Een goedaardige tumor is meestal goed afgegrensd, groeit langzaam en dringt niet door in het omliggende weefsel. De tumor kan wel het omringende hersenweefsel verdringen, zodat ook een goedaardige hersentumor grote gevolgen kan hebben. Een kwaadaardige hersentumor, een glioom genoemd, ontstaat vanuit de steuncellen (glia) van het hersenweefsel. De mate van kwaadaardigheid van een glioom wordt uitgedrukt in verschillende gradaties. Een kwaadaardige tumor is niet goed afgegrensd en verdringt niet alleen het omringende weefsel maar kan er ook binnendringen (infiltratieve groei). Hierdoor kan de tumor nooit helemaal worden verwijderd bij een operatie.

Symptomen

De klachten die optreden door de hersentumor zijn sterk afhankelijk van de plaats in de hersenen waar de tumor zich bevindt. De klachten zijn in drie groepen te verdelen:

• Epilepsie
• Uitvalsverschijnselen: door beschadiging of druk op het hersenweefsel treedt uitval op van de functies die door het betreffende deel van de hersenen worden verzorgd. Zo kunnen verlammingsverschijnselen, stoornissen in het spreken, begripsstoornissen of gezichtsvelddefecten optreden, afhankelijk van de plaats waar de hersentumor zicht bevindt. Ook problemen met concentratie, geheugen en aandacht komen vaak voor.
• Klachten door een verhoogde druk binnen de schedel: door de ruimte die de hersentumor inneemt, neemt de druk binnen de schedel toe. Ook vocht (oedeem) dat zich ophoopt rond de tumor kan de druk verhogen. Hoofdpijn, misselijkheid en braken kunnen hier het gevolg van zijn. Bij toenemende drukverhoging kan sufheid optreden.

Samenwerking

Om patiënten met een hersentumor zo goed mogelijk te helpen, is er in de regio Noord-Brabant een intensief samenwerkingsverband tussen neurochirurgen, neuro-oncologen, radiotherapeuten, internist-oncologen, pathologen, radiologen en verpleegkundig specialisten van het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis, het Catharina Ziekenhuis en Instituut Verbeeten om gezamenlijk optimale zorg te leveren voor patiënten met een hersentumor. Bij verdenking op een hersentumor wordt een MRI of CT scan gemaakt. Voor een definitieve diagnose neemt de neurochirurg weefsel weg van de tumor. Dit kan via een biopt door het wegnemen van een klein ‘hapje’ tumor. De patholoog onderzoekt dit weefsel en stelt de aard en de kwaadaardigheid van de tumor vast. Voor onze regio gebeurt dit gedeelte in het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis in Tilburg.

Behandeling

De behandeling van een hersentumor is palliatief en dus gericht op het remmen van de groei van de tumor en/of vermindering van de klachten. Nadat de exacte diagnose gesteld is, kan de juiste behandeling worden bepaald. Deze is afhankelijk van het exacte type van de tumor en de (moleculaire) kenmerken hiervan. Vaak wordt gekozen voor een operatie, bestraling (radiotherapie) of chemotherapie. Ook kan in bepaalde situaties gekozen worden voor een afwachtend beleid, waarbij er (nog) geen actieve behandeling wordt ingesteld, maar de tumor in de gaten wordt gehouden door regelmatige MRI scans.