Bestraling van hoofd
Bij een tumor in het hoofd kan bestraling een onderdeel zijn van de behandeling. Er zijn verschillende bestralingsschema’s afhankelijk van het stadium van de ziekte, uw leeftijd en uw conditie. Houdt u er rekening mee dat elke behandeling anders kan zijn. De bestralingsdosis wordt soms in één keer gegeven, soms in gedeelten (zittingen). Het aantal zittingen kan van persoon tot persoon verschillen.
Uitwendige bestraling van het hoofd
Het eerste gesprek
Voor het kennismakingsgesprek met uw radiotherapeut meldt u zich bij de afdeling Radiotherapie. Tijdens het gesprek bespreekt de radiotherapeut:
- Welke mogelijkheden u heeft om behandeld te worden
- Het doel van de bestraling
- Mogelijke bijwerkingen
- Hoe de bestraling verloopt
- Hoe vaak u behandeld wordt
Na het gesprek krijgt u van de receptioniste een afsprakenkaartje voor de bestralingsvoorbereiding en de eerste bestraling. Bij één van de eerste bestralingen ontvangt u een brief met alle volgende bestralingsafspraken. Wij verzoeken u om dit overzicht steeds mee te brengen.
Uw radiotherapeut wil ook tijdens uw behandeling weten hoe het met u gaat. Daarom staat er op uw afsprakenbrief ook een tweede afspraak met uw radiotherapeut. Als u na het eerste gesprek nog vragen heeft dan kunt u die bij het tweede gesprek stellen.
Voorlichtingsfilm Het eerste gesprek
De Mouldroom
Soms is het nodig om bij de bestraling van de huid een hulpmiddel, of indien in het hoofd/halsgebied wordt bestraald een masker te maken. Dit kan bijvoorbeeld een loodafdekking zijn zodat er zo min mogelijk gezond weefsel mee wordt bestraald. Het maken van een masker (in geval van een bestraling in het hoofd/hals gebied) gebeurt om twee redenen:
- om te voorkomen dat de positie van uw hoofd tijdens de bestraling verandert
- om het bestralingsgebied op het masker aan te tekenen; zodat wij geen lijnen op uw hoofd of hals hoeven aan te tekenen
Op de mouldroom (moulagekamer) worden maskers en afblokkingen en hulpmiddelen gemaakt die gebruikt worden tijdens de bestraling. Het masker wordt gemaakt van kunststof. Het vervaardigen van dit masker neemt ongeveer 15 minuten in beslag.
De CT- scan
Als voorbereiding op de bestraling krijgt u een CT-scan. De CT-scan is een röntgenapparaat waarmee we foto’s (dwarse doorsneden) maken van het lichaam. De radiotherapeut geeft op de gemaakte opnames het te bestralen gebied aan. Hierna wordt door de radiotherapeutisch laboranten het bestralingsplan gemaakt waarbij de optimale manier van bestralen bepaald wordt. Er worden enkele kleine tatoeagepuntjes op uw lichaam aangebracht en met speciale inkt tekenen we lijnen aan op de huid. Dit is nodig om u elke dag op dezelfde manier te kunnen bestralen. U mag deze lijnen niet afwassen.
Het Bestralingsplan
Voordat de bestraling begint, stelt de radiotherapeut het bestralingsplan vast. Aan de hand hiervan kan een maximaal effect worden bereikt in het bestralingsgebied terwijl de kans op bijwerkingen zo klein mogelijk wordt gehouden en het gezonde weefsel zo min mogelijk straling krijgt. Het maken van het bestralingsplan en het invoeren in de gegevens in de computer van het bestralingsapparaat vragen aandacht en tijd. Daarom kunt u pas ongeveer een week na de voorbereiding daadwerkelijk starten met de bestralingen.
Voorlichtingsfilm Het bestralingsplan
De Bestraling
Voor de juiste bestraling van het te behandelen gebied is een stabiele houding vereist. Daarbij is het van belang dat u zo stil mogelijk blijft liggen. Het bestralingsgebied wordt met een lichtbundel nauwkeurig ingesteld. U wordt bestraald met de IMRT (Intensity-Modulated Radiation Therapy) techniek. Bij deze IMRT techniek wordt één bestralingsbundel opgedeeld in meerdere kleine bundels die vanuit verschillende richtingen op het bestralingsgebied worden gericht. De intensiteit van deze bundels wordt gevarieerd. Door de precisie van deze behandeling krijgt het bestralingsgebied een hoge stralingsdosis en het gezonde weefsel wordt zoveel mogelijk gespaard. De tijd die voor u is gereserveerd kan variëren tussen de 5 en 20 minuten.
Cone beam CT-scan
Elke dag wordt er een Cone beam CT-scan gemaakt. Een Cone beam CT-scan is een CT-scan die op het bestralingstoestel wordt gemaakt. Met deze CT-scan controleren we of u in dezelfde houding ligt als tijdens de planning CT-scan. Daarom voelt u na de CT-scan de tafel een klein beetje bewegen. We corrigeren dan uw positie ten opzichte van het apparaat. Daarna ligt u precies in de juiste houding.
Voorlichtingsfilm De bestraling
Uitwendige stereotactische bestraling van het hoofd
Stereotaxie of radiochirurgie is een geavanceerde bestralingstechniek die wordt toegepast bij patiënten met één tot drie hersenmetastasen (uitzaaiingen) van solide tumoren. Door de precisie van deze behandeling krijgt de tumor een hoge stralingsdosis en het gezonde weefsel wordt zoveel mogelijk gespaard. Meestal wordt een éénmalige bestraling gegeven of 3 bestralingen binnen een week.
