Bestraling van de blaas

Uitwendige bestraling

Het eerste gesprek

Voor het kennismakingsgesprek met uw radiotherapeut meldt u zich bij de afdeling Radiotherapie. Tijdens het gesprek bespreekt de radiotherapeut:

• Welke mogelijkheden u heeft om behandeld te worden
• Het doel van de bestraling
• Mogelijke bijwerkingen
• Hoe de bestraling verloopt
• Hoe vaak u behandeld wordt

Na het gesprek krijgt u van de receptioniste een afsprakenkaartje voor de bestralingsvoorbereiding en de eerste bestraling. Bij één van de eerste bestralingen ontvangt u een brief met alle volgende bestralingsafspraken. Wij verzoeken u om dit overzicht steeds mee te brengen.

Uw radiotherapeut wil ook tijdens uw behandeling weten hoe het met u gaat. Daarom staat er op uw afsprakenbrief ook een tweede afspraak met uw radiotherapeut. Als u na het eerste gesprek nog vragen heeft dan kunt u die bij het tweede gesprek stellen.

Voorlichtingsfilm Het eerste gesprek

De CT-scan

Als voorbereiding op de bestraling krijgt u een CT‐scan. De CT‐scan is een röntgenapparaat waarmee we foto’s (dwarse doorsneden) maken van het lichaam. Ook gebruiken we de CT‐scan voor de berekening van het bestralingsplan. Met de gegevens van de CT-scan wordt de optimale manier van bestralen bepaald. De radiotherapeut geeft op de gemaakte opnames het te bestralen gebied aan. Hierna wordt door de radiotherapeutisch laboranten het bestralingsplan gemaakt waarbij de optimale manier van bestralen bepaald wordt. Er worden enkele kleine tatoeagepuntjes op uw lichaam aangebracht. Dit is nodig om u elke dag op dezelfde manier te kunnen bestralen.
Een belangrijke keuze die moet worden gemaakt is of u met lege, of met volle blaas de CT-scan krijgt. De radiotherapeut vertelt u dat al in het eerste gesprek. Voordelen van een volle blaas zijn:

• Een gevulde blaas drukt de darmen voor een deel uit het bestralingsgebied en geeft daardoor minderkans op bijwerkingen
• Een min of meer gelijke blaas- en endeldarmvulling is van belang voor de nauwkeurigheid van de bestraling

Voorlichtingsfilm CT-scan

Het Bestralingsplan

Voordat de bestraling begint, stelt de radiotherapeut het bestralingsplan vast. Aan de hand hiervan kan een maximaal effect worden bereikt in het bestralingsgebied terwijl de kans op bijwerkingen zo klein mogelijk wordt gehouden en het gezonde weefsel zo min mogelijk straling krijgt. Het maken van het bestralingsplan en het invoeren in de gegevens in de computer van het bestralingsapparaat vragen aandacht en tijd. Daarom kunt u pas ongeveer een week na de voorbereiding daadwerkelijk starten met de bestralingen.

De Bestraling

Ook de blaasbestraling kan plaatsvinden met lege blaas, of met volle blaas. Voor de juiste bestraling van het te behandelen gebied is een stabiele houding vereist. Het is belangrijk dat u zo stil mogelijk blijft liggen. Het bestralingsgebied wordt met een lichtbundel en laserlijnen die uit de muur komen, nauwkeurig ingesteld. De laboranten doen dit aan de hand van de tatoeagepuntjes op de huid en de gegevens in de computer van het bestralingstoestel.

Cone beam CT-scan

Elke dag wordt er een Cone beam CT-scan gemaakt. Een Cone beam CT-scan is een CT-scan die op het bestralingstoestel wordt gemaakt. Met deze CT-scan controleren we of u in dezelfde houding ligt als tijdens de planning CT-scan. Daarom voelt u na de CT-scan de tafel een klein beetje bewegen. We corrigeren dan uw positie ten opzichte van het apparaat. Daarna ligt u precies in de juiste houding.

Voorlichtingsfilm De bestraling met lege blaas

Voorlichtingsfilm De bestraling met volle blaas

Bijwerkingen

Door de radiotherapie kunnen bijwerkingen optreden, zowel tijdens de behandeling als daarna. Deze zijn onder andere afhankelijk van het bestralingsgebied en de hoogte van de bestralingsdosis. De bijwerkingen treden meestal niet direct op en kunnen per persoon verschillend zijn. Het is mogelijk dat u helemaal geen of slechts zeer weinig klachten krijgt. Bijwerkingen die voor kunnen komen zijn:

• vermoeidheid
• reactie van de huid
• haaruitval (alleen in het bestraalde gebied)
• verminderde eetlust
• misselijkheid (bij buikbestraling)
• frequente ontlasting of diarree
• vaak plassen
• veranderde seksualiteitsbeleving

Resultaten

Het is meestal niet mogelijk om aan het einde van de radiotherapie direct vast te stellen of het beoogde doel van de behandeling is bereikt. Dit komt doordat het effect van radiotherapie pas weken tot maanden na beëindiging volledig wordt bereikt. In de folder Radiotherapie leest u meer informatie.