Geriatrie

De klinisch geriater werkt vanuit een holistisch perspectief, in een multidisciplinair team met onder andere een gespecialiseerde geriatrisch verpleegkundige, fysiotherapeut, diëtist, activiteitenbegeleider en neuropsycholoog. Holistische zorg is zorg die niet alleen kijkt naar de zorgvraag, maar naar de mens achter de zorgvraag. Achter elke klacht, symptoom of zorgvraag zit meer dan alleen fysieke of mentale onbalans, het is een samenwerking van meerdere factoren. In de benaderingswijze van de patiënt wordt rekening gehouden met zijn/haar kwetsbaarheid en belastbaarheid. De nadruk ligt op herstel en behoud van de zelfredzaamheid van de oudere patiënt. 

Veel voorkomende problemen van patiënten die een klinisch geriater bezoeken zijn:

• mobiliteitsproblemen en vallen
• continentieproblemen
• polyfarmacie, ofwel het gebruiken van veel medicijnen tegelijkertijd
• somberheid, eenzaamheid en levensfaseproblematiek
• onverklaarde achteruitgang in het dagelijks functioneren
• geheugenproblematiek
• delier, ofwel acute verwardheid
• een van bovenstaande in combinatie met zorgproblemen

Diagnostiek en behandeling

• Polikliniek: In één of meerdere bezoeken aan de polikliniek brengen we uw problemen in kaart en maken we samen een plan van aanpak. Verwijzing gaat via de huisarts, een andere specialist of eerstelijns geestelijke gezondheidszorg:
  • Polikliniek Geriatrie algemeen: Deze poli is bedoeld voor de oudere patiënt met meerdere problemen op lichamelijk, geestelijk en/of sociaal gebied. De meeste patiënten zien we tijdens een combinatieafspraak, waar een multidisciplinaire aanpak centraal staat. Dit betekent dat verschillende hulpverleners naar uw klachten kijken. Zo is er een gesprek en lichamelijk onderzoek bij de arts, een gesprek door de verpleegkundige met een familielid of andere naaste van u, een geheugentest en indien nodig fysiotherapie. Het doel van deze combinatieafspraak is om binnen één dagdeel een antwoord te krijgen op uw hulpvraag. Een klein deel van de patiënten heeft een enkelvoudige afspraak met de arts; dit hangt af van de verwijsreden. Na de afspraak op de poli moet u soms nog een keer terug komen voor een vervolgonderzoek. In dat geval krijgt u hierover bericht.
  • Geheugenpolikliniek: De geheugenpoli is onderdeel van het Geheugenonderzoekscentrum (GOC) van het Catharina Ziekenhuis. Dit is een samenwerkingsverband van de afdelingen Geriatrie, Neurologie en Medische Psychologie. De geriater onderzoekt patiënten boven de 70 jaar, patiënten onder de 70 jaar gaan meestal naar de neuroloog. Het GOC is alleen bedoeld voor mensen met geheugenproblemen en/of andere problemen in het cognitieve functioneren. Samen met uw partner, familielid of kennis proberen onze medewerkers te achterhalen wat de oorzaak van uw klachten is.

    Cognitieve klachten kunnen verschillende oorzaken hebben,  zoals overbelasting, depressie, delier, hersentumor en dementie. Soms denken mensen dat ze ‘gek’ zijn als ze naar de geheugenpolikliniek verwezen worden en het woord dementie kan weerstand oproepen. Toch is het vaak een opluchting als de juiste diagnose wordt gesteld en u gerichte behandeling en zorg kunt krijgen. Meer informatie kunt u vinden op:

    – www.alzheimer-nederland.nl
    – www.dementie.nl
    – www.dementienetwerknederland.nl
    – www.alzheimercentrum.nl

    In november registreerde de Europese Medicijn Authoriteit (EMA) het medicijn Lecanemab voor toelating op de Europese markt. Lecanemab is een nieuw geneesmiddel dat voor een hele kleine groep mensen (met name jonge patiënten) met de ziekte van Alzheimer mogelijk een kleine verbetering kan geven. Op dit moment is het medicijn nog niet beschikbaar in Nederland. Het Zorginstituut Nederland bekijkt eerst voor wie het medicijn vergoed gaat worden. Meer info leest u op de website van Alzheimer Nederland.

  • Anderstalige patiënten (patiënten die een andere taal dan Nederlands spreken) kunnen terecht bij alle bovengenoemde opties. Er zal laagdrempelig een tolk geregeld worden om te tolken tijdens de afspraak. Als het nodig is, zullen we de testen en vragen aanpassen aan de achtergrond van de patiënt. 

• Verpleegafdeling klinische geriatrie: Op deze afdeling zijn bedden speciaal bedoeld voor geriatrische patiënten. We proberen hier zoveel mogelijk een thuissituatie te creëren door de aanwezigheid van een huiskamer en een vaste dagstructuur. We werken multidisciplinair en zijn gespecialiseerd in diagnostiek en zorg voor oudere kwetsbare patiënten.
• Consultatie: Bij consultatie kan een andere medische specialist de hulp inroepen van een klinisch geriater. De geriater kan zo op aanvraag patiënten door het hele ziekenhuis helpen, ook als zij niet op de geriatrische afdeling opgenomen zijn. Ook kan een verpleegkundige van een andere afdeling een geriatrisch gespecialiseerd verpleegkundige om advies vragen.
• Screening door geriater voor een mogelijke ingreep of behandeling: Een eventuele operatie of invasieve behandeling is nooit zonder risico. Hoewel artsen nooit 100 procent kunnen voorkomen dat complicaties optreden, kunnen zij de kans hierop wel zo klein mogelijk maken. Eén van de factoren waarvan onderzocht is dat het de risico op complicaties vergroot, is de zogenoemde ‘kwetsbaarheid’. Kwetsbaarheid houdt in dat er lichamelijke en/of geestelijke gebreken zijn waardoor iemand minder goed in staat is een stressvolle gebeurtenis, zoals een operatie, te doorstaan. Hierdoor is het risico op complicaties van een operatie groter. Het is dus van belang om te weten of u kwetsbaar bent. Omdat kwetsbaarheid door veel verschillende factoren veroorzaakt kan worden, is het van belang dat een arts met brede kennis beoordeelt of u kwetsbaar bent. Een geriater is hiervoor de specialist bij uitstek.