstenkel”) is één van deze behandelmogelijkheden. Wij kiezen er echter voor om deze behandeling niet aan te bieden aan onze patiënten.
