‘Verpleegkundigen zijn te bescheiden, maar de cultuur is aan het veranderen’
Het Catharina Ziekenhuis is een ziekenhuis waar veel onderzoek wordt gedaan. Zoals in de meeste ziekenhuizen gebeurt dit vooral door medisch specialisten. Maar de tijden veranderen. Mirjam van der Ende, verpleegkundig specialist MDL, startte drie jaar geleden met haar onderzoek naar de kwaliteit van leven van Barrett-patiënten. Barrett is een aandoening die de kans op slokdarmkanker vergroot. Wat doet dat met een mens? Ze hoopt binnenkort te promoveren.
“Specialisten kijken vooral naar het medische aspect. Het zou goed zijn als ze zich meer bewust zijn van de psychische gevolgen van bijvoorbeeld de diagnose Barrett slokdarm. En daar kunnen wij als verpleegkundigen een enorm gat vullen. Wij kijken veel meer naar de mens achter de patiënt. Het leven van de patiënt aangenamer maken, dat zit in ons DNA”, aldus Mirjam.
Onderzoek stoffig?
Onderzoek wordt vaak nog onterecht gezien als iets stoffigs. “Maar als je onderzoek doet vanuit het patiëntperspectief, een onderzoek wat de zorg en het leven van de patiënt verbetert, dan is het ineens niet meer stoffig. Uiteindelijk is dat waar we allemaal verpleegkundige voor zijn geworden. We willen de beste zorg leveren voor onze patiënt”, legt ze uit, “ik zie dat de cultuur in ons ziekenhuis langzaam verandert. Steeds meer verpleegkundigen pakken de onderzoekshandschoen op. Ik hoop dat meer verpleegkundigen onderzoek gaan doen, de boer op gaan en hun nek uitsteken. Ik ben er van overtuigd dat we een nog grotere meerwaarde voor onze patiënten kunnen zijn. We zijn nog te bescheiden en zetten onszelf onbewust op een ander ‘krukje’. Dat is echt niet nodig, want wij zijn een onmisbare schakel in het zorgproces.”
Niet vergelijken
Barrett is een aandoening waarbij het slokdarmslijmvlies verandert ten gevolge van chronisch reflux. Ongeveer één op de tien mensen met refluxklachten ontwikkelt daadwerkelijk een Barrett-slokdarm. Deze patiëntengroep heeft een vergrote kans op slokdarmkanker. “Ik ben mijn onderzoek gestart omdat ik vond dat er te weinig aandacht was voor de psychische druk waaronder Barrett-patiënten leven. Ik wilde beter begrijpen hoe patiënten omgaan met de diagnose. En wat blijkt; deze patiënten ontwikkelen sneller psychologische klachten zoals depressie, angst en stress. De constante angst om slokdarmkanker te krijgen…, dat doet wat met een mens. Nu we dit weten, neem ik dat praktisch mee in de spreekkamer”, legt Mirjam uit, “het is belangrijk hier laagdrempelig aandacht voor te hebben.” De behandel- en onderzoekstechnieken voor Barrett-patiënten verbeteren continu. We krijgen een steeds beter beeld van de slokdarm. “Die uitleg kan geruststellend werken voor patiënten. We zijn zelfs zo ver dat een computer onregelmatigheden in de slokdarm kan detecteren. Maar dat roept weer de vraag op: wat vindt een patiënt er van dat een computer meekijkt? Hebben ze hier vertrouwen in?”, aldus Mirjam, “hier is nog te weinig aandacht voor.”
Catharina Onderzoeksfonds
Mirjam kreeg voor haar onderzoek geld van het Catharina Onderzoeksfonds. “Met dit geld heb ik een collega aan kunnen nemen die samen met mij data verzamelt en verslagen uitwerkt. Daar ben ik ontzettend blij mee, want anders had ik mijn onderzoek naast mijn drukke werkzaamheden als verpleegkundig specialist niet kunnen doen”, vertelt ze. “Waarmee ik wil aangeven dat er binnen het Catharina Ziekenhuis diverse mogelijkheden zijn om je eigen onderzoek te starten. En je mag me altijd bellen. Maar je moet wel zelf je nek uitsteken!”