Radiotherapie

Veel gestelde vragen

• Mag er iemand naast me zitten tijdens het bestralen?

  Nee, dat mag niet. Straling veroorzaakt schade aan cellen, bedoeld om kanker te bestrijden. Anderen dan patiënten mogen tijdens de behandeling niet in de bestralingsruimte aanwezig zijn om schade aan hun gezonde cellen te voorkomen.

• Mag ik mijn eigen muziek luisteren tijdens het bestralen?

  Nee dat mag niet. Tijdens de bestraling kunt u ter afleiding luisteren naar de radio in de bestralingsruimte.

• Ik maak me ongerust, wie kan mij helpen?

  Redenen om een arts te waarschuwen:

  Bij onderstaande klachten dient u nog dezelfde dag uw huisarts of uw radiotherapeut te waarschuwen:

  – Koorts boven 38 graden Celsius
  – Koude rillingen
  – Nieuw ontstaan verminderd gevoel, verminderde kracht of tinteling in armen of benen
  – Langdurige bloedneuzen (langer dan 30 minuten)
  – Het ontstaan van meerdere blauwe plekken, zonder dat u gevallen bent of u hebt gestoten
  – Aanhoudend bloeden van een wondje (langer dan 30 minuten)
  – Wanneer u niet meer kunt plassen
  – Frequent braken

  Bij onderstaande klachten is het raadzaam na 1 a 2 dagen uw huisarts of uw radiotherapeut te waarschuwen:

  – Aanhoudende diarree – Obstipatie (verstopping)
  – Plotselinge huiduitslag
  – Verandering van pijn (toename of een nieuwe plaats)

  Wanneer u uw behandeld arts wenst te spreken, kunt u contact opnemen met de afdeling radiotherapie: Telefoonnummer: 040 – 239 64 00 Openingstijden op werkdagen: 08:30 tot 17:00 uur

  Buiten kantooruren en in het weekeinde is de dienstdoende radiotherapeut te bereiken via de centrale van het ziekenhuis, telefoonnummer: 040-239 91 11. U kunt dan vragen naar de dienstdoende Radiotherapeut.

• Hoe lang lig ik per sessie onder het bestralingsapparaat?

  Dit is van verschillende factoren afhankelijk zoals het te bestralen gebied en de soort tumor. Globaal genomen ligt de bestralingstijd tussen de 5 en 25 minuten per bestralingssessie.

• Word ik radioactief?

  Nee, u bent niet radioactief tijdens of na de bestraling. De straling wordt niet in het lichaam opgeslagen.

• Mijn dochter is zwanger, is het schadelijk als zij meekomt naar de bestralingsbehandeling?

  Nee. Tijdens de bestraling zelf mag alleen de patiënt in de bestralingsruimte zijn. Als de bestraling klaar is dan is de straling meteen weg. U wordt niet radioactief van de bestralingsbehandeling.

• Mag ik als ik thuis kom na een bestralingsbehandeling mijn (klein)kinderen of huisdier op schoot nemen?

  Jazeker, er is geen enkel bezwaar. Als de bestraling klaar is dan is de straling meteen weg. U wordt niet radioactief van de bestralingsbehandeling.

  Dit geldt niet voor bestralingsbehandelingen waarbij een radioactief product ingebracht wordt. Indien dit zo is wordt u daar duidelijk over geïnformeerd.

• Hoe lang is de wachttijd nadat de verwijzende specialist mij heeft aangemeld bij de radiotherapeut?

  De wachttijd hangt af van de indicatie voor de bestraling. Gemiddeld genomen komt u binnen 2 weken op de afdeling voor het kennismakingsgesprek met de radiotherapeut. Daarna wordt u binnen anderhalve week bestraald .

• Wat zegt de duur van de bestralingsserie over de ernst van mijn ziekte?

  De radiotherapeut stelt aan het begin van de behandeling het aantal bestralingen vast. De duur van de behandeling zegt niets over de ernst van de ziekte.

