Kankeratlas geeft inzicht in kanker tot op wijkniveau

Ignace de Hingh is oncologisch chirurg in het Catharina Ziekenhuis, bijzonder hoogleraar en werkzaam als medisch adviseur bij IKNL. Hij werkte mee aan het ontwikkelen van de Kankeratlas. “Ik vind de nieuwe atlas extreem fascinerend. Het geeft ons goed zicht op allerlei soorten kanker in heel Nederland, per stad en zelfs tot op wijkniveau. Zo worden opmerkelijke verschillen zichtbaar, bijvoorbeeld het feit dat huidkanker in de kustgebieden zoveel meer voorkomt. Dat zet je aan het denken. We moeten meer doen aan preventie.”

Wat hem verder aan de Kankeratlas opvalt, is dat alle Brabantse steden oplichten als het gaat om longkanker. “Heel confronterend. Het is de meest dodelijke vorm van kanker en het is te voorkomen”, zo zegt hij vandaag in het Eindhovens Dagblad.

De interactieve online atlas toont patronen van hoe vaak bepaalde kankersoorten ergens voorkomen, gebaseerd op waar mensen woonden toen ze de diagnose kregen. De Kankeratlas maakt gebruik van data uit de Nederlandse Kankerregistratie in de periode van 2011 tot en met 2020. De atlas laat zien of in deze periode het aantal kankerdiagnoses in een bepaald gebied hoger, lager of gelijk was aan het Nederlandse gemiddelde. 

Meer longkanker dan verwacht in Helmond en Eindhoven

“Longkanker komt in Eindhoven twintig procent meer voor dan wat we op basis van het landelijk gemiddelde zouden verwachten. Ook wijken in Helmond kleuren rood. Voor bepaalde wijken in Tilburg ligt het percentage longkanker-patiënten zelfs 72 procent boven verwachting en voor bepaalde wijken in Roosendaal zelfs 82 procent. “Hier moeten we lessen uit trekken, we moeten roken een halt toeroepen. Allereerst door ervoor te zorgen dat kinderen rookvrij kunnen opgroeien”, zegt De Hingh.

Het is al langer bekend dat de gezondheidskloof tussen arm en rijk voor een groot deel gevormd wordt door het feit dat mensen met lagere inkomens vaker roken. In steden wonen gemiddeld vaak meer mensen met een lager inkomen. Maar de atlas toont ook aan dat die verbanden geen wetmatigheid zijn. ”In steden als Rotterdam en Amsterdam komt longkanker meer voor dan elders, net als in de Brabantse steden. Maar dat geldt niet voor de steden in het oosten van Nederland. Misschien speelt de tabaksindustrie in Brabant mee. Dat zou verder onderzocht moeten worden.”

Relatief vaak schildklierkanker in Eindhoven

Wie de kankeratlas bekijkt, ziet dat ook schildklierkanker relatief veel voorkomt in Eindhoven. Dat is zeer waarschijnlijk toeval, zegt De Hingh. “Dat is een uiterst zeldzame vorm van kanker, die vooral bij jonge vrouwen voorkomt. Het totaal aantal nieuwe gevallen in een jaar ligt landelijk rond de 750. Met zulke relatief kleine getallen kan er makkelijk een uitschieter zijn, bijvoorbeeld omdat ergens in één wijk veel jonge vrouwen wonen.” Schildklierkanker is een ziekte die op relatief jonge leeftijd voorkomt. Twee keer zoveel vrouwen als mannen worden gediagnosticeerd met schildklierkanker. 

Bekijk de Kankeratlas: ga naar Nederlandse Kankeratlas (iknl.nl)

Bron: ED (dit is een betaald artikel)