IORT
IORT (Intra Operatieve Radiotherapie) is een bestraling die direct tijdens een operatie wordt gegeven. Deze behandeling wordt vooral ingezet bij patiënten met endeldarmkanker of teruggekeerde endeldarmkanker, waarbij de kanker is doorgegroeid in omliggend weefsel of organen (lokaal gevorderde endeldarmkanker). De behandeling is erop gericht om het risico op terugkeer van de tumor te verkleinen. IORT wordt uitgevoerd in gespecialiseerde ziekenhuizen zoals het Catharina Ziekenhuis, door een samenwerking van oncologisch chirurgen en radiotherapeuten.
IORT in het kort
- IORT staat voor Intra Operatieve Radiotherapie, oftewel, bestraling tijdens de operatie.
- Wordt toegepast bij lokaal gevorderde of teruggekeerde endeldarmkanker.
- De bestraling wordt direct in het operatiegebied gegeven, waardoor gezond omliggend weefsel wordt gespaard.
- De behandeling verkleint de kans op terugkeer van de tumor.
- IORT is onderdeel van een combinatiebehandeling, vaak met chemotherapie, uitwendige radiotherapie en chirurgie.
Zo werkt IORT
IORT is een eenmalige bestraling die tijdens de operatie wordt toegediend, direct nadat het tumorweefsel uit het bekkengebied is verwijderd. Het gebied waar mogelijk nog microscopisch tumorweefsel aanwezig is, wordt bestraald met een hoge dosis straling. Zo kunnen eventuele restcellen worden vernietigd.
Wanneer wordt IORT toegepast?
IORT is geen standaardbehandeling, maar wordt overwogen bij:
- Endeldarmkanker waarbij de tumor is doorgegroeid in omliggend weefsel of organen (Lokaal doorgroeiend endeldarmkanker (T4)).
- Een tumor die dicht tegen omliggende weefsels, organen of botten aan ligt, zoals het heiligbeen of de bekkenwand.
- Situaties waarin volledige verwijdering van tumorweefsel onzeker is.
- Als er ondanks eerdere bestraling en chemotherapie nog sprake is van een verhoogd risico op lokaal terugkomen van de tumor.
IORT wordt altijd toegepast in combinatie met een voorbehandeling met uitwendige radiotherapie, eventueel gecombineerd met chemotherapie. De arts bespreekt met u of IORT in uw situatie mogelijk zinvol is.
Risico’s en bijwerkingen van IORT
Net als elke medische behandeling kent IORT mogelijke risico’s en bijwerkingen. Omdat de bestraling lokaal wordt gegeven, kunnen de bijwerkingen worden beperkt. Het is soms moeilijk te bepalen of klachten door de bestraling of door de operatie komen, omdat deze in hetzelfde gebied plaatsvinden. Mogelijke bijwerkingen kunnen zijn:
- Lokale pijn of ongemak rond het bestraalde gebied
- Tijdelijke zenuwpijn of gevoelsstoornissen in het bekken of been
- Verstoorde wondgenezing
- Zeldzaam: beschadiging van omliggende weefsels zoals urineleiders of bloedvaten.
De chirurg en radiotherapeut wegen de voordelen en risico’s zorgvuldig af en bespreken deze met u voorafgaand aan de behandeling.
Zo verloopt een IORT-behandeling
Voorbereiding:
Voorafgaand aan de behandeling vinden uitgebreide onderzoeken plaats om de exacte locatie en uitbreiding van de tumor in kaart te brengen. U heeft vooraf al een combinatie van chemotherapie en uitwendige radiotherapie gehad.
Operatie en IORT:
Tijdens de operatie verwijdert de chirurg het zichtbare tumorweefsel. Vervolgens wordt, indien nodig, direct IORT gegeven.
Na de behandeling:
Na afloop van de operatie wordt u overgebracht naar de uitslaapkamer of verpleegafdeling. De hersteltijd is vergelijkbaar met die van een reguliere operatie bij endeldarmkanker, hoewel wondgenezing en napijn soms iets meer aandacht vragen.
Het Catharina Ziekenhuis is expert op het gebied van IORT
Het Catharina Ziekenhuis beschikt over een gespecialiseerd team binnen het Catharina Kanker Instituut dat toonaangevend is op het gebied van IORT. Deze ingreep wordt uitgevoerd door gespecialiseerde chirurgen en radiotherapeuten met uitgebreide ervaring. Jaarlijks worden circa vijftig patiënten behandeld door een toegewijd team van oncologisch chirurgen, radiotherapeuten, radiologen en gespecialiseerde verpleegkundigen die intensief samenwerken om de best mogelijke zorg te leveren.
Dankzij deze multidisciplinaire aanpak en jarenlange ervaring kunnen patiënten met complexe tumoren in de endeldarm behandeld worden met een combinatie van hoogwaardige chirurgische en radiotherapeutische expertise. Met name patiënten bij wie de tumor is teruggekeerd en patiënten bij wie de tumor doorgegroeid is in omliggend weefsel of organen kunnen veel baat hebben bij IORT.
Juist voor deze complexe gevallen is het Catharina Ziekenhuis een landelijk verwijscentrum.
Verschillende onderzoekers houden zich dagelijks bezig met onderzoek naar deze behandelmethode. Daarmee wordt waardevolle data verzameld voor verdere verbetering van de zorg. Deze combinatie van hoogwaardige zorg en onderzoek zorgt ervoor dat de behandelresultaten van het Catharina Ziekenhuis tot de beste wereldwijd behoren.
