Maagkanker: de mogelijke behandelingen

De behandeling van maagkanker in het kort:

• Maagkanker wordt vaak pas laat ontdekt. Dat komt ook omdat er in het begin weinig of geen klachten zijn. Ook zijn de klachten vrij vaag en algemeen. Denk aan een (stekende) pijn in de buik, gewichtsverlies, misselijkheid en braken.
• Als er geen uitzaaiingen zijn is er kans op genezing.
• Is de kanker uitgezaaid? Dan zijn de vooruitzichten meestal niet goed.

Vroeg stadium maagkanker zonder uitzaaiingen: gastroscopie

Bij een vroege vorm van maagkanker is de tumor nog klein. Deze bevindt zich alleen in de binnenste laag van de maag (stadium 1). Een dergelijke tumor wordt vaak ontdekt tijdens onderzoek voor andere klachten. Een zogeheten vroegcarcinoom is vaak via een endoscopische techniek te verwijderen. Dit is een ingreep via een flexibele buis in de maagwand, waardoor een operatie niet nodig is.

Vroeg stadium maagkanker zonder uitzaaiingen: operatie

Als de kanker nog niet is uitgezaaid, dan is een operatie een mogelijkheid. Een operatie is de enige behandeling waarmee u de kans heeft om te genezen. Tijdens de operatie halen we de tumor weg. Vaak krijgt u voor en na de operatie chemotherapie om de genezingskansen te vergroten.

Lukt het de chirurg de tumor helemaal te verwijderen, dan is er een kans dat u geneest van maagkanker. Deze behandeling – meestal dus in combinatie met chemotherapie – is zwaar en heeft risico’s. Een goede lichamelijke conditie is daarom heel belangrijk. Helaas is er een kans dat de maagkanker na de behandeling terugkomt. De hoogte van deze kans hangt af van het stadium waarin de ziekte zich bevindt.

We kunnen een maagoperatie op de traditionele (open) manier uitvoeren of via een kijkoperatie. Een maagoperatie via een kijkoperatie is een relatief nieuwe techniek met als voordeel dat u minder littekens aan de operatie overhoudt en waarschijnlijk sneller herstelt. Soms is het mogelijk de kijkoperatie met een operatierobot uit te voeren. Onze chirurgen beheersen zowel de technieken voor de traditionele (open) maagoperatie als de kijkoperatie. Ze trainen chirurgen uit andere ziekenhuizen om de kijkoperatie voor maagkanker goed en veilig te kunnen uitvoeren.

Er zijn 3 operaties die de chirurg kan uitvoeren.

Bovenste deel maag verwijderen (buismaagoperatie)

Zit de tumor op de overgang van de slokdarm naar de maag (een zogeheten cardiatumor), dan kiest de chirurg meestal voor een buismaagoperatie. Daarbij verwijdert de chirurg het bovenste deel van de maag, het onderste deel van de slokdarm en de bijbehorende lymfeklieren. Daarna maakt de chirurg van het achtergebleven deel van de maag een holle buis. Dit heet een buismaag. De chirurg maakt de buismaag vast aan het achtergebleven deel van de slokdarm. Zo kan het voedsel weer door de slokdarm naar de maag.

Onderste deel maag verwijderen (partiële maagresectie)

Zit de tumor in het onderste deel van de maag, dan haalt de chirurg meestal alleen dit deel van de maag weg. We noemen dit een partiële maagresectie of distale maagresectie. Hierbij haalt de chirurg het onderste deel van de maag, de maaguitgang, weg en ook het eerste stuk van de twaalfvingerige darm, de bijbehorende lymfeklieren en het vetschort. Daarna maakt de chirurg het overgebleven bovenste deel van de maag vast aan de dunne darm.

Hele maag verwijderen (totale maagresectie)

Soms is het nodig de hele maag weg te halen. Dat is vaak het geval als de tumor op verschillende plekken in de maag zit. Dit soort maagkanker noemen we diffuus type adenocarcinoom. Ook bij een tumor in het middelste of bovenste deel van de maag moet de chirurg de hele maag verwijderen. De chirurg verwijdert de maag, de maaguitgang, het begin van de twaalfvingerige darm, de bijbehorende lymfeklieren en het vetschort. Daarna sluit de chirurg de slokdarm aan op de dunne darm. Na de operatie vormen slokdarm en dunne darm een doorlopende buis. Het voedsel gaat van de slokdarm direct in de dunne darm.

Operatie in combinatie met chemotherapie bij uitzaaiingen

Bij uitzaaiingen op het buikvlies is soms een palliatieve behandeling met chronische chemotherapie toediening via een slangetje in de buik mogelijk, deze behandeling heet INTERACT.

