Slankere mensen altijd gezonder? Zeker niet!
Het begin van het nieuwe jaar is traditiegetrouw de tijd van de goede voornemens. Velen hebben ze gemaakt. Stoppen met roken, minder alcohol en afvallen staan ieder jaar hoog op de lijstjes. Overgewicht is ongezond. Maar lichaamsvet is niet altijd ongezond vet. Het maakt verschil of het vet aan de buitenkant zit of in de buikholte rond de organen. Ben je lekker slank? Fijn, want dikkere mensen zijn niet altijd gezond. Slanke mensen zijn dat wel. Denken we. Maar die gedachte klopt lang niet altijd. Ook slankere mensen kunnen, afhankelijk van hun vetverdeling nét zo’n gezondheidsrisico’s lopen als sommige dikke mensen. Het hangt er maar vanaf waar je vet precies zit. Wist je dat alleen een buikje óók ongezond kan zijn, zelfs met een gezond BMI…
Dat dikke mensen in het algemeen meer kans lopen op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk, slaapapneu en bijvoorbeeld diabetes type 2 blijkt uit vele wetenschappelijke onderzoeken. Maar ook slankere mensen kunnen kampen met typische problemen die bij obesitas (overgewicht, red) horen.
Verschil in vetten
Het is genetisch bepaald waar het meeste vet gaat zitten. Voor sommigen is dat in de benen of armen, maar voor de meesten is dat rondom de buikstreek. “Bij de vrouw zit het vooral op de heupen, billen en bovenbenen, bij de man zien we het vaak terug rond de buik. Dit vet is het vet dat we dagelijks ‘zien’: hoe meer je ervan hebt, hoe dikker je bent. Maar ook dieper in het lichaam wordt vet opgeslagen: met name in de buik rond de darmen, maag en bijvoorbeeld de lever. Zo kan het dat bijvoorbeeld iemand met een gezond BMI maar mét een buikje een gezondheidsrisico loopt”, legt bariatrisch-chirurg Frans Smulders uit. “Bij mensen met obesitas zorgen we er met een operatie voor dat het lichaamsgewicht zakt waardoor ze een gezonder BMI krijgen, maar ook zij moeten hun leefstijl aanpassen. Want gezondheidsrisico’s kunnen ook ontstaan door dit ‘onzichtbare’ vet in de buik”, legt Smulders uit, “daarom is alleen lijnen of een operatie niet afdoende, iedereen is gebaat bij goede voeding in combinatie met beweging, het liefst vijf dagen in de week een half en liefst een heel uur. Slank of dik, dat maakt geen verschil.”
Gevaarlijk
“Het onzichtbare buikvet zit opgehoopt in de buikholte, waar veel organen liggen. Dit vet kan gevaarlijker zijn dan het zichtbare vet dat duidelijk aan de buitenkant te zien is. Het gevaarlijke aan buikvet is dat het hormonen en ontstekingsstoffen uitscheidt. Te veel van die stofjes kunnen bijvoorbeeld gevaarlijk zijn voor de alvleesklier en de lever. Neem de lever. Die heeft een ontgiftende functie en helpt bij de vertering van vetten. Een ’te vette’ lever ontgift minder goed en produceert ook nog eens te veel van het ongezonde LDL-cholesterol”, aldus Smulders. Buikomvang is dus een eerste indicatie? Smulders: “Heel simpel, een buikje is een aanwijzing dat er behalve op de buik ook rond de organen te veel vet is opgeslagen. Het goede nieuws is dat als je het buikje vermindert, ook de hoeveelheid vet rond de organen minder wordt. Let dus op je eten en blijf bewegen!”