Obesitas, van symptomen tot vooruitzichten

Wat is obesitas?

Obesitas wordt gedefinieerd als een overmatige ophoping van lichaamsvet die de gezondheid kan schaden. Een veelgebruikte maat om obesitas te bepalen is de Body Mass Index (BMI). Deze index berekent de verhouding tussen uw gewicht en lengte. Een BMI tussen 25 en 30 duidt op overgewicht, een BMI van 30 of hoger op obesitas, en een BMI van 40 of meer op ernstige obesitas.

Hoe weet ik of ik obesitas heb?

Uw Body Mass Index kunt u hier berekenen.

Is de uitkomst:

• 40 of hoger → Morbide obesitas (zeer gevaarlijk voor de gezondheid, vaak een operatie nodig)
• 35 – 39,9 → Ernstige obesitas (grote kans op gezondheidsproblemen, medische hulp nodig)
• 30 – 34,9 → Obesitas (veel overgewicht, risico op ziekten zoals diabetes en hoge bloeddruk)
• 25 – 29,9 → Overgewicht (meer gewicht dan gezond is, kans op gezondheidsproblemen)
• 18,5 – 24,9 → Gezond gewicht (goed gewicht voor uw lengte)
• Lager dan 18,5 → Ondergewicht (te weinig gewicht, risico op tekorten)

Heeft u obesitas? Kijk dan hier naar de mogelijke behandelingen.

Wat zijn de oorzaken van obesitas?

Obesitas kan verschillende oorzaken hebben en ontstaat vaak door een combinatie van factoren:

• Te veel (calorierijk of koolhydraatrijk) eten
• Eetziektes, zoals een eetbuienstoornis
• Een andere ziekte, zoals het syndroom van Cushing
• Te weinig lichamelijke activiteit
• Te weinig slaap
• Stress
• Genetische of erfelijke aanleg; het zit in de familie
• Medische omstandigheden
• Medicatie (onder meer antidepressiva, steroïden, insuline)

Wat zijn de risico’s en gevolgen van obesitas?

Gezondheidsproblemen

Overgewicht geeft een groter risico op één of meer gezondheidsproblemen of ernstige ziekten:

• Suikerziekte (diabetes mellitus): Vaak dorst en veel plassen, veel moe zijn, rode en branderige ogen, wazig, dubbel of slecht zien, wondjes die slecht genezen, kortademigheid, pijn in de benen bij het lopen, infecties die vaak terugkomen.
• Hoge bloeddruk (hypertensie): Hoofdpijn, oorsuizingen, hartkloppingen, dansende vlekjes voor de ogen, neusbloedingen, kortademigheid, spierzwakte en krampen.
• Hart- en vaatziekten: Pijn op de borst, misselijkheid en/of zweten, vermoeidheid, kortademigheid, vocht vasthouden, prikkelhoest bij platliggen, slapeloosheid, duizeligheid, pijn in de benen.
• Slaapabneu: Luid snurken, slaperig overdag, onrustige slaap, perioden van ademstilstand, hoofdpijn in de ochtend, depressieve klachten, problemen op het gebied van seksualiteit
• Gewrichtsklachten of artrose: Pijn en/of stijfheid van heupen, enkels en knieën.
• Verhoogd cholesterol: Weinig tot geen symptomen, maar zonder behandeling leidt dit tot hart- en vaatziekten.
• Onvruchtbaarheid, acne, beharing op vreemde plaatsen, onregelmatige cyclus en uitblijven menstruatie (vrouwen), verminderde zaadkwaliteit (mannen).

Wat zijn de mogelijke gevolgen?

• Vermoeidheid
• Slaapstoornissen
• Lage rugpijn
• Transpiratie
• Kniepijn
• Artrose
• Spierpijn
• Kortademigheid (vooral bij inspanning)

Psychische problemen

Er zijn ook gevolgen die niet met lichamelijke gezondheid te maken hebben. Veel mensen met overgewicht vinden dat ze een mindere kwaliteit van leven hebben. Sommige dagelijkse activiteiten, denk aan wandelen, traplopen of spelen, zijn moeilijk of onmogelijk. Vaak hebben ze ook psychische problemen, zoals depressie, weinig zelfvertrouwen en een laag zelfbeeld.

Wanneer kom ik aanmerking voor een maagverkleinende operatie?

U komt in aanmerking voor een operatie in de volgende gevallen.

• U heeft een BMI van 40+.
• U heeft een BMI van 35+ en een Aziatische of Hindoestaanse achtergrond.
• U heeft een BMI van 35+ en last van een andere ziekte.
• U heeft een BMI van 30+ en suikerziekte type 2, waarbij GLI-behandeling (Leefstijlaanpak) niet voldoende werkt.

Een operatie kan uw overgewicht verminderen. Daardoor neemt ook de kans op ziekten af. Een verandering van de stofwisseling verkleint de gevolgen van overgewicht. Dit verbetert direct de kwaliteit van leven. Maar alleen een operatie is niet voldoende.

Ernstig overgewicht en emotionele en psychische problemen hangen vaak met elkaar samen. Zo schamen veel mensen met obesitas zich voor hun lichaam en hebben ze een negatief zelfbeeld. Morbide obesitas is nog vaak onbegrepen, maar is absoluut niet te onderschatten.

Een operatie alleen is daarom niet voldoende om de ziekte te bestrijden. Het vraagt een grote inzet van de patiënt om na de operatie gezond te gaan leven om op gewicht te blijven. Daarom biedt het Catharina Ziekenhuis een zorgtraject aan van 5 jaar met intensieve begeleiding, vooral in het eerste jaar.

Wat voor behandelingen zijn er?

Het Catharina Obesitascentrum biedt verschillende maagverkleinende operaties aan, zoals een maagverkleining (gastric sleeve) en een maagomleiding (gastric bypass). Onze bariatrisch chirurgen zijn ook specialist in het omzetten van een eerdere operatie, zoals een maagband die onvoldoende resultaat geeft. Of na een maagverkleining (gastric sleeve) een SADI-S, voor patiënten met een heel hoog BMI. Dit noemen we revisiechirurgie.

Meer over de mogelijke behandelingen van obesitas vindt u op onze behandelpagina.

Benieuwd naar ervaringen van andere patiënten? Kijk dan onderstaande video

Volg patiënt Brigitte in de mini docu ‘Klaar met de Kilo’s’

Bekijk de overige afleveringen van Klaar met de Kilo’s op YouTube.