Chemotherapie voor of na operatie

Een operatie geeft kans op genezing. Om die kans te vergroten krijgt u vaak voor en na de operatie nog een behandeling met chemotherapie. Dat is een behandeling met medicijnen die de kankercellen doden of de celdeling remmen. Een kuur bestaat uit een behandeling en tussendoor enkele weken rust om te herstellen. Daarna wordt de kuur vaak herhaald. Chemotherapie is een behandeling die ingrijpend kan zijn en bijwerkingen kan geven. Of u daar met uw arts voor kiest, hangt af van uw lichamelijke conditie en uw wensen.

Bestraling na operatie

In sommige gevallen krijgt u na de operatie nog een combinatie van chemotherapie en bestraling (chemoradiatie). Dit kan noodzakelijk zijn bij tumoren op de overgang van de slokdarm naar de maag.

Behandeling van niet te genezen maagkanker

In een aantal gevallen is de kanker niet te genezen.

• de kanker is uitgezaaid (stadium 4)
• de chirurg kan de tumor niet weghalen
• de kanker komt terug na een operatie

We kunnen dan wel proberen de groei van de kanker te remmen of uw klachten te verminderen. Dit is een palliatieve behandeling. Mogelijke palliatieve behandelingen zijn chemotherapie, doelgerichte therapie in combinatie met chemotherapie, bestraling, plaatsing van een stent, partiële maagresectie, gastric bypass (omleiding), en de INTERACT maag studie.

Natuurlijk kunt u er ook voor kiezen om geen behandeling meer te willen.

Casemanager: vast aanspreekpunt tijdens uw behandeltraject

De diagnose maagkanker zet uw leven op zijn kop. Er komt veel op u af. Als u onder behandeling bent bij het Catharina Ziekenhuis krijgt u een eigen casemanager. Dit is een ervaren verpleegkundige die u tijdens uw hele behandeltraject begeleidt en ondersteunt. Zo heeft u een vast aanspreekpunt bij wie u terechtkunt met al uw vragen over uw behandeling.

Persoonlijk behandelplan

Op basis van de diagnose maken de specialisten een persoonlijk behandelplan voor u. Dit gebeurt tijdens een multidisciplinair overleg (MDO). Dat is een vergadering waarbij verschillende medische specialisten van meerdere ziekenhuizen samenkomen om uw behandelplan te bespreken. Samen bepalen zij welke behandelingen het best passen bij uw situatie. De kennis van elk specialisme nemen ze daarbij mee.

Onderdeel van het behandelplan is Samen beslissen. Als u kanker heeft, neemt u in korte tijd moeilijke beslissingen die directe gevolgen hebben voor uw leven op korte en of lange termijn. U bespreekt uw situatie en voorkeuren samen met uw arts. Uiteindelijk beslist u wat voor u de beste behandeling is.

Ondersteunende zorg bij maagkanker

Kanker heeft grote invloed op uw leven. In ons ziekenhuis bieden wij daarom ondersteuning op verschillende gebieden, zoals psychosociale hulp, voedingsadvies, fysiotherapie of palliatieve zorg. Geen behandelingen die de ziekte bestrijden, maar die klachten verlichten of de kwaliteit van leven verbeteren. Dit kan zijn tijdens, maar ook na uw behandeling. Uw casemanager helpt u graag verder als u vragen heeft over deze ondersteunende zorg.

Samenwerking voor nog betere zorg

Door goede samenwerking werken we aan topkwaliteit zorg binnen en buiten de regio. Wekelijks bespreken de artsen uit de 6 ziekenhuizen in de regio alle patiënten met maagkanker in een multidisciplinair overleg. Het gaat – naast het Catharina Ziekenhuis – om het Anna Ziekenhuis, Bernhoven, Elkerliek, Máxima MC en SJG Weert. Samen bepalen de zorgmedewerkers daar wat de beste behandeling voor de patiënt is en waar deze het best kan plaatsvinden. Een operatie en bestraling vinden altijd plaats in het Catharina Ziekenhuis. Patiënten kunnen voor kwalitatief goede chemotherapie ook in de andere ziekenhuizen terecht.

Wetenschappelijk onderzoek maagkanker

Onze specialisten doen veel onderzoek naar maagkanker. We vinden het belangrijk dat de behandeling steeds verder verbetert. We behandelen regelmatig patiënten in studieverband. Ook kunnen patiënten meedoen aan wetenschappelijke studies (trials). Informeer hiernaar bij uw behandelend arts of uw casemanager. Een van de onderzoeken waaraan patiënten met buikvliesuitzaaiingen bij maagkanker mee kunnen doen is het INTERACT onderzoek. Daarbij wordt onderzocht of een gelijktijdige behandeling met chemotherapie toegediend in de buikholte en chemotherapie toegediend via de bloedbaan (infuus) veilig is en door de patiënt kan worden verdragen.