• Mijn masker knelt. Kan ik zonder masker worden bestraald?

  Nee, dat mag niet. Als uw hoofd of hals bestraald wordt, is er een masker nodig om het hoofd goed stabiel te houden tijdens de bestraling. Als het erg oncomfortabel is, kan het nodig zijn dat de houding of manier waarop u op de bestralingstafel ligt, te evalueren. Soms kan het masker aangepast worden.

• Mag ik roken in de periode dat ik bestraald word?

  Roken is slecht voor uw gezondheid. Zeker in een periode waarin u ziek bent, raden wij het u sterk af. Het is mogelijk dat roken een negatief effect heeft op de bestraling en dat bijwerkingen toenemen. Daarom adviseren wij u tijdens en na een bestraling niet te roken.

• Mag ik alcohol drinken in de periode dat ik bestraald word?

  Alcohol kan medeveroorzaker zijn van een aantal tumoren. Bovendien is het gebruik van alcohol in combinatie met geneesmiddelen die voorgeschreven worden rond de behandeling niet aan te raden. Voor de meeste bestralingsbehandelingen levert beperkt gebruik van alcoholhoudende dranken geen probleem op. Bespreek dit met uw behandelend arts.

• Doet de bestraling pijn?

  Nee, van de bestraling zelf voelt, ziet en ruikt u niets. U hoort tijdens de bestraling alleen het zoemende geluid van het bestralingsapparaat.

• Valt mijn haar uit door de bestraling?

  Het haar valt alleen uit als u op de behaarde huid wordt bestraald. Het terugkomen van het haar is afhankelijk van de dosis die u op het bestraalde gebied gekregen heeft. Uw radiotherapeut kan u hier meer over vertellen.

• Word ik moe van de bestraling?

  Vermoeidheid komt vaak voor als bijwerking van bestraling en is in dit geval dus geen direct gevolg van uw ziekte. Deze vermoeidheid treedt tijdens de bestralingsbehandeling op en verdwijnt meestal geleidelijk na beëindiging van de behandeling.

• Kan ik zelf autorijden in de periode dat ik bestraald word?

  Zolang u zich fit genoeg voelt, is er geen bezwaar tegen autorijden. Uiteraard is het niet toegestaan aan het verkeer deel te nemen als u gebruik maakt van medicatie die de rijvaardigheid beïnvloeden, bijvoorbeeld bepaalde pijnmedicatie. Indien u op uw hoofd (hersenen) bestraald wordt, is het verstandig uw arts te raadplegen of u mag autorijden.

• Moet ik worden opgenomen in het ziekenhuis in de periode dat ik bestraald word?

  De meeste mensen die worden bestraald, komen poliklinisch en worden dus niet opgenomen in het ziekenhuis.

• Mag ik de griepprik halen in de periode dat ik bestraald word?

  Ja. Indien u gelijktijdig chemotherapie krijgt, kan het soms verstandig zijn om de griepprik korte tijd uit te stellen. Overleg in dit geval met uw oncoloog.

• Mag ik mijn normale dagelijkse werkzaamheden verrichten in de periode dat ik bestraald word?

  Ja. U voelt zelf aan uw lichaam wat u wel en niet kunt doen.

• Mag ik in de zon in de periode dat ik bestraald word?

  Nee, u mag met het bestraalde gebied niet in de zon komen in de periode dat u bestraald wordt.

• Mag ik in de periode ná de bestraling in de zon?

  Als u kort geleden bent bestraald, kunt u op het bestraalde gebied beter een kledingstuk dragen. Gebruik een goede zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor. Door de zon kan jeuk optreden en soms ontstaan wondjes. Ook in het eerste jaar na de behandeling is het belangrijk dat u extra voorzichtig bent met zonnen en met het gebruik van een zonnebank.

• Mag ik in de sauna in de periode dat ik bestraald word?

  Nee, u mag niet in de sauna.

• Mag ik zwemmen in de periode dat ik bestraald word?

  Liever niet. Als u gaat zwemmen in zout water of chloorwater dan kan dat extra irriterend op de huid werken. Door het zwemmen c.q. langdurig in het water zijn, kunnen bovendien  de door ons aangebrachte inktlijnen verdwijnen. De lijnen hebben we nodig om u iedere dag in de juiste houding te kunnen leggen en het bestralingsgebied op te zoeken.

• Mag ik fietsen in de periode dat ik bestraald word?

  Dit is afhankelijk van het gebied waar u bestraald wordt. Bij bestraling van de prostaat raden wij af om lange tochten te maken.

• Mag ik pijnstillers gebruiken in de periode dat ik bestraald word?

  Ja. U mag bijvoorbeeld paracetamol gebruiken (niet meer dan de maximale voorgeschreven dagelijkse hoeveelheid). Andere pijnstilling kunt u het beste met uw arts overleggen, zeker als u nog andere medicijnen slikt.

• Mag mijn bestralingsbehandeling eerder gestopt worden?

  Een bestralingsbehandeling die vervroegd gestopt wordt, zelfs al is het maar een paar dagen, is veelal minder effectief dan een volledige behandeling. Ook al valt de behandeling zwaar, is het van groot belang door te zetten en de volledige behandeling te ondergaan. Bij voorkeur wordt de behandeling niet onderbroken.

• Een van de bestralingsbehandelingen gaat door omstandigheden niet door. Is deze onderbreking erg?

  Een bestralingsbehandeling moet binnen een bepaalde maximum tijd afgerond worden. Als onderbrekingen (feestdagen, herstel van een bestralingstoestel) leiden tot overschrijding van de maximum tijd, wordt dit gecompenseerd, bijvoorbeeld door tijdens het weekend te bestralen, door 2 keer per dag te bestralen of door een extra behandeling te geven).

• Het bestralingsapparaat is stuk. Is het apparaat nog te vertrouwen?

  Bestralingstoestellen zijn erg delicate systemen.
  Een belangrijke reden van uitval (of storing) is juist een uiterst streng inwendig controlesysteem: bij geringe afwijking of twijfel, wordt het apparaat gedwongen te stoppen met bestralen; veiligheid gaat altijd voor alles. De kwaliteit van de toestellen wordt wekelijks gecontroleerd. De radiotherapeutisch laboranten doen elke ochtend een opstartcontrole.

• De bestraling is erg meegevallen. Betekent dit dat deze misschien niet goed gewerkt heeft?

  Nee, zeker niet. Er is geen verband tussen de hoeveelheid of ernst van bijwerkingen en de effectiviteit. In aanleg verdraagt de een de behandeling beter dan de ander.

• Kan ik het e-mailadres krijgen van een arts of een medewerker?

  Vanwege de privacy is het niet mogelijk u een e-mailadres te geven van een arts of een medewerker. Voor vragen kunt u terecht op ons telefoonnummer radiotherapie: telefoon 040 – 239 64 00 of een email sturen naar inforthwebsite@catharinaziekenhuis.nl.

• Kan ik een overdosis straling krijgen?

  Nee, de berekende bestralingsdosis wordt altijd nagerekend door meerdere deskundige personen. De toestellen worden regelmatig door deskundige mensen gecontroleerd.
  Als de voor u bepaalde bestralingsdosis is gegeven, slaat het toestel automatisch af.

• Kan de bestralingsserie nog een keer herhaald worden?

  Wanneer u een hoge dosis bestraling heeft gehad, kan dit niet meer op hetzelfde gebied in het lichaam herhaald worden. Wanneer we dit wel zouden doen, dan kunnen andere organen, met name het ruggenmerg, onherstelbare schade oplopen. Of u in aanmerking komt voor een nieuwe bestraling is afhankelijk van de hoeveelheid straling die gegeven is, de lengte van de periode tussen de eerste en mogelijk tweede bestraling en het gebied dat voor bestraling in aanmerking komt.